Przejdź do zawartości

Feliks Giela

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Feliks Giela
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1859
Złoczów

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1936
Sanok

Burmistrz Sanoka
Okres

od 14 lutego 1905
do 14 lutego 1914

Poprzednik

Aital Witoszyński

Następca

Paweł Biedka

Multimedia w Wikimedia Commons

Feliks Kasper Adam Giela[1] (ur. 20 listopada 1859 w Złoczowie, zm. 5 lutego 1936 w Sanoku) – polski prawnik, aptekarz, burmistrz Sanoka w latach 1905–1914, działacz społeczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Osobistości przy odwiercie w Trepczy podczas prac poszukiwawczych celem ujęcia wody na potrzeby wodociągu miejskiego w Sanoku (ok. 1905). Od lewej: inż. Władysław Beksiński (2), dr Jacek Jabłoński (3), Feliks Giela (4), dr Salomon Ramer (5), dr Jan Staruszkiewicz (7), inż. Wilhelm Szomek (9)
Nieistniejący budynek apteki przy ulicy Tadeusza Kościuszki w Sanoku
Grobowiec Feliksa Gieli po renowacji (2015)
Ulica Feliksa Gieli w Sanoku
Wizerunek Feliksa Gieli widoczny przy ul. 3 Maja w Sanoku

Urodził się 20 listopada 1859 w Złoczowie. Jego rodzicami byli Jan i Bronisława z domu Krajewska (zm. 4 grudnia 1912 w wieku 72 lat[2]). Postanowieniem C.K. Sądu Powiatowego w Sanoku z 15 maja 1895 został ustanowiony kuratorem dla dr. Jana Gieli, byłego auskultanta sądowego, który został uznany za obłąkanego[3].

Feliks Giela z wykształcenia był prawnikiem, lecz został aptekarzem, jako że jego zamiłowaniem była farmacja[4]. Po osiedleniu się w Sanoku był pracownikiem Apteki Obwodowej Jana Zarewicza (najstarszej w mieście), później jej zarządcą. W maju 1885 zmarł Jan Zarewicz (w latach 1883–1892 zarządzał nią Feliks Dobrzyniecki). W 1892 Giela został dzierżawcą apteki[5], a we wrześniu 1896 za cenę 75 000 zł zakupił ją na własność od spadkobierców Jana Zarewicza (wraz z działką i ogrodem)[6][7][8][9]. Pozostawał właścicielem nieruchomości z budynkiem apteki do początku lat 30. XX wieku[10]. W latach 1892–1904 jej zarządcami byli upoważnieni wyspecjalizowani farmaceuci[11]. Apteka Feliksa Gieli, w formie parterowego dworku, znajdowała się przy ówczesnej ulicy Krakowskiej, w 1894 przemianowanej na ulicę Tadeusza Kościuszki, pod numerem 78, potem 18 (w 1963 zabytkowy budynek został zburzony[12]). Około 1901 aptekę odkupił i został jej właścicielem Tobiasz Dawid Löbel[13], a w 1906 wykupił ją Marian Kawski (burmistrz miasta w latach 1919–1920)[11][14][15]. Na terenach jego ogrodów, istniejących za apteką, są obecnie zabudowania na ulicy Kazimierza Wielkiego[16]. W 1895 miasto odkupiło od niego tereny wiodące od Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Królowej Zofii do ulicy Tadeusza Kościuszki i nazwano je ulicą Nową (obecnie Mickiewicza)[17]. Uzyskany dochód przekazał na potrzeby ubogich, bibliotekę oraz na Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”[18].

