Przejdź do zawartości

Hedenbergit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hedenbergit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

krzemian wapnia i żelaza
(CaFe(Si2O6))

Twardość w skali Mohsa

6

Przełam

nierówny, drzazgowy

Łupliwość

doskonała, dwukierunkowa

Pokrój kryształu

pręcikowy, zbity, sferoidalny

Układ krystalograficzny

jednoskośny

Gęstość minerału

3,56 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

czarna, zielona

Rysa

biała, jasnoszara, brunatna

Połysk

szklisty, tłusty

Hedenbergitminerał z grupy krzemianów łańcuchowych. Należy do grupy piroksenów. Klinopiroksen. Minerał szeroko rozpowszechniony, lecz rzadko tworzy większe wystąpienia. Nazwa pochodzi od nazwiska szwedzkiego mineraloga M.A. Hedenberga, przyjaciela i odkrywcy tego minerału – J.J. Berzeliusa.

Właściwości

[edytuj | edytuj kod]

Jednoskośne, pryzmatyczne kryształy są bardzo rzadkie. Najczęściej występuje w postaci skupień promienistych, pręcikowych, ziarnistych, skrytokrystalicznych, zbitych. Jest kruchy, nieprzezroczysty, niektóre kryształy wykazują efekt kociego oka. Często zawiera domieszki magnezu lub manganu, niekiedy też cynku i niklu. Rzadko występuje w czystej postaci. Najczęściej tworzy kryształy mieszane z diopsydem i johannsenitem.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Jest typowym minerałem pochodzenia metamorficznego. Występuje w zasobnych w żelazo skałach metamorficznych; skarnach, erlanach, rzadziej w syenitach, granitach. Zwykle współwystępuje z ilvaitem, kalcytem, epidotem, magnetytem, augitem, pirytem.

Miejsca występowania: Norwegia - Arendal, Szwecja - Nordmarken, USA - New Jersey, Japonia - Obihiro, Nigeria, Australia, Rosja, Niemcy - w Rudawach.

W Polsce – znany z Dolnego Śląska (okolice Kowar, Kłodzka, Strzelina).

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Ma znaczenie naukowe,
  • interesujący dla kolekcjonerów,
  • niektóre kryształy bywają okazjonalnie szlifowane (najcenniejsze są czarne kryształy z Indii, wykazujące efekt kociego oka).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

pirokseny, augit, enstatyt, diopsyd, jadeit, spodumen.