Gymnusa brevicollis

	Gymnusa brevicollis
	(Paykull, 1800)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	kusakowate
Podrodzina	rydzenice
Plemię	Gymnusini
Rodzaj	Gymnusa
Gatunek	Gymnusa brevicollis
Synonimy
	Staphylinus brevicollis Paykull, 1800; Ischnocephalus brevicollis (Paykull, 1800); Aleochara carnivora Gravenhorst, 1806; Aleochara excusa Gravenhorst, 1806; Aleochara sinuata Gravenhorst, 1806;
	Staphylinus brevicollis Paykull, 1800; Ischnocephalus brevicollis (Paykull, 1800); Aleochara carnivora Gravenhorst, 1806; Aleochara excusa Gravenhorst, 1806; Aleochara sinuata Gravenhorst, 1806;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gymnusa brevicollis – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny rydzenic. Szeroko rozmieszczony w palearktycznej Eurazji, a ponadto zawleczony do nearktycznej Ameryki Północnej.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1800 roku przez Gustafa von Paykulla pod nazwą Staphylinus brevicollis^[1]^[2].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym, łódkowatym w zarysie ciele długości od 5 do 6 mm. Ubarwienie ma czarne z rdzawoczerwonymi stopami i pierwszym członem czułków. Człony w środkowej części czułków są dwukrotnie dłuższe niż szerokie. Powierzchnia głowy jest błyszcząca. Przedplecze również jest lśniące, bardzo drobno i umiarkowanie gęsto punktowane. Pokrywy i odwłok są matowe, o powierzchni szagrynowanej oraz bardzo drobno i gęsto punktowanej. Owłosienie jest niewyraźne i wszędzie ustawione prosto ku tyłowi^[3].

Ekologia i występowanie

Owad zasiedlający stanowiska wilgotne, w tym torfowiska. Bytuje pod gnijącymi liśćmi, wśród wilgotnych mchów i w napływkach. Aktywne osobniki dorosłe obserwuje się od jesieni do wiosny^[4].

Gatunek pierwotnie palearktyczny. W Europie znany jest z Islandii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Chorwacji i europejskiej części Rosji. W Azji podawany jest z syberyjskiej części Rosji, Turkmenistanu i chińskiego Heilongjiangu. Poza tym zawleczony został do nearktycznej Ameryki Północnej^[1].

Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek zagrożony wymarciem (EN)^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 426.
↑ Gustav von Paykull: Fauna Svecica. Insecta. Tomus III. Upsaliae: Joh. F. Edman, 1800.
↑ Arved Lompe: Gattung Gymnusa Gravenhorst, 1806. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-02].
↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981.
↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.

[cpc-1] M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 426.

[Paykull-2] Gustav von Paykull: Fauna Svecica. Insecta. Tomus III. Upsaliae: Joh. F. Edman, 1800.

[ke-3] Arved Lompe: Gattung Gymnusa Gravenhorst, 1806. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-02].

[Burakowskietal-4] B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981.

[Farkacetal-5] Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]