W 1887 Feliks Giela wygrał premię w losowaniu za rozwiązanie arytmografu w czasopiśmie lwowskim „Ruch”[19]. Był członkiem komitetu organizacyjnego Krajowy Zjazd Strażacki w Sanoku zorganizowany w lipcu 1904[20]. Należał do dyrekcji sklepu kółka rolniczego w Sanoku[21]. 14 grudnia 1904 przewodniczył posiedzeniu założycielskiemu powołanego Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka[22][23], był jego działaczem[24], był wydziałowym TUMS[25], wspierał stowarzyszenie finansowo, podobnie jak akcję powstawania pomnika Tadeusza Kościuszki, który stanął na Placu św. Jana[26]. Pierwotnie w 1894 Feliks Giela założył Czytelnię Mieszczańską (jako agenda Kasyna Mieszczańskiego) działającą w budynku Ramerówka[27]. Pełnił funkcję jej prezesa od listopada 1894[28] (ponownie wybrany 3 marca 1895[29]) do stycznia 1896[30], ponowie wybierany 28 stycznia 1905[31], 8 maja 1910[32]. Organizowano w niej bale karnawałowe, spotkania inteligencji i rzemieślników[33]. W listopadzie 1895 został wybrany członkiem wydziału Towarzystwa Kasyna w Sanoku[34]. Był działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego, Towarzystwa Szkoły Ludowej[33]. Był członkiem założycielem[35] sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[36][37][38] (był wydziałowym[39][40][40][41], działał jako wydziałowy[42], na stanowisku podskarbiego i skarbnika[39][43], funkcjonował w komisji finansowej[44]). Wraz z przedstawicielami macierzystego oddziału uczestniczył w jubileuszowym I Zlocie Sokolim od 5 do 6 czerwca 1892 we Lwowie z okazji 25-lecia Towarzystwa[45]. Był członkiem „Sokoła” zarówno w czasie zaboru austriackiego, jak i w niepodległej II Rzeczypospolitej[46]. Otrzymał tytuł honorowego członka sanockiego gniazda TG „Sokół”[47][48]. Był członkiem zwyczajnym Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego[49][50]. W 1904 został wybrany jednym z dyrektorów Towarzystwa Kasy Zaliczkowej w Sanoku na okres sześciu lat[51][52]. W połowie 1904 złożył funkcję członka rady nadzorczej Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego w Sanoku[53][54]. Na początku 1905 został wybrany do komisji szkontrującej Towarzystwa Młodzieży Polskiej „Znicz”[55]. Przed 1914 był przewodniczącym wydziału szkolnego Przemysłowej Szkoły Uzupełniającej w Sanoku-Posadzie Olchowskiej[56][57]. W 1905, 1907, 1910 był wybierany członkiem wydziału „Towarzystwa Bursy”, sprawującego pieczę nad Bursą Jubileuszową im. Cesarza Franciszka Józefa w Sanoku[58][59][60]. W 1929 był jednym z założycieli sanockiego koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego[61][62]. Był członkiem czynnym zwyczajnym Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej we Lwowie[63].

