Godło mapy

Siatka UTM

Godło mapy – ciąg liczb i liter, który wraz z nazwą arkusza mapy są podstawową jednostką nomenklatury map, pozwalając na jednoznaczne ustalenie jego położenia geograficznego i ułożenia względem sąsiednich arkuszy (na skorowidzu). Godło mapy jest ustalane zgodnie z przyjętym podziałem sekcyjnym w danym układzie odwzorowania (np. układ „2000”, układ UTM). Arkusze map w większych skalach tworzy się przez sukcesywny podział arkusza wyjściowego (najczęściej poprzedniego) na ustaloną liczbę i ponumerowanie ich. Godłem może być:

• numer porządkowy w przyjętym systemie numeracji, odrębnej dla każdej ze skal
• współrzędne geograficzne lub prostokątne wybranego (najczęściej lewego dolnego) rogu danego arkusza
• oznaczenie pasa i słupa, w przecięciu których położony jest arkusz wyjściowy

Układ WGS-84

Podstawą do określenia formatów i arkuszy w Międzynarodowej Mapie Świata (system odniesienia WGS 84) jest arkusz w skali 1:1000000 o wymiarach 4° na 6°.

Podział:

• 1:1 000 000 – godło stworzone według wzoru a-b-cc (np. N-M-34)
  • a – sygnatura półkuli (N lub S) - często pomijana
  • b – literowy symbol pasa (wielka litera)
  • c – numer słupa (1-60)
• 1:500 000 – podział arkusza 1:1 000 000 na 4 części (wielka litera A-D np. M-34-C)
• 1:200 000 – podział arkusza 1:1 000 000 na 36 części (cyfra rzymska I-XXXVI np. M-34-XV)
• 1:100 000 – podział arkusza 1:1 000 000 na 144 części (liczba 1-144 np. M-34-12)
• 1:50 000 – podział arkusza 1:100 000 na 4 części (wielka litera A-D np. M-34-12-C)
• 1:25 000 – podział arkusza 1:50 000 na 4 części (mała litera a-d np. M-34-12-C-a)
• 1:10 000 – podział arkusza 1:25 000 na 4 części (cyfra 1-4 np. M-34-12-C-a-4)
• 1:5 000 – podział arkusza 1:100 000 na 256 części (liczba 1-256 w nawiasie np. M-34-12 (55))

Układ 1965

Podstawą do określenia formatów i arkuszy mapy zasadniczej układu "1965" jest arkusz w skali 1:100 000 o wymiarach 64 km na 40 km.

Podział:

• 1:100 000 – godło stworzone według wzoru abc (np. 182)
  • a – numer strefy odwzorowania (1-5)
  • b – numer pasa
  • c – numer słupa
• 1:50 000 – podział arkusza 1:100 000 na 4 części o wymiarach 40x64 cm (np. 182.1)
• 1:25 000 – podział arkusza 1:50 000 na 4 części o wymiarach 40x64 cm (np. 182.12)
• 1:10 000 – podział arkusza 1:25 000 na 4 części o wymiarach 50x80 cm (np. 182.122)
• 1:5 000 – podział arkusza 1:10 000 na 4 części o wymiarach 50x80 cm (np. 182.122.4)
• 1:2 000 – podział arkusza 1:10 000 na 25 części (np. 182.122.04)
• 1:1 000 – podział arkusza 1:2 000 na 4 części (np. 182.122.041)
• 1:500 – podział arkusza 1:1 000 na 4 części (np. 182.122.041.4)

Układ 1992

Podstawą do określenia formatów i arkuszy mapy topograficznej układu "1992" jest arkusz w skali 1:1000000 o wymiarach 4° na 6°.

Podział:

• 1:1 000 000 – godło stworzone według wzoru a-b-cc (np. N-M-34)
  • a – sygnatura półkuli (N lub S) – często pomijana
  • b – literowy symbol pasa (wielka litera)
  • c – numer słupa (1-60)
• 1:500 000 – podział arkusza 1:1 000 000 na 4 części (wielka litera A-D np. N-33-C)
• 1:200 000 – podział arkusza 1:1 000 000 na 36 części (cyfra rzymska I-XXXVI np. N-33-XXIV)
• 1:100 000 – podział arkusza 1:1 000 000 na 144 części (liczba 1-144 np. N-33-136)
• 1:50 000 – podział arkusza 1:100 000 na 4 części (wielka litera A-D np. N-33-136-C)
• 1:25 000 – podział arkusza 1:50 000 na 4 części (mała litera a-d np. N-33-136-C-a)
• 1:10 000 – podział arkusza 1:25 000 na 4 części (cyfra 1-4 np. N-33-136-C-a-4)

Układ 2000

Podstawą do określenia formatów i arkuszy mapy zasadniczej układu „2000” jest arkusz w skali 1:10 000 o wymiarach 5 km na 8 km.

Podział:

• 1:10 000 – godło stworzone według wzoru a.bbb.cc (np. 6.130.41)
  • a – numer strefy odwzorowania (wartość południka osiowego podzielona przez trzy)
  • bbb – wynik ilorazu ${\tfrac {xi-4920\mathrm {\ km} }{5}}$
  • cc – wynik ilorazu ${\tfrac {yi-332\mathrm {\ km} }{8}}$
• 1:5 000 – podział arkusza 1:10 000 na 4 części (np. 6.130.41.3)
• 1:2 000 – podział arkusza 1:10 000 na 25 części (np. 6.130.41.04)
• 1:1 000 – podział arkusza 1:2 000 na 4 części (np. 6.130.41.04.2)
• 1:500 – podział arkusza 1:1 000 na 4 części (np. 6.130.41.04.2.1)

Zobacz też

• Układ współrzędnych 2000
• Układ współrzędnych 1992
• Układ współrzędnych 1965
• Układ współrzędnych 1942
• Układ UTM

Bibliografia

• Józef Beluch: Ćwiczenia z geodezji II. Kraków: wydawnictwo AGH, 2008. ISBN 978-83-7464-115-9. (pol.). Brak numerów stron w książce
• Układ „2000” na www.uklady.walery.com.pl. [dostęp 2011-05-30]. (pol.).
• Układ „1965” na www.numerus.net.pl. [dostęp 2011-05-30]. (pol.).