III liga polska w piłce nożnej (1953)

III liga 1953
Liga międzywojewódzka i wojewódzka
1952 Okr.	1954
	Szczegóły
Państwo	Polska
Organizator	8 Okręgowych ZPN
Poziom ligowy	Trzeci
Edycja	1
Liczba zespołów	94

III liga polska w piłce nożnej 1953 – 1. edycja rozgrywek trzeciego poziomu ligowego piłki nożnej mężczyzn w Polsce.

Poziomy rozgrywkowe w sezonie 1953
Rozgrywki	P	Nazwa
Centralne	I	I liga
Centralne	II	II liga
Makroregionalne	III	III liga (8 grup)
Wojewódzkie (17 okręgów)	IV	A klasa
	V	B klasa
	VI	C klasa
	VII	D klasa

Po przeprowadzeniu reformy II ligi polskiej, którą w marcu 1953 pomniejszono z 40 do 14 drużyn i konieczności przesunięcia aż 26 zespołów na trzeci poziom ligowy przed rozpoczęciem sezonu 1953. Można to uznać za początek formowania III ligi polskiej (wówczas jeszcze bez takiej nazwy). Występujące na tym szczeblu w sumie 94 drużyny podzielono na 8 równorzędnych grup.
Sześć z nich (grupy: warszawska, gdańska, poznańska, wrocławska, rzeszowska i łódzka) miało charakter makroregionalny (tzw. Ligi międzywojewódzkie), dwie zaś (grupy: katowicka i krakowska) – z uwagi na ich ówczesny spory piłkarski potencjał – były typowo regionalne (tzw. Ligi wojewódzkie). Po zakończeniu rozgrywek zasadniczych (grupowych) 8 triumfatorów każdej z grup walczyło w dwustopniowych barażach o 3 miejsca w II lidze polskiej. Najsłabsze zespoły spadły do A klasy.

Nowe zespoły

^(s) Spadkowicze z II ligi
Stal Poznań, Gwardia Słupsk, Kolejarz Toruń, Stal Gdańsk, Gwardia Szczecin, Kolejarz Bydgoszcz, Kolejarz Gdańsk, Włókniarz Łódź, Kolejarz Olsztyn, Stal Starachowice, Gwardia Białystok, Włókniarz Radom, Spójnia Tomaszów Mazowiecki, Włókniarz Chodaków, Górnik Radzionków, Górnik Zabrze, Górnik Knurów, Stal Lipiny, Stal Wrocław, Stal Zielona Góra, Włókniarz Chełmek, Włókniarz Krosno, Budowlani Przemyśl, Stal Nowa Huta/Kraków, OWKS Lublin, Ogniwo Częstochowa
^(b) Beniaminki z lig okręgowych
W sezonie 1952 wszystkie zespoły oprócz spadkowiczów z II ligi.

Grupa I (stalinogrodzka)

W grupie grały zespoły z województwa stalinogrodzkiego (katowickiego) bez miasta Częstochowy.

Lp.	Drużyna	M	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Górnik Zabrze^(s)	24	73	13	60	45	^{Awans do 2 ligi po barażach}
2	Stal Czechowice	24	58	36	22	33
3	Górnik Radzionków^(s)	24	72	37	35	31
4	Stal Gliwice	24	49	55	-6	26
5	Konstal Chorzów	24	41	43	-2	25
6	Stal Lipiny (Świętochłowice)^(s)	24	52	38	15	24
7	Spójnia Stalinogród	24	44	44	0	24
8	Górnik Brzozowice-Kamień	24	42	48	-6	24
9	Górnik Knurów^(s)	24	50	48	2	23
10	Stal Bobrek Bytom	24	40	52	-12	21	Spadek do kl. A
11	LZS Podlesianka Podlesie	24	35	50	-15	18
12	Górnik Niwka (Sosnowiec)	24	32	54	-22	15	Spadek do kl. A
13	Górnik Stalinogród	24	24	94	-74	3	Spadek do kl. A
14	Stal Rybnik					–	Drużyna wycofana
Tabela^[1]		312	612	612		312

Stal Rybnik wycofana po 23 kolejce^[2].
12 września 1953 roku Niwka została włączona do Sosnowca^[3]

Grupa II (krakowska)

W grupie grały zespoły z województwa krakowskiego.

