Trzcianne (gmina)

Trzcianne
	gmina wiejska
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	moniecki
TERC	2008072
Wójt	Ewa Piekutowska (2024)
Powierzchnia	331,64 km²
Populacja (30.06.2018); • liczba ludności	; 4333
• gęstość	13,2 os./km²
Nr kierunkowy	85
Tablice rejestracyjne	BMN
	Adres urzędu:ul. Wojska Polskiego 10; 19-104 Trzcianne
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	21
Liczba miejscowości	26
	Położenie na mapie powiatu;
	53°20′33″N 22°41′00″E/53,342500 22,683333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Trzcianne – gmina wiejska w województwie podlaskim, w powiecie monieckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie łomżyńskim, na obrzeżach Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Siedziba gminy to Trzcianne.

Według danych z 30 czerwca 2018^[1] gminę zamieszkiwało 4333 osób.

Historia

I wojna światowa (1915–1919)

Gminę Goniądz z siedzibą w miasteczku Trzciannem utworzono podczas I wojny światowej w powiecie białostockim z części obszaru zniesionej rosyjskiej gminy Przytulanka oraz z części rosyjskiej gminy Krypno^[4].

II Rzeczpospolita (1919–1939)

Po odrodzeniu państwa polskiego gmina należała do powiatu białostockiego w woj. białostockim^[5].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 7.783 osoby, wśród których 6307 było wyznania rzymskokatolickiego, 17 prawosławnego a 1459 mojżeszowego. Jednocześnie 6342 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 2 białoruską, 1438 żydowską i 1 rosyjską. Na terenie gminy 1247 budynków mieszkalnych^[6].

16 października 1933 gminę Trzcianne podzielono na 28 gromady: Bajki Stare, Boguszki, Brzeziny, Budy, Chojnowo, Czekołty, Giełczyn, Gugny, Karczak, Kołodzież, Krynice, Laskowiec, Łazy, Milewo, Mroczki, Niewiarowo, Nowa Wieś, Pisanki, Słomianka, Szafranki, Szorce, Trzcianne, Wiszowate, Zajki, Zalesie, Znoski, Zubole i Zucielec^[7].

PRL (1944–1954)

Po wojnie gmina należała do powietu białostockiego w woj. białostockim^[8].

W dniu 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 28 gromad: Bajki Stare, Boguszki, Brzeziny, Budy, Chojnowo, Czekołty, Giełczyn, Gugny, Karczak, Kołodzież, Krynice, Laskowiec, Łazy, Milewo, Mroczki, Niewiarowo, Nowa Wieś, Pisanki, Słomianka, Szafranki, Szorce, Trzcianne, Wiszowate, Zajki, Zalesie, Znoski, Zubole i Zucielec^[9].

1 lutego 1953 zniesiono gromady Korczak (włączono ją do gromady Trzcianne) i Znoski (włączono ją do gromady Kołodzież)^[10].

1 kwietnia 1954 gmina Trzcianne weszła w skład nowo utworzonego powiatu monieckiego^[11].

Gmina Trzcianne została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[12].

Po 1973 roku

Jednostkę odtworzono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin^[13]. Gmina objęła nieco inny obszar niż przed 1954. Należące dawniej do gminy Trzcianne sołectwa Czekołdy, Kołodzież, Zalesie i Znoski weszły w skład gminy Mońki w powiecie monieckim, a sołectwa Łazy Duże i Słomianka weszły w skład gminy Tykocin w powiecie białostockim. Natomiast w skład gminy Trzcianne weszły: Wilamówka (przed 1954 w gminie Goniądz) i Boguszewo-Kolonie (przed 1954 w gminie Krypno). Łącznie nowa gmina Trzcianne objęła 22 z 28 sołectw sprzed 1954, czyli około 79%^[14].

W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie białostockim.

1 stycznia 2002 część gminy Trzcianne (wieś Szafranki o powierzchni 188,51 ha) włączono do gminy Tykocin w powiecie białostockim^[15].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[16] gmina Trzcianne ma obszar 331,64 km², w tym:

użytki rolne: 43%
użytki leśne: 22%

Gmina stanowi 23,99% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2017^[1]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	4367	100	2145	49,1	2222	50,9
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	13,2		6,5		6,7

Piramida wieku mieszkańców gminy Trzcianne w 2014 roku^[17].