Był politykiem Polskiego Stronnictwa Demokratycznego (tzw. „galicyjscy demokraci”)[64]. W mieście członkami ugrupowania byli także Jan Zarewicz, Michał Słuszkiewicz, Kazimierz Lipiński. Pełnił funkcję radnego miejskiego, w tym asesora[65] (kadencji od 1900, asesor[66]). Po wyborze na stanowisko burmistrza Aitala Witoszyńskiego 22 grudnia 1898 pełnił funkcję zastępcy burmistrza[67][68][69][70][71][72][73][74], ponownie od 1903[75][76]. Do końca 1905 pełnił stanowisko członka komisji szacunkowych podatku osobisto-dochodowego w Sanoku[77]. Po dymisji burmistrza 14 lutego 1905 rada miasta przez dwa lata nie wybrała jego następcy w wyniku braku wymaganej liczby radnych. W związku z tym magistratem kierował Feliks Giela, formalnie pozostający na stanowisku zastępcy burmistrza (drugim zastępcą był Natan Nebenzahl)[78][79]. Po wyborach w 1907 i dalszym braku radnych na posiedzeniu, 1 sierpnia 1907 Giela w wyrazie protestu zrezygnował z pełnionej funkcji. Ostatecznie 26 sierpnia 1907 rada zebrała się i dokonała wyboru burmistrza, którym został Feliks Giela, sprawujący urząd w kolejnych latach (jego zastępcą był Artur Goldhammer)[80][81][82], w latach około 1910, 1911 jako komisarz rządowy[83][84][85], od około 1913 formalnie jako burmistrz (wówczas jego zastępcą był Paweł Biedka)[86][87][88]. Od tego czasu, jako delegat miasta, był członkiem Rady Szkolnej Okręgowej w Sanoku[89][90][91][92][93][94][95]. Jako burmistrz z urzędu był przewodniczącym wydziału Kasy Oszczędności Miasta Sanoka[96][97][98][99][100][101][102][103][104]. W czasie sprawowania urzędu przez Feliksa Gielę miasto rozwijało się pod względem gospodarczym i kulturalnym[105]. W czasie katastrofalnych powodzi w Sanoku w kwietniu 1907 oraz w marcu 1908 stanął na czele powołanego każdorazowo komitetu ratunkowego[106][107]. W 1910 został mianowany tymczasowym naczelnikiem gminy Posada Sanocka[105] w charakterze komisarza rządowego[108], po jej przyłączeniu do miasta w 1910[109] w wyniku decyzji Wydziału Krajowego we Lwowie z 1909 (zastępcą był Jan Staruszkiewicz)[110]. Pod koniec 1910 ponownie został wybrany radnym Sanoka[111]. W trakcie 1912 pełnił urząd burmistrza także po ukonstytuowaniu się nowej Rady Miejskiej 26 czerwca 1912 po przyłączeniu do Sanoka gminy Posada Sanocka[85][112]. W 1912 zdecydował się zrezygnować z funkcji burmistrza z powodu stanu zdrowia (choroba oczu). W lipcu 1912 udał się na sześciotygodniowy urlop i od tego czasu obowiązki przejął wiceburmistrz Paweł Biedka[87][113] 5 grudnia 1912 Rada Miejska przyjęła rezygnację burmistrza[114]. 21 grudnia 1912 przegłosowano wniosek o przekonanie burmistrza do pozostania na stanowisku[115][116]. Latem 1913 przebywając na kuracji w Lovranie ponownie przesłał pismo z rezygnacją z funkcji burmistrza z uwagi na stan zdrowia[117]. 25 września 1913 Rada nie przyjęła rezygnacji i udzieliła Gieli urlopu[118]. Na posiedzeniu Rady Miejskiej 19 lutego 1914 przyjęto jego kategoryczną rezygnację[119][120]. Wtedy też jednomyślną decyzją Rady nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka w uznaniu działalności na rzecz miasta na stanowiskach wiceburmistrza (w okresie powodzi) i burmistrza (włączenie do miasta Posady Sanockiej)[4][121]. Jego następcą został Paweł Biedka wybrany 2 kwietnia 1914[122].

Feliks Giela kierował Strażą Ogniową. Ponadto działał na rzecz osób biednych i potrzebujących, prowadził powstawanie koszar wojskowych przy ul. Adama Mickiewicza w 1912, sanockiego szpitala. Prężnie budowano nowe drogi, ulice, kanalizację, a dodatkowo miasto otrzymało połączenie telefoniczne. Feliks Giela od około 1908 był członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, wybrany z grupy gmin miejskich, pełnił mandat w kolejnych latach (1908, 1909, 1910, 1911, 1912)[123][124][125][126], w kolejnych wyborach do Rady w 1912 został wybrany ponownie z grupy gmin wiejskich, został członkiem wydziału[127][128][129][130][131]. Po wybuchu I wojny światowej od 18 września 1914 przebywał w Wiedniu[132]. Podczas wojny, po utworzeniu Naczelnego Komitetu Narodowej wszedł w skład Powiatowego Komitetu Narodowego (PKN) w Sanoku, a w jego ramach został kierownikiem sekcji finansowej[133]. W 1918 wraz z innymi osobistościami miejskimi (jako przewodniczący Wojciech Ślączka oraz m.in. Adam Pytel, Paweł Biedka, Jan Rajchel, Karol Zaleski oraz wojskowi kpt. Antoni Kurka i kpt. Franciszek Stok) funkcjonował w ramach powołanego 20 października 1918 Komitetu Samoobrony Narodowej[134], który 31 października/1 listopada 1918 dokonał bez walk przejęcia władzy w Sanoku[135][136]. Był radnym pierwszej powojennej kadencji od 1919[137]. Sprawował mandat radnego w Sanoku kadencji od 1924[138]. Pełnił stanowisko przewodniczącego dyrekcji Kasy Oszczędności miasta Sanoka (1927)[139].