Lp.	Drużyna	M	Z	R	P	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Włókniarz Andrychów	22	17	2	3	53	20	33	36	Baraże do II ligi
2	Spójnia KZPS Kraków	22	17	0	5	88	26	62	34
3	Unia Borek (Kraków)	21	12	4	5	53	35	18	28
4	Stal Żywiec	22	14	0	8	59	40	19	28
5	Stal Nowa Huta (Kraków)^(s)	22	10	4	8	33	21	12	25
6	Unia KZPG Kraków	22	10	2	8	44	47	-3	22
7	Włókniarz Chełmek^(s)	22	10	1	11	35	38	-3	21
8	Spójnia Bieżanów	22	9	2	11	42	42	0	20
9	Kolejarz Nowy Sącz	22	8	4	10	33	40	-7	20
10	Unia Oświęcim	22	5	3	14	21	44	-23	13
11	Kolejarz Wieliczka	22	5	1	16	22	69	-47	11	Spadek do kl. A
12	Spójnia Nowy Targ	21	1	2	17	21	82	-61	4	Spadek do kl. A
Tabela^[4]		262	118	25	116	504	504		262

Brak wyniku meczu: Unia Borek (Borek Kraków) – Spójnia (Podhale) Nowy Targ

Grupa III (warszawska)

W grupie grały zespoły z województw warszawskiego, białostockiego, olsztyńskiego i miasta Warszawy.

Lp.	Drużyna	M	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Gwardia Białystok^(s)	18	37	19	18	26	Baraże do II ligi
2	Unia Chodaków^(s)	18	54	23	31	25
3	Kolejarz Pruszków	18	48	27	21	24
4	Stal Okęcie (Warszawa)	18	39	28	11	24
5	Kolejarz Olsztyn^(s)	18	47	29	18	19
6	Budowlani Warszawa	18	29	24	5	18
7	Kolejarz Wołomin	18	34	41	-7	17
8	Gwardia Olsztyn	18	42	53	-11	15
9	KS Olsztyn	18	42	62	-20	11	Spadek i wycofanie
10	KS Ełk	18	13	79	-66	1	Spadek i wycofanie
Tabela^[5]		180	385	385		180

GWKS Ełk i GWKS Olsztyn w ramach odgórnego polecenia o utajnieniu miejsca stacjonowania jednostek wojskowych zmieniły nazwę na KS Ełk i KS Olsztyn, a po sezonie zostały wycofane z rozgrywek po decyzji Ministerstwa Obrony Narodowej, że wojskowe drużyny nie będą brały udziału w państwowych ligach sportowych^[6]
KS Ełk oddał dwa ostatnie mecze walkowerem^[7]

Grupa IV (gdańska)

W grupie grały zespoły z województw gdańskiego, bydgoskiego i koszalińskiego.

Lp.	Drużyna	M	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Stal Gdańsk^(s)	18	73	16	57	31	Baraże do II ligi
2	Kolejarz Toruń^(s)	18	50	29	21	25
3	Kolejarz Bydgoszcz^(s)	18	33	18	15	23
4	Kolejarz Gdańsk^(s)	18	28	25	3	19
5	Gwardia Słupsk^(s)	17	31	31	0	18
6	Unia Inowrocław	18	30	49	-19	16
7	WKS Flota Gdynia	17	30	30	0	14	Po sez. wycofana
8	Stal Nakło nad Notecią	18	26	58	-32	11	Spadek do kl. A
9	Gwardia Gdańsk	16	23	36	-13	10
10	Budowlani Człuchów	18	25	57	-32	9	Spadek do kl. A
Tabela^[4]		176	349	349		176

Brak wyników Gwardii (Wybrzeża) Gdańsk z Flotą Gdynia i Gwardią Słupsk.
Flota Gdynia została wycofana po sezonie po decyzji, że wojskowe drużyny sportowe nie będą brały udziału w państwowych ligach sportowych

Grupa V (poznańska)

W grupie grały zespoły z województw poznańskiego, szczecińskiego i zielonogórskiego.

