Henryk Nakwaski
Henryk Mirosław Klemens | |
Prus II | |
Data i miejsce urodzenia |
1800 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 marca 1876 |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci |
Karolina |
Henryk Mirosław Klemens Nakwaski (ur. 1800 w Lipnicach, zm. 22 marca 1876 w Tours[1]) – polski działacz emigracyjny i publicysta, powstaniec listopadowy.
Był synem prezesa Senatu Franciszka Salezego i jego żony pisarki i publicystki Anny z Krajewskich. Studiował prawo na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim uczestnicząc w półjawnym życiu studenckim. po studiach nadzorował więzienie w Płocku, a w Warszawie zabiegał o stworzenie oddziału więziennego dla nieletnich[2]. W 1826 ożenił się z Karoliną Potocką córką pułkownika Adama Potockiego. po bezpotomnej śmierci stryj Jana Pawła Nakwaskiego w 1828 odziedziczył majątek w Kępie Polskiej. W okresie powstania listopadowego był posłem z powiatu bracławskiego na sejm 1831 i zwolennikiem prawicy Towarzystwa Patriotycznego. Po klęsce powstańców opuścił kraj, unikając więzienia, skonfiskowany majątek wykupiła matka Henryka. Nakwascy już nigdy nie zobaczyli ojczyzny. Henryk z rodziną przebywał w Dreźnie, gdzie nawiązał znajomość z Adamem Mickiewiczem, w Paryżu, Genewie, Niemczech, Szwajcarii i Tours. Jego demokratyczne przekonania spowodowały, że znalazł się poza najbardziej wpływowym nurtem emigracyjnym, jakim by Hotel Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. Był członkiem sejmu powstańczego na emigracji[3]. Od 1833 do 1834 współwydawał Souvenirs de la Pologne. We Francji współzałożyciel Szkoły Polskiej w Paryżu.
Pisał na tematy oświatowe, rolnicze, bankowe, autor pamiętników z lat 1830-50, których fragmenty drukował Józef Kallenbach w monografii Mickiewicza. Optował za uwłaszczeniem chłopów.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- Uwagi o życiu najkorzystniejszym czasu w emigracji (1833)[4][5]
- O nadaniu własności włościanom polskim za wynagrodzeniem teraźniejszych właścicieli dóbr (1835)[6]
- Kilka słów o demokracji (1838)[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ dane biograficzne na stronie Sejmu Wielkiego
- ↑ Krystian Bedyński "Więzienie w Mrowinie w latach 1933-1969", Czasopismo Prawno-Historyczne, tom LXVIII, wyd.2016 s.133-134
- ↑ Walenty Zwierkowski, O Sejmie w Emigracji, Poitiers 1839, s. 10.
- ↑ Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (Tom II/N-Ż), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1985, ISBN 83-01-05369-0, s. 10
- ↑ Uwagi o użyciu najkorzystniéjszém czasu w emigracji wraz z projektem ogólnego stowarzyszenia się wychodźców polskich [online], Na s. tyt. pseud. aut. Nazwa aut.: Henryk Mirosław Nakwaski. Krypt. aut. pod tekstem, polona.pl [dostęp 2019-05-02] .
- ↑ O nadaniu własności włościanom polskim za wynagrodzeniem, terazniejszych właścicieli dóbr [online], Na s. tyt. pseud. aut., nazwa aut.: Henryk Mirosław Nakwaski. – Nazwa aut. także na s. 4: M. H. Nakwaski, polona.pl [dostęp 2019-05-02] .
- ↑ Kilka słów o demokracji : list (z powodu artykułu "Arcybiskup koloński" w piśmie "Polacy na tułactwie" umieszczonego) pisany do A. Z. posła winnickiego [online], polona.pl [dostęp 2019-05-02] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marian Tyrowicz "Henryk Nakwaski (1800-1876)"w Polski Słownik Biograficzny tom XXII wyd. 1977 s.481
- Wielka encyklopedia powszechna PWN (Tom 7/Man-Nomi), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1966
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dzieła Henryka Nakwaskiego w bibliotece Polona
- Absolwenci i studenci Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie sejmu polskiego na emigracji 1832–1848
- Działacze Wielkiej Emigracji
- Nakwascy herbu Prus II
- Polacy we Francji 1795–1918
- Polscy autorzy pamiętników i dzienników
- Polscy prozaicy XIX wieku
- Polscy publicyści XIX wieku
- Posłowie z ziem zabranych (powstanie listopadowe)
- Urodzeni w 1800
- Zmarli w 1876