Franz Marc
Imię i nazwisko |
Franz Moritz Wilhelm Marc |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość |
niemiecka |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Franz Marc (ur. 8 lutego 1880 w Monachium, Niemcy, zm. 4 marca 1916 w Verdun, Francja)[1] – niemiecki malarz i współzałożyciel ugrupowania artystów-ekspresjonistów „Błękitny Jeździec” (Der Blaue Reiter).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uchodzi za pierwszego przedstawiciela ekspresjonizmu w Niemczech. W latach 1900–1903 studiował sztukę w Monachium, a w 1904 otworzył tam pracownię. W czasie podróży do Paryża (w 1903 i 1907)[2] Franz Marc miał kontakt z dziełami Gauguina, van Gogha, Picassa, które wywarły na niego ogromny wpływ. Był znajomym innych malarzy, jak na przykład Wassily Kandinsky, Aleksiej Jawlensky, August Macke i Gabriele Münter.
Franz Marc i August Macke byli filarami grupy „Błękitny Jeździec”. Poznali się w 1910 w Sindelsdorfie w Bawarii, inspirując się nawzajem do coraz śmielszych eksperymentów. Byli jednak bardzo odmienni. Zmierzając do wydobycia czystych idei rzeczy spod kształtów widzialnych, rafinował obraz świata przez filtr światła i koloru. Malował głównie zwierzęta jako bliższe naturze. Starał się syntetyzować stylizowane kształty i bezprzedmiotowe zarysy w całość o niemal mistycznej intensywności. Macke budował kompozycje prześwietlone kolorem, zacierającym trójwymiarowość przedstawień. Obaj w pewnej mierze poszukiwali rytmów odczuwalnych w naturze, gdy osłabi się więź przedmiotową. Dociekaniom tym nie było jednak dane trwać długo. Macke poległ w pierwszym miesiącu I wojny światowej, w bitwie nad Marną, licząc 27 lat, zaś Marc zginął pod Verdun dwa lata później, w wieku 36 lat. W wielu pracach Marca pojawia się tęsknota za idealnym związkiem człowieka z naturą, czego przykładem może być dzieło zatytułowane Der Traum z 1912. W prywatnej mitologii Marca zwierzęta odgrywają taką rolę, jak dla artystów renesansu anioły: są wysłannikami i świadectwami prawdy, piękna i łaski. Obraz przedstawia więc coś na kształt świeckiego zwiastowania: przedstawicielka rodu ludzkiego trafiła między wybranych, w pejzaż idylli, który ma w sobie spokój renesansowych włoskich pejzaży. W obrazie występują konie, uwielbiane przez Kandinskyego i Marca. Dla tego drugiego stanowiły obiekt studiów i kultu, którym zaraził innych awangardzistów[3]. Franz Marc nadawał kolorom symboliczne znaczenie, według niego niebieski łączył się z emocjami związanymi z męskością i duchowością, żółty z kobiecą radością, natomiast czerwony z przemocą[4].
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Franz Marc stworzył wiele dzieł, między innymi: „Byk”, „Biały kot” i „Niebieski koń I”.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1911 ożenił się w Londynie z Marie Schnür.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nicolas Pioch: Marc, Franz. www.ibiblio.org, 2002-07-31. [dostęp 2019-06-02]. (ang.).
- ↑ Franz Marc - paintings, biography, quotes of Franz Marc [online], www.franzmarc.org [dostęp 2019-06-02] .
- ↑ Gabriele Crepaldi: Schiele i ekspresjoniści, tłumaczenie Dorota Łąkowska, Warszawa 2006, s. 60.
- ↑ Franz Marc - obrazy, kopie i reprodukcje dzieł Marca | Sklep bimago.pl [online], www.bimago.pl [dostęp 2019-06-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-02] .
- ISNI: 0000000108570049
- VIAF: 44310294
- ULAN: 500010681
- LCCN: n80007960
- GND: 11857745X
- NDL: 01094159
- LIBRIS: vs69gp6d12r5r7k
- BnF: 12015937p
- SUDOC: 028294467
- SBN: BVEV011447
- NLA: 35327166
- NKC: ola2003172287
- BNE: XX4660336
- NTA: 070724741
- BIBSYS: 90124501
- CiNii: DA02617056
- Open Library: OL141044A
- PLWABN: 9810552968505606
- NUKAT: n98702185
- J9U: 987007265070705171
- PTBNP: 1558986
- CANTIC: a19339938
- LNB: 000042446
- NSK: 000093370
- CONOR: 15056995
- ΕΒΕ: 246125
- BLBNB: 000992238
- KRNLK: KAC200005158
- LIH: LNB:V*154255;=BI