Lp.	Drużyna	M	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Gwardia Kalisz	22	84	24	60	35	Baraże do II ligi
2	Gwardia Szczecin^(s)	22	65	21	44	34
3	Stal Poznań^(s)	21	45	24	21	30
4	Budowlani Poznań	22	45	30	15	30
5	Kolejarz Szczecin	21	54	34	20	26
6	Spójnia Gniezno	22	49	46	3	22
7	Spójnia Żary	22	36	57	-21	19
8	Stal Zielona Góra^(s)	22	53	55	-2	17
9	Kolejarz Gorzów Wlkp.	22	40	53	-13	17
10	Gwardia Poznań	22	32	50	-18	15
11	Ogniwo Poznań	22	37	73	-36	10	Spadek do kl. A
12	Kolejarz Goleniów	22	23	74	-51	7	Spadek do kl. A
Tabela^[8]różnica w bramkach.		262	563	541		262

Brak wyniku Stal (Warta) Poznań – Kolejarz (Pogoń) Szczecin.

Grupa VI (wrocławska)

W grupie grały zespoły z województw wrocławskiego i opolskiego.

Lp.	Drużyna	M	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Ogniwo Wrocław	22	67	23	44	37	^{awans do 2 ligi po barażach}
2	Unia Kędzierzyn	22	58	24	34	34
3	OWKS Wrocław	22	63	33	30	27	Po sez. wycofany
4	Stal Wrocław^(s)	22	43	36	7	21
5	Spójnia Lubań Śląski	22	54	49	5	21
6	Stal Świebodzice	22	41	42	-1	21
7	Kolejarz Kluczbork	22	41	45	-4	21	Spadek do kl. A^[9]
8	Włókniarz Chojnów	22	40	45	-5	20
9	Gwardia Opole	22	49	61	-12	19
10	Włókniarz Prudnik	22	24	44	-20	19
11	LZS Chróścice	22	38	56	-18	18
12	Ogniwo Nysa	22	25	85	-60	6	Spadek do kl. A
Tabela^[10]^[11]		264	543	543		264

OWKS Wrocław został wycofany po sezonie po decyzji Ministerstwa Obrony Narodowej, że wojskowe drużyny sportowe OWKS i GWKS nie będą brały udziału w państwowych ligach sportowych^[6]

Grupa VII (rzeszowska)

W grupie grały zespoły z województw rzeszowskiego i lubelskiego.

Lp.	Drużyna	M	Z	R	P	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	KS Rzeszów	22	14	8	0	61	13	48	36	baraże o 2 ligę
2	Stal Rzeszów	22	16	3	3	67	19	48	35
3	Włókniarz Krosno^(s)	22	15	3	4	52	20	32	33
4	Budowlani Przemyśl^(s)	22	11	8	3	49	26	23	30
5	OWKS Lublin^(s)	22	10	6	6	49	24	25	26	Po sez. wycofany
6	Ogniwo Rzeszów	22	8	5	9	28	50	-22	21
7	Kolejarz Przemyśl	22	7	6	9	35	28	7	20
8	Ogniwo Lublin	22	8	3	11	35	52	-17	19
9	KS Zamość	22	6	5	11	40	42	-2	17	Po sez. wycofany
10	Spójnia Jarosław	22	6	1	15	27	61	-34	13
11	Budowlani Lublin	22	2	6	14	20	63	-43	10	Spadek do kl. A
12	Stal Lublin	22	2	0	20	12	77	-65	4	Spadek do kl. A
Tabela^[4]		264	105	54	105	475	475		264

GWKS Rzeszów w ramach odgórnego polecenia o utajnieniu miejsca stacjonowania jednostek wojskowych zmienił nazwę na KS Rzeszów
KS Rzeszów, OWKS Lublin oraz KS Zamość zostały wycofane po sezonie po decyzji Ministerstwa Obrony Narodowej, że wojskowe drużyny sportowe OWKS i GWKS nie będą brały udziału w państwowych ligach sportowych^[6]

Grupa VIII (łódzka)

W grupie grały zespoły z województw łódzkiego, kieleckiego, z miasta Łodzi i miasta Częstochowy (będącym formalnie częścią województwo katowickiego).