Miejscowości

Sołectwa

Boguszewo, Boguszki, Brzeziny, Chojnowo, Giełczyn, Kołodzieje, Krynica, Laskowiec, Milewo, Mroczki, Niewiarowo, Nowa Wieś, Pisanki, Stare Bajki, Szorce, Trzcianne, Wilamówka, Wyszowate, Zajki, Zubole, Zucielec^[2].

Pozostałe miejscowości

Budy, Dobarz, Gugny, Kleszcze, Korczak, Stójka.

Sąsiednie gminy

Goniądz, Jedwabne, Krypno, Mońki, Radziłów, Tykocin, Wizna, Zawady

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność wiejska według płci i gmin. GUS. [dostęp 2018-12-03]. (pol.).
↑ ^a ^b BIP gminy, sołectwa.
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Białymstoku.
↑ Jemielity W. (1993). Podziały administracyjne powiatów białostockiego i monieckiego w latach 1919-1990. "Studia Teologiczne", 11, 1993, s. 307-339.
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 16 .
↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 49
↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1953, nr 2, poz. 10
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 6, poz. 15
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XXI/72/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973, Nr 1, Poz. 1).
↑ Dz.U. z 2001 r. nr 116, poz. 1241
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Trzcianne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-12-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS., na podstawie danych GUS.

[autonazwa2-1] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność wiejska według płci i gmin. GUS. [dostęp 2018-12-03]. (pol.).

[sol-2] BIP gminy, sołectwa.

[us-3] Urząd Statystyczny w Białymstoku.

[jemielity-4] Jemielity W. (1993). Podziały administracyjne powiatów białostockiego i monieckiego w latach 1919-1990. "Studia Teologiczne", 11, 1993, s. 307-339.

[gus-5] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[:02-6] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 16 .

[7] Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 49

[8] Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.

[9] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[10] Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1953, nr 2, poz. 10

[zmiany1954-11] Dz.U. z 1954 r. nr 6, poz. 15

[12] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[13] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[start-1973-BS-14] Uchwała Nr XXI/72/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973, Nr 1, Poz. 1).

[15] Dz.U. z 2001 r. nr 116, poz. 1241

[autonazwa3-16] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[17] Gmina Trzcianne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-12-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS., na podstawie danych GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

Wsie	Boguszki Brzeziny Budy Chojnowo Giełczyn Gugny Krynica Laskowiec Milewo Mroczki Niewiarowo Nowa Wieś Pisanki Stare Bajki Szorce Trzcianne Wilamówka Wyszowate Zajki Zubole Zucielec
Kolonie	Boguszewo Dobarz Kleszcze Korczak Stójka
Integralne części wsi	Barwik Gać Kołodzieje Okrągłe Zajeziorne

Miasta	Goniądz Knyszyn Mońki
Gminy miejsko-wiejskie	Goniądz Knyszyn Mońki
Gminy wiejskie	Jasionówka Jaświły Krypno Trzcianne