Został członkiem założonej 11 stycznia 1903 w Sanoku pierwszej filii lwowskiego Towarzystwa Chowu Drobiu, Gołębi i Królików[140]. Był numizmatykiem[141]. W życiu prywatnym był związany z Olgą Ścibor-Rylską (1873–1898), córką Augusta, zmarłą[142] przed planowanym ślubem. Giela na zawsze pozostał jej wierny i nie ożenił się już, poświęcając się wyłącznie pracy. Był osobą zamożną, zaś sporą część majątku przeznaczał na cele dobroczynne, w tym na fundusz pomocy ubogim[143]. W kwietniu 1917 został członkiem wieczystym stowarzyszenia galicyjskiego Czerwonego Krzyża[144]. Był członkiem wspierającym Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku[145].

W okresie II Rzeczypospolitej w 1936 w uznaniu zasług, władze miasta przemianowały ulicę Zgody w dzielnicy Śródmieście nadając jej imię Feliksa Gieli[146][147] (obecnie znajduje się w centrum miasta, obok Placu Miast Partnerskich)[148][149].

Feliks Giela zmarł 5 lutego 1936 w Sanoku[47][48]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku, a jego nagrobek stanowi tumba sarkofagowa[150][a][151]. Nagrobek został uznany za obiekt zabytkowy i podlega ochronie prawnej[152]. Obok została pochowana Janina ze Łyszkowskich Gielowa (1882-1946). Staraniem Stowarzyszenia Opieki nad Starymi Cmentarzami w Sanoku nagrobek został odnowiony do września 2015[153].

Podczas uroczystości 130-lecia gniazda TG „Sokół” w Sanoku 29 czerwca 2019 na gmachu tegoż została odsłonięta tablica upamiętniająca 10 działaczy zasłużonych dla organizacji sokolej i Sanoka, w tym Feliksa Gielę[154][155].