Lp.	Drużyna	M	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	Włókniarz Pabianice	22	53	33	20	32	Baraże do II ligi
2	Ogniwo Częstochowa^(s)	22	48	31	17	28
3	Włókniarz Radom^(s)	22	47	36	11	27
4	Stal Skarżysko-Kamienna	22	50	42	8	25
5	KS Częstochowa	22	31	31	0	25	Po sez., wycofana
6	Kolejarz Łódź	22	35	31	4	24
7	Stal Starachowice^(s)	22	37	34	3	22
8	Spójnia Tomaszów Mazowiecki^(s)	22	48	36	12	21
9	Włókniarz-Widzew Łódź^(s)	22	40	48	-8	21
10	Unia Piotrków Trybunalski	22	35	45	-10	17
11	LZS Suchedniów	22	33	53	-20	12	Spadek do kl. A
12	Gwardia Łódź	22	29	66	-37	10	Spadek do kl. A
Tabela^[12]		264	486	486		264

Baraże o II ligę

I runda

Po zakończeniu rozgrywek zasadniczych (grupowych) 8 triumfatorów każdej z grup walczyło w dwustopniowych barażach (najpierw 4 dwumecze, później 4-zespołowy turniej finałowy z udziałem ich zwycięzców) o awans do II ligi polskiej.

Drużyna 1	Wynik dwumeczu	Drużyna 2	Pierwszy mecz	Drugi mecz
Gwardia Białystok	2:4	Górnik Zabrze	2:1	0:3
Gwardia Kalisz	0:1	Włókniarz Andrychów	0:0	0:1
GWKS Rzeszów	3:2	Włókniarz Pabianice	2:0	1:2
Stal Gdańsk	1:2	Ogniwo Wrocław	0:1	1:1
Po lewej gospodarz pierwszego meczu.

II runda

Lp.	Drużyna	M	Z	R	P	Bramki		Różn.	Pkt.	Uwagi
1	GWKS Rzeszów	6	4	1	1	9	3	6	9
2	Górnik Zabrze	6	4	1	1	14	5	9	9	awans do 2 ligi
3	Ogniwo Wrocław	6	1	3	2	7	9	-2	5	awans do 2 ligi
4	Włókniarz Andrychów	6	0	1	5	3	16	-13	1

Lp.	Gospodarz / Gość →	GWKS	GÓR	OGN	BES
1	GWKS Rzeszów	X	2:0	1:1	3:0
2	Górnik Zabrze	2:0	X	6:1	3:1
3	Ogniwo Wrocław	0:1	0:0	X	5:1
4	Włókniarz Andrychów	0:2	1:3	0:0	X

Drużyna GWKS Rzeszów występowała pod tym szyldem w barażach^[13], jednak ostatni mecz rozegrała jako KS Rzeszów^[14]. Zespół ten wygrał rywalizację w grupie finałowej^[15]. Tymczasem jeszcze w trakcie rywalizacji w związku z ustaleniem nowego systemu rozgrywek o mistrzostwo Wojska Polskiego (w piłce nożnej, koszykówce, siatkówce, hokeju na lodzie) decyzją Ministerstwa Obrony Narodowej postanowiono, że wojskowe drużyny sportowe OWKS i GWKS nie będą brały udziału w państwowych ligach sportowych, a pion wojskowy w tych dziedzinach miał reprezentować CWKS^[6]. W miejsce GWKS został promowany do II ligi klub Ogniwo Wrocław.

