Przejdź do zawartości

Fu Sinian

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fu Sinian
Ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

傅斯年

Pismo tradycyjne

傅斯年

Hanyu pinyin

Fù Sīnián

Wade-Giles

Fu Ssu-nien

Fu Sinian (ur. 26 marca 1896, zm. 20 grudnia 1950) – chiński intelektualista, historyk.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z Liaocheng w prowincji Shandong[1]. Od 1916 roku studiował na Uniwersytecie Pekińskim[2]. Należał do czołowych przywódców studenckich angażujących się w tzw. Ruch Nowej Kultury, był jednym z redaktorów postępowego czasopisma Nowy Przypływ (新潮, Xin Chao)[3]. Na jego łamach oraz w licznych artykułach atakował tradycyjną operę chińską i nawoływał do jej reformy w oparciu o wzorce teatru zachodniego[4]. Fu twierdził także, że po 4000 lat rządów autokratycznych mieszkańcy Chin nie tworzyli w ogóle społeczeństwa i należy dopiero przystąpić do jego budowy[5]. Jako zwolennik okcydentalizacji Państwa Środka głosił radykalne postulaty całkowitego porzucenia pisma chińskiego i zastąpienia go alfabetem łacińskim[6]. Zaangażował się w działalność Ruchu 4 Maja, jednak po rozłamie w środowisku studenckim znalazł się w grupie naukowców zajmujących się unowocześnieniem chińskiej nauki oraz badaniom nad historią i kulturą, dystansujących się od komunizujących politycznych aktywistów[7].

W 1920 roku podjął studia na University College London, skąd trzy lata później przeniósł się na Uniwersytet Humboldtów w Berlinie (który ukończył w 1926 roku)[8]. Po powrocie do ojczyzny poświęcił się studiom nad starożytnymi Chinami; wskazywał na priorytetowe znaczenie odkryć archeologicznych i badań nad historią pisma (napisy na kościach wróżebnych, napisy na brązach) w tej materii[9]. Jest autorem teorii, według której kultury Longshan i Yangshao, z których wyrosła cywilizacja chińska, były dziełem dwóch różnych grup etnicznych[10].

W 1927 roku utworzył Instytut Historii i Filologii na Uniwersytecie im. Sun Jat-sena w Kantonie, zaś od 1928 roku był pracownikiem pekińskiej Academia Sinica[11]. W tym okresie ostro atakował tradycyjną medycynę chińską, uznając ją za zwykły zabobon i paranaukę, nawołując do jej całkowitego wyrugowania i zastąpienia medycyną akademicką[12]. Angażował się także w intelektualną walkę z japońską agresją, w serii prac historycznych dowodząc, że Mandżuria i inne ziemie na północy są nierozerwalnie związane z państwem chińskim[13].

Po zwycięstwie komunistów Mao Zedonga w 1949 roku uciekł na Tajwan, gdzie zaangażował się w tworzenie Tajwańskiego Uniwersytetu Narodowego w Tajpej[14] (którego był pierwszym rektorem).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Q. Edward Wang: Inventing China through history: the May Fourth approach to historiography. New York: SUNY Press, 2001, s. 75. ISBN 0-7914-4732-4.
  2. Vera Schwarcz: The Chinese enlightenment: intellectuals and the legacy of the May Fourth movement of 1919. Berkeley, California: University of California Press, 1990, s. 70. ISBN 0-520-05027-4.
  3. John King Fairbank: Historia Chin. Nowe spojrzenie. Warszawa-Gdańsk: Bellona/Marabut, 2004, s. 249. ISBN 83-1109726-7.
  4. Joshua Goldstein: Drama kings: players and publics in the re-creation of Peking opera, 1870-1937. Berkeley: University of California Press, 2007, s. 145-146. ISBN 978-0-520-24752-9.
  5. Joshua A. Fogel, Peter Gue Zarrow: Imagining the people: Chinese intellectuals and the concept of citizenship, 1890-1920. Armonk, New York: M.E. Sharpe, 1997, s. 31. ISBN 0-7656-0098-6.
  6. Ann Huss, Jianmei Liu: The Jin Yong phenomenon: Chinese martial arts fiction and modern Chinese literary history. Youngstown, New York: Cambria Press, 2007, s. 48. ISBN 978-1-934043-08-0.
  7. John King Fairbank: Historia Chin. Nowe spojrzenie. Warszawa-Gdańsk: Bellona/Marabut, 2004, s. 255. ISBN 83-1109726-7.
  8. Baessler-Archiv: Beiträge zur Völkerkunde. Berlin: D. Reimer., 2002, s. 144.
  9. Xiaoqing Diana Lin: Peking University: Chinese Scholarship And Intellectuals, 1898-1937. Albany, New York: SUNY Press, 2006, s. 95. ISBN 0-7914-6321-4.
  10. Michael Loewe, Edward L. Shaughnessy: The Cambridge history of ancient China: from the origins of civilization to 221 B.C.. Cambridge: Cambridge University Press, 1999, s. 56. ISBN 0-521-47030-7.
  11. Eckhardt Fuchs, Benedikt Stuchtey: Across cultural borders: historiography in global perspective. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield, 2002, s. 149. ISBN 0-7425-1768-3.
  12. Xiaoqun Xu: Chinese professionals and the republican state: the rise of professional associations in Shanghai, 1912-1937. Cambridge: Cambridge University Press, 2001, s. 196. ISBN 0-521-78071-3.
  13. Shinʼichi Yamamuro, Joshua A. Fogel: Manchuria under Japanese domination. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2006, s. 37. ISBN 978-0-8122-3912-6.
  14. John King Fairbank: Historia Chin. Nowe spojrzenie. Warszawa-Gdańsk: Bellona/Marabut, 2004, s. 315-316. ISBN 83-1109726-7.