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Inskrypcja na grobowcu informuje: Mr. A. K. Feliks Giela / Honor. Obyw. Król. M. Sanoka / B. Burmistrz / B. Dyr. Kom. Kasy Oszczęd. M. Sanoka / Honor. Członek Sokoła i Katol. Czytelni Mieszczańskiej / B. Prezes Rady Nadzor. Kółka Roln. w Sanoku / ¤ 20.XI.1859. † 5.II.1936. Ave Maria!.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Edward Zając, Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka, Sanok 2002, s. 74.
  2. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 49 z 8 grudnia 1912. 
  3. ↑ Dziennik urzędowy. Kuratele. „Gazeta Lwowska”, s. 8, nr 152 z 6 lipca 1895. 
  4. ↑ a b Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka. Część druga, Sanok 2000, s. 129.
  5. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 539.
  6. ↑ Kronika. Zmiana własności. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 76 z 13 września 1896. 
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 541.
  8. ↑ Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. www.zozsanok.pl. [dostęp 2012-12-09]. (pol.). (pdf) s. 31.
  9. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Struktury organizacyjne miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 380.
  10. ↑ Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 53.
  11. ↑ a b Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. www.zozsanok.pl. [dostęp 2012-12-09]. (pol.). (pdf) s. 32.
  12. ↑ Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. www.zozsanok.pl. [dostęp 2012-12-09]. (pol.). (pdf) s. 36.
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 719.
  14. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Opieka społeczna i zdrowotna, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 469.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 762.
  16. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 396.
  17. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 382.
  18. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 383.
  19. ↑ Rozwiązanie zagadnień z V. zeszytu. Artymograf nr II. „Ruch”, s. 196, nr 6 z 15 marca 1887. 
  20. ↑ Krajowy Zjazd Strażacki. „Słowo Polskie”, s. 3, nr 353 z 28 lipca 1904. 
  21. ↑ Zgromadzenie Powiat. Kółek Rolniczych w Sanoku. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 22 z 29 maja 1904. 
  22. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 51 z 18 grudnia 1904. 
  23. ↑ Sprawozdanie Wydziału Tow. Upiększania Miasta Sanoka. „Miesięcznik Artystyczny”, s. 67, nr 7 z 1912. 
  24. ↑ Zbigniew Koziarz. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka (1904 – 1994). „Rocznik Sanocki 1995”, s. 10, 1995. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka. ISSN 0557-2096. 
  25. ↑ Kronika. Tow. dla Upiększ. m. Sanoka. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 65 z 26 marca 1905. 
  26. ↑ Edward Zając, Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka, Sanok 2002, s. 75.
  27. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 452.
  28. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Numer okazowy z 16 grudnia 1894. 
  29. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. 7, s. 4, 31 marca 1895. 
  30. ↑ „Czytelnia Mieszczańska” (w pierwszym okresie istnienia). „Gazeta Sanocka”, s. 2–3, nr 43 z 26 stycznia 1896. 
  31. ↑ Kronika. Walne zgromadzenie członków Czytelni Mieszczańskiej w Sanoku. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 58 z 5 lutego 1905. 
  32. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 3 z 15 maja 1910. 
  33. ↑ a b Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 456.
  34. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 32 z 10 listopada 1905. 
  35. ↑ Lista członków z dniem 31 grudnia 1899. W: Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarz. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1899. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1900, s. 13.
  36. ↑ Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 29 listopada 2009. [dostęp 2014-03-12].
  37. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 461.
  38. ↑ Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2012-11-12]. (pol.).
  39. ↑ a b Sprawy Związku polskich gimnastycznych Towarzystw sokolich w Austrii. Sanok. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””, s. 6, nr 19 z 1899. 
  40. ↑ a b Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 2, nr 168 z 17 marca 1907. 
  41. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 169 z 24 marca 1907. 
  42. ↑ Kronika. „Sokół” sanocki. „Gazeta Przemyska”, s. 3, nr 103 z 22 grudnia 1892. 
  43. ↑ Sokół Sanok. Władze. sokolsanok.pl. [dostęp 2012-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-28)]. (pol.).
  44. ↑ Lista członków z dniem 31 grudnia 1899. W: Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarz. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1899. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1900, s. 15.
  45. ↑ Działalność patriotyczna TG „Sokół” w Sanoku. sokolsanok.pl, 7 grudnia 2009. [dostęp 2015-04-05].
  46. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 141, 142, 143, 145, 150, 153. ISBN 978-83-939031-1-5.
  47. ↑ a b Sprawozdanie z działalności Dzielnicy Małopolskiej za rok 1936. „Sokół Małopolski”. 5, s. 68, 1937. 
  48. ↑ a b Dział urzędowy. Protokół z posiedzenia XV zwyczajnej Rady Dzielnicy Małopolskiej, odbytej dnia 2 maja 1937, we Lwowie w sali Sokoła Macierzy. „Sokół Małopolski”. 5, s. 93, 1937. 
  49. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziewiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 9.
  50. ↑ Sprawozdanie z działalności „Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego” w Cieszynie za czas od 16 września 1906 do 31 grudnia 1907 – 22 rok istnienia. Cieszyn: 1907, s. 21.
  51. ↑ Kasa zaliczkowa w Sanoku. „Gazeta Sanocka”, s. 2, nr 9 z 28 lutego 1904. 
  52. ↑ Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za Rok 1903. Lwów: 1904, s. 60.
  53. ↑ Powiatowe Tow. zaliczkowe w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 28, s. 1, 10 lipca 1904. 
  54. ↑ Powiatowe Tow. zaliczkowe w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 31, s. 3, 31 lipca 1904. 
  55. ↑ Kronika. Z życia młodzieży. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 55 z 15 stycznia 1905. 
  56. ↑ Władysław Sygnarski: XVIII. Sprawozdanie kierownika Szkoły Przemysłowej Uzupełniającej w Sanoku za rok szkolny 1912/13. Sanok: 1913, s. 5.
  57. ↑ Władysław Sygnarski: Kronika Zakładu. Sprawozdanie Przemysłowej Szkoły Uzupełniającej w Sanoku za rok 1913/1914. Sanok: 1915, s. 6.
  58. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 93 z 8 października 1905. 
  59. ↑ Z Towarzystwa Bursy Jubileuszowej. „Gazeta Sanocka”, s. 2, nr 198 z 27 października 1907. 
  60. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 27 z 30 października 1910. 
  61. ↑ Jerzy Kapłon: Zarys historii Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Sanoku. cotg.pttk.pl. [dostęp 2005-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)].
  62. ↑ 80 lat tradycji – od Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego do Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego. g2.sanok.pl. [dostęp 2013-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-04)]. (pol.).
  63. ↑ Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej za rok 1919. Lwów: 1920, s. 23.
  64. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 360.
  65. ↑ Alojzy Zielecki. W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 383.
  66. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 71. ISBN 83-909787-8-4.
  67. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 378.
  68. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 378.
  69. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 402.
  70. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 402.
  71. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 402.
  72. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 402.
  73. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 385.
