Język inguski

ГӀалгӀай мотт, Ğalğaj mott
Obszar	Federacja Rosyjska (Inguszetia)
Liczba mówiących	ok. 323 tys.
Pismo/alfabet	zmodyfikowana cyrylica
Klasyfikacja genetyczna
	Języki kaukaskie; Języki północno-wschodniokaukaskie; Języki nachskie; Język inguski;
Status oficjalny
język urzędowy	Inguszetia
UNESCO	2 wrażliwy↗
Ethnologue	4 edukacyjny↗
Kody języka
ISO 639-2	inh
ISO 639-3	inh
IETF	inh
Glottolog	ingu1240
Ethnologue	inh
GOST 7.75–97	инг 205
WALS	ing
W Wikipedii
	Zobacz też: język, języki świata
	Wikipedia w języku inguskim
	Słownik języka inguskiego; w Wikisłowniku
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Ten artykuł od 2023-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Język inguski (ing. гӀалгӀай мотт, Ğalğaj mott^[1]) – język Inguszów, zamieszkujących głównie autonomiczną republikę Inguszetię, wchodzącą w skład Federacji Rosyjskiej. Należy do języków nachskich (nachijskich), tworzących podgrupę wśród języków nachsko-dagestańskich (północno-wschodnich) w wielkiej rodzinie języków kaukaskich. Na terenie Inguszetii język inguski jest wraz z językiem rosyjskim oficjalnym językiem urzędowym.

Językiem inguskim posługuje się według różnych danych, od ok. 200 tys. do ok. 415 tys. osób, głównie w Inguszetii, ale także na innych obszarach Federacji Rosyjskiej (głównie w Czeczenii). Poza tym użytkownicy inguskiego zamieszkują w niewielkich skupiskach także na terytorium Uzbekistanu, Kazachstanu, Turkmenistanu, Turcji i Jordanii, a także w państwach Europy Zachodniej.

Język inguski genetycznie najbliżej spokrewniony jest z językiem czeczeńskim oraz wymierającym językiem bacbijskim.

Wśród języków kaukaskich inguski wyróżnia się bardzo rozbudowanym systemem konsonantów (spółgłoski proste, geminowane, ejektywne, faryngalne).

Od początku lat 20. XX w. podjęto próbę stworzenia inguskiego języka literackiego. Wcześniej teksty inguskie zapisywane były sporadycznie, niemal wyłącznie pismem arabskim. Na potrzeby języka literackiego stworzony został alfabet, oparty na łacince. Był on w użyciu do 1938 r., kiedy to wprowadzona została, jako nowy obowiązujący alfabet, zmodyfikowana cyrylica.

Alfabet inguski: А а, Аь аь, Б б, В в, Г г, ГӀ гӀ, Д д, Дж дж, Е е, Ё ё, Ж ж, З з, И и, Й й, К к, Кх кх, Къ къ, КӀ кӀ, Л л, М м, Н н, О о,П п, ПӀ пӀ, Р р, С с, Т т, ТӀ тӀ, У у,Ф ф, Х х, Хь хь, ХӀ хӀ, Ц ц, ЦӀ цӀ, Ч ч, ЧӀ чӀ, Ш ш, Щ щ, ъ, ы, ь, Э э, Ю ю, Я я, Яь яь, Ӏ.

Zobacz też

Wikipedia w języku inguskim

Przypisy

↑ ^a ^b David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Ingush, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).

Linki zewnętrzne

Ingush, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2007-07-30] (ang.).

[Ethnologue-1] David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Ingush, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).

[2] Język prakartwelski nie jest językiem kartwelskim, lecz przodkiem wszystkich języków kartwelskich

[1]

[A]