Jamkóweczka skórkowata
_Niemel%C3%A4_3441144519.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
jamkóweczka skórkowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Antrodiella romellii (Donk) Niemelä Karstenia 22(1): 11 (1982) | |
Jamkóweczka skórkowata (Antrodiella romellii (Donk) Niemelä) – gatunek grzybów należący do rodziny ząbkowcowatych (Steccherinaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Antrodiella, Steccherinaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1967 r. Marinus Anton Donk, nadając mu nazwę Poria romellii. W 1982 r. Tuomo Niemelä przeniósł go do rodzaju Antrodiella[1]. Pozostałe synonimy:
- Antrodia romellii (Donk) Ryvarden 1973
- Antrodiella semisupina var. romellii (Donk) Krieglst. 1999
- Flaviporus romellii (Donk) Ginns 1984
- Poria byssina Romell 1926[2].
Stanisław Domański w 1965 r. nadał mu polską nazwę białak bisiorowaty, Władysław Wojewoda w 2003 r. uznał ją za niewłaściwą i zmienił na jamkóweczkę skórkowatą[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Grzyb poliporoidalny jednoroczny o owocniku rozpostartym, w małych lub zlewających się płatach o grubości do 4 mm, w stanie świeżym o skórzastej konsystencji, w stanie suchym gęstej i twardej. Na przekroju jest półprzezroczysty, jak gdyby częściowo nasączony niemal szklistą, żywiczną substancją. Powierzchnia hymenialna kremowa do jasnożółtej, w eksykatach bladosłomkowa. Pory kanciaste, zwykle 6–8 na mm, ale niektóre większe. Kontekst o grubości do 1 mm, biały, warstwa rurek o grubości do 2 mm, tej samej barwy[4].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy dimiticzny lub trimityczny. Strzępki generatywne z prostymi przegrodami, cienkościenne, o szerokości 2–3 µm. Strzępki szkieletowe grubościenne, bez przegród, o szerokości 2–4 um, niektóre nieco bardziej rozgałęzione: częściej występują również rozgałęzione strzępki o równej grubości 1,5–3 µm, które mogą być interpretowane jako strzępki łącznikowe. Cystyd brak, ale na niektórych strzępkach mogą występować kołki strzępkowe. Podstawki wąsko maczugowate z 4 sterygmami, 9–15 × 3–5 um, ze sprzążkami bazalnymi. Bazydiospory 3,5–4 × 2–2,5 um, o kształcie od podłużno-elipsoidalnych do krótko cylindrycznych, szkliste, cienkościenne, gładkie, nieamyloidalne[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Afryce, Australii i na Nowej Zelandii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce do 2003 r. znane podano dwa stanowiska[3], w późniejszych latach podano wiele następnych[6].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach na martwym drewnie i na korze drzew liściastych i iglastych[3]. Występuje na wielu gatunkach drzew, najczęściej na wierzbach. Powoduje białą zgniliznę drewna[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-11-04] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-11-04] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 60, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c L. Ryvarden, R.L. Gilbertson, European Polypores, „Synopsis Fungorum”, 1, Mycobank, 1993, s. 1–387 [dostęp 2022-11-20] (ang.).
- ↑ Mapa występowania jamkóweczki skórkowatej na świecie [online], gbif.org [dostęp 2024-11-04].
- ↑ Stanowiska jamkóweczki skórkowatej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-11-04] (pol.).