Przynależność wojewódzka	Prusy: departament białostocki (1795–1807) Rosja: obwód białostocki (1807–42) gubernia grodzieńska (1842–1915) II RP: woj. białostockie (1919–39) ZSRR: obwód białostocki (1939–40) PRL: woj. białostockie (1945–75)
Gminy miejskie (1795–1975)	Białystok (do 1928 →) Choroszcz (do 1875 i od 1919) Czarna Białostocka (od 1962) Goniądz (do 1954 →) Gródek (do 1875) Jasionówka (do 1875) Knyszyn (do 1954 →) Starosielce (1919–54) Supraśl (1824–1875 i od 1919) Suraż (do 1919 i 1923–54 →) Trzcianne (do 1800) Wasilków (od 1919) Zabłudów (do 1875 i od 1919)
Miasteczka (1795–1934)	Choroszcz (1875–1919) Gródek (1875–1934) Janopol (1875–1915) Jasionówka (1875–1919) Supraśl (1875–1919) Trzcianne (1800–1934) Wasilków (← 1915–19) Zabłudów (1875–1919)
Osiedla (1954–72)	Czarna Wieś (1956–62)
Gminy wiejskie (1861–1954 i 1973–75)	Bacieczki (1944–54) Barszczewo (1944–54) Białostoczek (1861–1944) Choroszcz (1861–1944 i 1973–75) Czarna Wieś (← 1915–54) Czarna Białostocka (1973–75) Dobrzyniewo (Kościelne) (1944 i 1973–75) Dojlidy (1861–1954) Dolistowo (1915–44) Goniądz (1915–54 →) Gródek (1861–1954 i 1973–75) Jaświły (1861–1915 i 1944–54 →) Juchnowiec (Dolny) (1861–1954 i 1973–75) Kalinówka (1915–54 →) Krypno (1861–1954 →) Michałowo (1861–1954 i 1973–75) Obrubniki (1861–1944 i 1944–54) Przytulanka (1861–1915) Supraśl (1973–75) Suraż (1919–23) Szymki (1973–75) Trzcianne (1915–54 →) Tykocin (1973–75) Wasilków (1973–75) Zabłudów (1861–1954 i 1973–75) Zaścianki (1973–75) Zawyki (1861–1954)
Gromady (1954–72)	Barszczewo (1954–72) Biele (1954–59) Bobrowniki (1954–59) Bogdanki (1959–72) Czarna Wieś (1954–55) Czarna Wieś Kościelna (1954–72) Dobrzyniewo Duże (1954–59) Dobrzyniewo Kościelne (1959–72) Dobrzyniówka (1954–59) Dojlidy Górne (1959–71) Dorożki (1954–59) Fasty (1954–68) Folwarki Tylwickie (1954–71) Gnieciuki (1954–59) Grabówka (1954–71) Gródek (1954–72) Horodniany (1954 → i ← 1956–72) Jałówka (1954–71) Jeżewo (← 1958–72) Juchnowiec Dolny (1954–72) Jurowce (1954–61) Juszkowy Gród (1954–72) Kamionka (1954–59) Konowały (1954–72) Kozińce (1954–72) Koźliki (1954–59) Królowy Most (1954–72) Kuriany (1954–59) Lewickie (1954–59) Łopuchowo (← 1958–59) Michałowo (1954–72) Mostowlany (1954–59) Nowa Wola (1954–59) Nowe Aleksandrowo (1954–59) Ogrodniczki (1954–71) Olmonty (1954–59) Pogorzałki (1954–61) Rafałówka (1959–72) Rogowo (1954–59) Rudnia (1954–57) Rynki (1954 →) Rzędziany (← 1958–61) Saniki (← 1958–59) Simuny (1954–59) Studzianki (1954–61) Szymki (1954–72) Topolany (1954–59) Trypucie (1954 →) Turośl Dolna (1954 →) Turośl Kościelna (1954 →) Tykocin (← 1958–72) Uhowo (1954 →) Waliły-Stacja (1954–68) Wasilków (1961–72) Wiejki (1954–59) Zabłudów (1959–72) Załuki (1954–59) Zaścianki (1972) Zawady (1954 →) Zawyki (1954 →) Złotoria (← 1958–72) Zubki (1954–72) Zwierki (1954–59) Żuki (1954–59)

Przynależność wojewódzka	woj. białostockie
Miasta	Goniądz (←od 1954) Knyszyn (← od 1954) Mońki (od 1965)
Gminy wiejskie (1954 i 1973–75)	Goniądz (← od 1954) Jasionówka (od 1973) Jaświły (← od 1954) Kalinówka (← w 1954) Knyszyn (od 1973) Krypno (← od 1954) Mońki (od 1973) Trzcianne (← od 1954)
Gromady (1954–72)	Bajki Stare (1954–61) Białosuknia (1954–61) Bobrówka (1954–59) Boguszewo (1954–68) Chojnowo (1954–59) Długołęka (1954–68) Dolistowo Stare / Stare Dolistowo (1954–72) Downary (1954–72) Dziękonie (1954–71) Goniądz (1972) Grądy (1954–59) Hornostaje (1954–71) Jasionówka (1954–72) Jaświły (1954–72) Jatwieź Duża (1954–68) Kalinówka Kościelna (1954–72) Kamionka (1954–59) Klewianka (1961–71) Knyszyn (1972) Krasne Folwarczne (←~~1959~~) Kruszyn (1954–72) Krypno (1954–72) Kulesze (1954–59) Laskowiec (1954–72) Mikicin (1954–59) Milewskie (1954–59) Mońki (1954–64) Mońki (1972) Peńskie (1954–59) Smogorówka Dolistowska (1954–61) Szorce (1954–61) Szpakowo (1954–59) Trzcianne (1954–72) Wyszowate (1961–71) Zofiówka (1959–71)