  74. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 101.
  75. ↑ Marta Szramowiat. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 21, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  76. ↑ Wybory do Rady Miejskiej. „Gazeta Sanocka”, s. 1, Mr 168 z 17 marca 1907. 
  77. ↑ Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”, s. 9, nr 288 z 19 grudnia 1905. 
  78. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 413.
  79. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 413.
  80. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 413.
  81. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 451.
  82. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 451.
  83. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 466.
  84. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 465.
  85. ↑ a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 519.
  86. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 522.
  87. ↑ a b Marta Szramowiat. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 23, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  88. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  89. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 541.
  90. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 590.
  91. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 590.
  92. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 624.
  93. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 623.
  94. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 686.
  95. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 695.
  96. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 843.
  97. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 843.
  98. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 843.
  99. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 897.
  100. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 897.
  101. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 979.
  102. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 969.
  103. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 998.
  104. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1013.
  105. ↑ a b Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 109.
  106. ↑ Po powodzi. „Gazeta Sanocka”. Nr 172, s. 3-4, 14 kwietnia 1907. 
  107. ↑ Kronika. Komitet ratunkowy. „Gazeta Sanocka”. Nr 216, s. 4, 8 marca 1908. 
  108. ↑ Ze spraw miejskich. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 2 z 8 maja 1910. 
  109. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 107.
  110. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 388.
  111. ↑ Po wyborach. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 1–2, nr 34 z 18 grudnia 1910. 
  112. ↑ Z Rady Miejskiej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, nr 26 z 30 czerwca 1912. 
  113. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 29 z 21 lipca 1912. 
  114. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907–1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 250. [dostęp 2021-12-13].
  115. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907–1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 254. [dostęp 2021-12-13].
  116. ↑ Z Rady Miejskiej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, nr 49 z 8 grudnia 1912. 
  117. ↑ Kronika. Rezygnacya burmistrza. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 34 z 17 sierpnia 1913. 
  118. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907–1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 287. [dostęp 2021-12-13].
  119. ↑ Księga uchwał Rady miejskiej w Sanoku od 18 kwietnia 1907–1914. T. XIII. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 306. [dostęp 2021-12-13].
  120. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Sanok siedzibą organów państwowych i samorządowych. Rozwój przestrzenny miasta, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 389.
  121. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 9, s. 3, 22 lutego 1914. 
  122. ↑ Wybór burmistrza. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 15, s. 1, 5 kwietnia 1914. 
  123. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 394-395.
  124. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 394-395.
  125. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 408-409.
  126. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 409-410.
  127. ↑ W przededniu ukonstytuowania Rady powiatowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 42, s. 1-2, 20 października 1912. 
  128. ↑ Ukonstytuowania Rady powiatowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 44, s. 1-2, 3 listopada 1912. 
  129. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 461.
  130. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 468-469.
  131. ↑ Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 356.
  132. ↑ Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914–1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 139.
  133. ↑ Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 491.
  134. ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka, Sanok 1998, s. 133.
  135. ↑ Edward Zając, Struktury organizacyjne miasta, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  136. ↑ 95 lat temu rodziła się Polska. esanok.pl, 10 listopada 2013. [dostęp 2013-12-27].
  137. ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 36, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  138. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 79. ISBN 83-909787-8-4.
  139. ↑ Księga pamiątkowa kas oszczędności w Małopolsce wydana z powodu 25-lecia istnienia Związku Polskich Kas Oszczędności we Lwowie. O działalności należących do Związku Małopolskich i dwóch śląskich (Bielsko i Cieszyn) kas oszczędności. Lwów: 1927, s. 86.
  140. ↑ Sprawozdania z posiedzeń filii. Filia lwowskiego Towarzystwa chowu drobiu w Sanoku. „Hodowca Drobiu”. 1, s. 20, 1 marca 1904. 
  141. ↑ Wojciech Sołtys, Życie gospodarcze, społecze i politycze. Środowisko kulturalne, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 617.
  142. ↑ Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 282 (poz. 113).
  143. ↑ Alojzy Zielecki, Opieka społeczna i zdrowotna. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 470.
  144. ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 92 z 22 kwietnia 1917. 
  145. ↑ Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku 1923-1934. Jednodniówka. Sanok: Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku, 1934, s. 34.
  146. ↑ Marek Drwięga. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 63, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  147. ↑ Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 59. ISBN 978-83-935385-7-7.
  148. ↑ Wojciech Sołtys, Życie gospodarcze, społeczne i polityczne. Miasto i jego władze, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 514.
  149. ↑ Wykaz nazw ulic miasta Sanoka. sanok.pl, 13 stycznia 2012. [dostęp 2014-05-10].
  150. ↑ Inwentarz Archiwum Historycznego Muzeum Historycznego w Sanoku. Nr teczki 341: Opis nagrobków przeznaczonych do odnowienia i przedstawiających wartość historyczną na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki w Sanoku. Muzeum Historyczne w Sanoku, s. 12.
  151. ↑ Paweł Nestorowicz: Boża rola. Przyczynek do historii cmentarzy sanockich w 110-tą rocznicę konsekracji cmentarza przy ul. Rymanowskiej. Sanok: 2005, s. 47.
  152. ↑ Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2014-10-25].
  153. ↑ Nagrobek Feliksa Gieli znowu wygląda godnie. „Tygodnik Sanocki”, s. 10, 38 (1238) z 18 września 2015. 
  154. ↑ Sprawozdanie 130-lecie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. sokolsanok.pl, 2019. [dostęp 2019-08-04].
  155. ↑ 130 lat sanockiego „Sokoła” 1889-2019. Druhowie zasłużeni dla „SokołaA” i Sanoka. sokolsanok.pl. [dostęp 2019-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-04)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Burmistrzowie i zarządcy Sanoka
Zabór austriacki
i autonomia galicyjska