Przypisy

↑ Poland 1954 [online], rsssf.com [dostęp 2024-04-23] .
↑ http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1953/nr072/directory.djvu
↑ Niwka (Sosnowiec) – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
↑ ^a ^b ^c 1953-57 – podkarpacie [online], futbolowo.pl [dostęp 2024-04-23] .
↑ Jerzy Górko: Piłkarskie Dzieje Podlasia. Żelechów: endsport.pl księgarnia kibica, 2010, s. 448. ISBN 978-83-61418-03-0.
↑ ^a ^b ^c ^d Ze sportu. Warszawa. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 262, s. 2, 3 listopada 1953.
↑ http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1953/nr068/directory.djvu
↑ http://www.mogiel.net/POL/history/pol3hist.php
↑ https://grudynia.pl/pilka-nozna/liga/?rozgr=375#content.
↑ Nowiny Nyskie 2006, nr 30. – Śląska Biblioteka Cyfrowa [online], org.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
↑ Sezon 1953 III LIGA WR-OP – T.S Chemik Kędzierzyn-Koźle -ARCHIWUM [online], futbolowo.pl [dostęp 2024-04-23] .
↑ HISTORIA ŚWIĘTOKRZYSKIEJ PIŁKI NOŻNEJ: SEZON 1953 – III LIGA [online], blogspot.com [dostęp 2024-04-23] .
↑ Udany rewanż GWKS. Przodownik rozgrywek doznaje pierwszej porażki. „Nowiny Rzeszowskie. Nowiny Sportowe”. Nr 54, s. 1, 2 listopada 1953.
↑ Prutek zdobywcą zwycięskiej bramki. Ogniwo Wrocław – KS Rzeszów 0:1 (0:1). „Nowiny Rzeszowskie. Nowiny Sportowe”. Nr 55, s. 1, 9 listopada 1953.
↑ O wejście do II ligi. „Nowiny Rzeszowskie. Nowiny Sportowe”. Nr 55, s. 1, 9 listopada 1953.

Linki zewnętrzne

Historia III ligi polskiej w statystyce (cz. I)

[I,_II,_III_liga_1954-1] Poland 1954 [online], rsssf.com [dostęp 2024-04-23] .

[2] ttp://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1953/nr072/directory.djvu

[3] Niwka (Sosnowiec) – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).

[III_liga_1953-57-4] 1953-57 – podkarpacie [online], futbolowo.pl [dostęp 2024-04-23] .

[5] Jerzy Górko: Piłkarskie Dzieje Podlasia. Żelechów: endsport.pl księgarnia kibica, 2010, s. 448. ISBN 978-83-61418-03-0.

[pbc.rzeszow.pl-6] Ze sportu. Warszawa. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 262, s. 2, 3 listopada 1953.

[buwcd.buw.uw.edu.pl-7] ttp://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/p_sportowy/1953/nr068/directory.djvu

[8] ttp://www.mogiel.net/POL/history/pol3hist.php

[9] ttps://grudynia.pl/pilka-nozna/liga/?rozgr=375#content.

[10] Nowiny Nyskie 2006, nr 30. – Śląska Biblioteka Cyfrowa [online], org.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).

[11] Sezon 1953 III LIGA WR-OP – T.S Chemik Kędzierzyn-Koźle -ARCHIWUM [online], futbolowo.pl [dostęp 2024-04-23] .

[12] HISTORIA ŚWIĘTOKRZYSKIEJ PIŁKI NOŻNEJ: SEZON 1953 – III LIGA [online], blogspot.com [dostęp 2024-04-23] .

[13] Udany rewanż GWKS. Przodownik rozgrywek doznaje pierwszej porażki. „Nowiny Rzeszowskie. Nowiny Sportowe”. Nr 54, s. 1, 2 listopada 1953.

[14] Prutek zdobywcą zwycięskiej bramki. Ogniwo Wrocław – KS Rzeszów 0:1 (0:1). „Nowiny Rzeszowskie. Nowiny Sportowe”. Nr 55, s. 1, 9 listopada 1953.

[15] O wejście do II ligi. „Nowiny Rzeszowskie. Nowiny Sportowe”. Nr 55, s. 1, 9 listopada 1953.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]