Języki jukagirskie
Wygląd
Języki jukagirskie – rodzina dwóch języków Jukagirów żyjących w północno-wschodniej Syberii, zwłaszcza w dolinie rzeki Kołymy. Obecnie używane przez około 370 osób[1]. Silnie zagrożone wymarciem. Zwyczajowo zaliczane do języków paleoazjatyckich[2], pod względem genetycznym bywają klasyfikowane jako odrębne w rodzinie języków uralskich (część językoznawców określa tę rodzinę jako uralsko-jukagirską). Istnieje ubogie piśmiennictwo w językach Jukagirów (głównie słowniki stworzone przez naukowców), używana jest nieco zmodyfikowana cyrylica.
Klasyfikacja genetyczna
[edytuj | edytuj kod]- nadrodzina hipotetyczna – języki uralsko-jukagirskie
- rodzina – języki jukagirskie
- język jukagirski północny (północnojukagirski, tundrowy, tundrowo-jukagirski)
- język jukagirski południowy (południowojukagirski, kołymski, kołymsko-jukagirski)
- rodzina – języki jukagirskie
Grupy i języki | Liczba mówiących | Kraje |
---|---|---|
północnojukagirski (tundrowy, tundrowo-jukagirski) | 370 | Rosja |
południowojukagirski (kołymski, kołymsko-jukagirski, leśno-jukagirski) | 370 | Rosja |
Cechy języków jukagirskich
[edytuj | edytuj kod]- Fonemy sz i ż nie występują w języku tundrowym.
- Rzeczownik posiada 7 przypadków.
- Czasownik odmienia się.
- Brak przymiotników. Ich funkcję pełnią czasowniki wyrażające cechy.
- Występują osobne gramatyczne konstrukcje dla wyrażenia akcentu logicznego.
- W słownictwie dużo zapożyczeń z języków sąsiednich ludów.
Alfabet
[edytuj | edytuj kod]А а | Аа аа | Б б | В в | Г г | Ғ ғ | Д д | Дь дь |
Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Ии ии | Иэ иэ | Й й |
К к | Л л | Ль ль | М м | Н н | Нь нь | Ң ң | О о |
Оо оо | Ö ö | П п | Р р | С с | Сь сь | Т т | У у |
Уу уу | Уö уö | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ |
Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ВПН-2010 [online], www.gks.ru [dostęp 2017-11-24] (ros.).
- ↑ Jozef Genzor, Jazyky sveta: história a súčasnosť, Bratislava: Lingea, 2015, s. 309, ISBN 978-80-8145-114-0, OCLC 950004358 (słow.).