Burmistrzowie gminy miasta Sanoka

Adam Piątkowski
Jan Marcinkiewicz
Wojciech Foedrich
Antoni Piątkowski
Michał Fiałkiewicz
Jakub Krulikiewicz
Józef Gutkowski
Albin Gołkowski
Jerzy Rapf
Sebastian Piątkowski
Jan Zarewicz

Burmistrzowie Sanoka:

Erazm Łobaczewski
Jan Okołowicz
Cyryl Jaksa Ładyżyński
Aital Witoszyński
Feliks Giela
Feliks Giela
Stanisław Niedzielski (I wojna światowa)
II Rzeczpospolita
Okupacja niemiecka
Polska Ludowa i PRL

Burmistrzowie:

Józef Bubella
Juliusz Bruna
Stanisław Lisowski
Michał Hipner
Józef Dąbrowski

Przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej:

Józef Dąbrowski
Adam Miler
Kazimierz Surman
Tadeusz Powrózek
Andrzej Szczudlik
Stanisław Potocki
Tadeusz Wojtowicz
Jan Łysakowski
Leszek Rychter
Kazimierz Grabowski
Wiesław Skałkowski

Naczelnicy miasta

Wiesław Skałkowski
Ryszard Grzebień
III Rzeczpospolita

Herb Sanok

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Feliks_Giela&oldid=74796236”