Gekkoninae

	Gekkoninae
	; Phelsuma lineata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	gady
Rząd	łuskonośne
Rodzina	gekonowate
Podrodzina	Gekkoninae
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gekkoninae – najbardziej liczna w gatunki podrodzina gekonowatych, obejmuje około 1000 gatunków, w większości nadrzewnych, prowadzących najczęściej nocny tryb życia. Osiągają do 30 cm długości (gekon liścioogonowy Uroplatus fimbriatus).

Cechy charakterystyczne (z małymi wyjątkami):

możliwość poruszania się po wszelkiego rodzaju powierzchni (dzięki palcom wyposażonym w przylgi)
brak ruchomych powiek
nocny tryb życia (oprócz rodzaju Phelsuma)
głównie owadożerne, niektóre gatunki odżywiają się także owocami i nektarem a nawet małymi ssakami lub gadami
zdolność do wydawania dźwięków, niekiedy bardzo donośnych
dobry słuch

Z powodu dużej liczby gatunków trudno jest jednoznacznie określić środowisko życia tej podrodziny – węższej grupy charakterystycznych cech należy szukać na poziomie gatunku. Niektóre gatunki Gekkoninae przystosowały się do życia w lasach tropikalnych (Uroplatus), inne w środowisku suchym a nawet pustynnym. Większość z nich prowadzi nocny tryb życia, ale znajdujemy także gatunki aktywne w ciągu dnia lub wieczorem. Mogą mieszkać na drzewach, na ziemi lub w obu tych środowiskach jednocześnie.

Systematyka

Część rodzajów zaliczanych w przeszłości do tej podrodziny jest obecnie zaliczana do odrębnych rodzin Sphaerodactylidae (m.in. Gonatodes, Sphaerodactylus) i Phyllodactylidae (m.in. Ptyodactylus, Tarentola)^[1]^[2]^[3]^[4].

Przypisy

↑ Tony Gamble, Aaron M. Bauer, Eli Greenbaum, Todd R. Jackman. Out of the blue: a novel, trans-Atlantic clade of geckos (Gekkota, Squamata). „Zoologica Scripta”. 37 (4), s. 355–366, 2008. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2008.00330.x. (ang.).
↑ Nicolas Vidal, S. Blair Hedges. The molecular evolutionary tree of lizards, snakes, and amphisbaenians. „Comptes Rendus Biologies”. 332, s. 129–139, 2009. DOI: 10.1016/j.crvi.2008.07.010. (ang.).
↑ John J. Wiens, Carl R. Hutter, Daniel G. Mulcahy, Brice P. Noonan, Ted M. Townsend, Jack W. Sites Jr i Tod W. Reeder. Resolving the phylogeny of lizards and snakes (Squamata) with extensive sampling of genes and species. „Biology Letters”. 8 (6), s. 1043–1046, 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2012.0703. (ang.).
↑ R Alexander Pyron, Frank T Burbrink, John J Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13:93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93. (ang.).

Bibliografia

Higher taxa: Gekkonidae. The Reptile Database. [dostęp 2017-11-16]. (ang.).

[1] Tony Gamble, Aaron M. Bauer, Eli Greenbaum, Todd R. Jackman. Out of the blue: a novel, trans-Atlantic clade of geckos (Gekkota, Squamata). „Zoologica Scripta”. 37 (4), s. 355–366, 2008. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2008.00330.x. (ang.).

[CRB2009-2] Nicolas Vidal, S. Blair Hedges. The molecular evolutionary tree of lizards, snakes, and amphisbaenians. „Comptes Rendus Biologies”. 332, s. 129–139, 2009. DOI: 10.1016/j.crvi.2008.07.010. (ang.).

[Wiensetal-3] John J. Wiens, Carl R. Hutter, Daniel G. Mulcahy, Brice P. Noonan, Ted M. Townsend, Jack W. Sites Jr i Tod W. Reeder. Resolving the phylogeny of lizards and snakes (Squamata) with extensive sampling of genes and species. „Biology Letters”. 8 (6), s. 1043–1046, 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2012.0703. (ang.).

[Pyronetal-4] R Alexander Pyron, Frank T Burbrink, John J Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13:93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]