Jan Bińczyk
| Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 maja 1943 |
| Miejsce spoczynku |
Cmentarz w Brusach |
| Zawód, zajęcie |
Jan Bińczyk ps. „Zagłoba” (ur. 26 grudnia 1900 w Borowym Młynie, zm. 21 lub 23 maja 1943 w niemieckim więzieniu w Gdańsku) – leśniczy, dowódca oddziału partyzanckiego i komendant pow. chojnickiego Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski".
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Jakuba Bińczyka i Marianny Wirkus. Przed wybuchem wojny został przeszkolony w zakresie dywersji pozafrontowej. Od początku okupacji niemieckiej zajmował funkcję leśniczego w Młynkach koło Brus. Po powstaniu TOW "Gryf Pomorski" 7 lipca 1941 r. został komendantem struktur organizacji w pow. chojnickim. Zorganizował na swoim terenie system schronów i bunkrów leśnych oraz magazynów, które stanowiły miejsca schronienia dla gryfowców i ludzi zagrożonych aresztowaniem. Od połowy 1942 r. stał na czele oddziału partyzanckiego OP "Młynki", który przeprowadził wiele akcji zbrojnych przeciwko Niemcom i kolaborantom. W lutym 1943 r. po odwołaniu przez Radę Naczelną dotychczasowego Komendanta Głównego TOW "Gryf Pomorski", por. Józefa Gierszewskiego, był przewidywany na dowódcę jej pionu wojskowego, ale ostatecznie nim nie został. W jego leśniczówce odbywały się tajne zebrania Rady Naczelnej. W marcu 1943 r. został ostrzeżony przez nowego Komendanta Głównego TOW "Gryf Pomorski", por. Józefa Dambka przed dekonspiracją w wyniku zdrady, w rezultacie czego ukrył się w jednym z okolicznych schronów. 4 maja wpadł w zasadzkę przygotowaną w jego leśniczówce przez Niemców dowodzonych przez kolaboranta Jana Kaszubowskiego. Podjął obronę i przy próbie przebicia się poza pierścień okrążenia został ranny i ujęty. Razem z synem Zygmuntem (także członkiem TOW "Gryf Pomorski") i jego sekretarzem Cyrylem Zalewskim został początkowo przewieziony do szpitala do Chojnic, a następnie do siedziby Gestapo w Gdańsku. Po brutalnym śledztwie zmarł 21 lub 23 maja 1943 r. W 1972 r. jego zwłoki ekshumowano i przeniesiono na cmentarz w Brusach.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Komorowski, Konspiracja pomorska 1939-1947, Gdańsk 1993.