Strzępiak wełenkowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
strzępiak wełenkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Inocybe curvipes P. Karst. Hedwigia 29: 176 (1890) | |
.jpg)
Strzępiak wełenkowy (Inocybe curvipes P. Karst.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Astrosporina boltonii A. Pearson 1943
- Astrosporina lanuginella J. Schröt., in Cohn 1889
- Inocybe boltonii R. Heim 1931
- Inocybe boltonii var. ionipes (Boud.) R. Heim 1931
- Inocybe curvipes f. alba Ferville & Grobelny 2016
- Inocybe curvipes var. globocystis (Velen.) Bon 1998
- Inocybe curvipes var. ionipes (Boud.) Esteve-Rav. & A. Caball., Fungi Non Delineati 2009
- Inocybe globocystis Velen. 1920
- Inocybe globocystis var. turgens R. Heim & Romagn. 1934
- Inocybe ionipes Boud. 1905
- Inocybe lanuginella (J. Schröt.) Konrad & Maubl. 1937
- Inocybe rickenii R. Heim, 1931
- Inocybe rickenii var. ionipes (Boud.) R. Heim 1931
- Inocybe variabillima var. ionipes (Boud.) Enderle & Stangl 1981
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1990 r. dla synonimu Inocybe lagulinella[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 2–4 cm, początkowo półkulisty, potem szeroko stożkowaty, zazwyczaj z zaokrąglonym szczytem, czasami (rzadko) z małym garbkiem. Brzeg początkowo podgięty z jasną, szybko zanikającą zasnówką, potem odginający się, zwykle silnie porysowany. Powierzchnia początkowo ochrowa, włóknista, potem brudnobrązowa, włóknisto-łuseczkowata[4].
Nieco przyrośnięte i zbiegające małym ząbkiem, z blaszeczkami. Początkowo jasnobeżowe, potem płowe, w końcu jasnobrązowe z oliwkowym odcieniem. Ostrza wełnisto orzęsione[4].
Wysokość zwykle 3–4 cm, grubość 0,3–0,8 cm, walcowaty, nieco rozszerzający się ku podstawie, czasem wygięty. Na szczycie jest jasnopłowy, na środku i w dolnej części brązowy i pokryty delikatnymi włókienkami[4].
O barwie od białej do barwy jasnego drewna z cienką a warstewką nad blaszkami, tylko w podstawie trzonu nieco brązowy. Zapach pylisto-ziemny, kwaskowaty[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki z nielicznymi guzkami, 8–12 × 5–7 µm. Podstawki o wymiarach 30–35 × 8–11 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–60(–70) × 15–22(–30) µm, często nabrzmiałe, czasami o szczycie wyciągniętym w dzióbek, cienkościenne[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie strzępiaka wełenkowego w Europie, Ameryce Północnej, Australii i na Nowej Zelandii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano co najmniej 10 stanowisk[3]. Nie jest rzadki, ale są trudności z jego odróżnieniem od innych gatunków strzępiaków[4].
Grzyb mikoryzowy. Występuje na ziemi w różnego typu lasach, zwłaszcza pod świerkami, brzozami, olchami, i wierzbami, spotykany także w parkach a nawet na hałdach kopalnianych. Owocniki zazwyczaj od czerwca do października[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-12-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-12-17].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
- ↑ DiscoverLife [online] [dostęp 2019-12-06].