Przejdź do zawartości

Hłomcza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hłomcza
wieś
Ilustracja
Cerkiew w Hłomczy
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

Gmina

Sanok

Liczba ludności (2022)

363[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-503[3]

Tablice rejestracyjne

RSA

SIMC

0359221[4]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Hłomcza”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Hłomcza”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Hłomcza”
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok
Mapa konturowa gminy wiejskiej Sanok, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Hłomcza”
Ziemia49°38′02″N 22°16′49″E/49,633889 22,280278[1]

Hłomcza (j. łemkowski Гломча), dawniej też Hłumcza (Chłomiec[5] w latach 1977[6]–1983[7] Świerczewo) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[4][8].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Hłomcza[4][8]
SIMC Nazwa Rodzaj
0359238 Rzeczki przysiółek

Zabudowa

[edytuj | edytuj kod]

We wsi znajduje się cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy zbudowana w 1859. Obok cerkwi wzniesiono w tym samym czasie dzwonnicę murowaną, w której wiszą trzy dzwony, w tym jeden z 1668.

 Osobny artykuł: Cerkiew Soboru NMP w Hłomczy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Hłumczy był Teodor Tergonde[9]. Pod koniec XIX wieku właścicielami tabularnymi we wsi byli Adolf i Wilh. Raszowscy[10].

Z Hłomczy pochodził ksiądz Franciszek Ksawery Kurkowski (1884-1945).

Pierwszy atak UPA na wieś miał miejsce 21 stycznia 1945, bojówka napadła w tym dniu na polskie zagrody, ograbiła je, pobiła i raniła 15 osób oraz zamordowała 2 osoby. Kolejny napad miał miejsce 24 czerwca 1945 został wtedy uprowadzonych z domu i zamordowany Polak Piotr Stróżewski (44 lat). W rejonie wsi poległo w walce z oddziałem UPA dwóch żołnierzy WP[11].

10 września 1946 Hłomcza została tym razem zupełnie spalona przez oddział UPA z sotni "Kryłacza", a troje mieszkańców wsi zostało zamordowanych. Łącznie banderowcy spalili we wsi 90 domów wraz z całym inwentarzem oraz dwa zbiorniki ropy naftowej z miejscowej kopalni. Zamordowane osoby to: Emil Roman (42 lat), jego córka - 14 letnia Katarzyna Roman oraz Cecylia Chudzikiewicz (38 lat), której ciało upowcy wrzucili do piwnicy palącego się domu[12].

Od 1 kwietnia 1977 do 1 kwietnia 1983 wieś nazywała się Świerczewo. Zmiany nazwy dokonano w związku z 30. rocznicą śmierci gen. Karola Świerczewskiego[13][14].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  • Rabe – inna bieszczadzka wieś, także przemianowana w 1977 w hołdzie gen. K. Świerczewskiemu (na Karolów)


Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 41293
  2. Raport o stanie gminy Sanok za 2022 rok [online], Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Sanok, 22 maja 2023 [dostęp 2023-07-16] (pol.).
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 351 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Kwartalnik historii kultury materialnej: tom 2, Część 4 1954. Chłomiec, Hlomcza (Hlumcza) [dokumenty z lustracji w 1565]
  6. Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 8 marca 1977 r. w sprawie zmiany nazw niektórych miejscowości w województwie krośnieńskim (M.P. z 1977 r. nr 6, poz. 44)
  7. Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 9 marca 1983 r. w sprawie ustalenia i zmiany nazw miejscowości w niektórych województwach (M.P. z 1983 r. nr 10, poz. 57)
  8. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  9. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 65.
  10. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 62.
  11. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie Lwowskim 1939–1947, Wrocław 2006, ss. 1269
  12. [w:] Andrzej Romaniak Prawda i Pamięć: 61. rocznica napadu UPA na Witryłów, Łodzinę i Hłomczę. W napadzie na wieś wzięli udział mieszkańcy Ulucza, którzy zostali rozpoznani. Wśród napastników byli nawet bardzo młodzi chłopcy. 7 września 2007, esanok
  13. Obchody 30 rocznicy śmierci gen. Karola Świerczewskiego. „Nowiny”, s. 1, Nr 69 z 26-27 marca 1977. 
  14. Uroczystości ku czci Generała Waltera. „Nowiny”, s. 2, Nr 70 z 28 marca 1977. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]