Józef Koziełł-Poklewski
 Józef Andrzej Koziełł-Poklewski | |
 Kozieł | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Józefa Tolensdorff |
| Żona |
Julia Ambrożyna Koziełł-Poklewska |
| Dzieci |
Józef Wincenty Koziełł-Poklewski, Wincenty Koziełł-Poklewski, Tadeusz Koziełł-Poklewski |
Józef Andrzej Koziełł-Poklewski (biał. Юзэф-Анджэй Козел-Паклеўскі, Juzef-Andžej Kozieł-Pakleŭski, lit. Juzefas Andrius Koziela-Poklevskis; ur. 1845 w Serweczu Wielkim, zm. 31 stycznia 1915 w Talicy, ujezdu kamyszłowskiego, guberni permskiej, w Rosji) – powstaniec styczniowy, polski przemysłowiec w Imperium Rosyjskim, działacz emigracyjny, społeczny, gospodarczy i dobroczynny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził ze szlacheckiego rodu Koziełł-Poklewskich własnego herbu Kozieł. Urodził się w 1845 roku w rodowym majątku Serwecz Wielki, który otrzymał dziadek Wincentego Józef Kalasanty Koziełł-Poklewski. Wincenty był jednym z synów Jana Napoleona Koziełł-Poklewskiego i Józefy Tolensdorff, jego bracia Jan, Wincenty, Michał, Zenon, kuzyn Eustachy też uczestniczyli w powstaniu styczniowym.
Przed powstaniem mieszkał w rodowym majątku Serwach, właścicielem którego był jego ojciec[1]. W czasie powstania został aresztowany za zamiar przyłączenia się do oddziału powstańczego, w dniu 22 kwietnia 1863 był więziony w borysowskim szpitalu, gdzie go przetrzymywano jeszcze 10 lipca 1863[1]. Jego majątek został poddany sekwestracji[1]. Dekretem Murawjowa 23 sierpnia 1863 roku został skazany na pozbawienie praw stanowych, konfiskatę majątku i przymusowo wcielony do armii w Syberii[1]. W 1865 służył w batalionie 4. Syberii Zachodniej w Omsku[1][2].
Dzięki koneksjom krewnego Alfonsa Koziełł-Poklewskiego został wysłany na odbycie kary do należącej do Alfonsa gorzelni Talitsk. Od 1890 r. Józef został szefem kancelarii Talickiego Zawoda, upoważnionego do spraw domu handlowego „Dom Handlowy „A.F. Poklewskiego-Koziełła Następcy”. Zajmował szereg stanowisk w permskiej guberni. Przekazał dużo pieniędzy na rozwój oświaty i medycyny na Urale. Po jego śmierci w 1915 r. wdowa po Józefie wróciła do rodowego majątku koziełł-Poklewskich Wielkiej Serwaczy, aby podzielić spadek pomiędzy spadkobierców. Najstarszy syn Józef Wincenty otrzymał właśnie Wielku Serwecz. Wincenty dostał niedawno wybudowaną posiadłość Ludwinowo z hodowlą lisów srebrnych. Najmłodszy syn Tadeusz otrzymał Kościki z młynem wodnym.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Na emigracji ożenił się z Julią Ambrażiną Koziełł-Poklewską (1863-1938), młodszą od niego o 18 lat i będącą daleką krewną wiłkomierskiej gałęzi rodu Koziełł-Poklewskich. Jej ojciec Paweł Koziełł-Poklewski był właścicielem majątku Dekszne w powiecie wiłkomirskiem, brał udział w powstaniu styczniowym. W małżeństwie mieli trzech synów: Józef Wincenty Koziełł-Poklewski – dziedzic majątku Wielka Serwecz, Wincenty Koziełł-Poklewski – kapitan broni pancernych[3] Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej, Tadeusz Koziełł-Poklewski – został rozstrzelany przez Niemców w 1942 za udział w kospiracji Armii Krajowej.
Wnuki (w linii syna Józefa Vincenta): Elżbieta, Izabela, Julia, Tadeusz i Michał, którzy mieszkają w Polska.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Дзмітрый Матвейчык, Удзельнікі паўстання 1863―1864 гадоў: біяграфічны слоўнік: (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі), Mińsk: Медысонт, 2013, s. 256–257 (biał.).
- ↑ Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857–1865 poprzedzone wspomnieniami osobistemi prof. Tadeusza Korzona oraz opatrzone przedmową i przypisami. T. 1, s. 373 tom 1 tom 2 Wilno 1913.
- ↑ „Tajny Dziennik Personalny Rezerw” (Nr 2), Warszawa: MSWojsk, 28 kwietnia 1939, s. 46.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857–1865 poprzedzone wspomnieniami osobistemi prof. Tadeusza Korzona oraz opatrzone przedmową i przypisami. tom 1 tom 2 Wilno 1913.
- Dawid Fajnhauz, 1863: Litwa i Białoruś / D. Fajnhaus. – Warszawa: Neriton, 1999. – 357 s.
- Stanisław Łaniec, Litwa i Białoruś w dobie konspiracji i powstania zbrojnego: 1861–1864 – Wyd. 1. Olsztyn: Ośrodek Badań Nauk. im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 2002. – 196 s.
- Матвейчык, Дз. Ч. Паўстанне 1863–1864 гадоў у Беларусі: нарыс баявых дзеянняў / Дзмітрый Матвейчык. – Мінск: Медысонт, 2013. – 121 с. (biał.)
- Матвейчык, Дз. Ч. Удзельнікі паўстання 1863―1864 гадоў: біяграфічны слоўнік: (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі) / Дзмітрый Матвейчык. – Мінск: Беларусь, 2016. – 734 с. С. 256-257. (biał.)
- Ивонин А. Р. Сибирские предприниматели дореформенного периода: штрихи к историческому портрету // Институт истории СО РАН. Личность в истории Сибири XVIII – XX веков. Сборник биографических очерков / Отв. редактор – Кириллов А. К.. – Новосибирск: Сова, 2007. – С. 81–94. – ISBN 978-5-87550-063-3. (ros.)
- Филь С. Поклевские-Козелл – владельцы винокуренного завода // Лукич. – 2001. – № 3. – С. 56–63. (ros.)
- Черданцев И. К. На Талых ключах. – Талица,1992. (ros.)