Przejdź do zawartości

Fagonia cretica

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fagonia cretica
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

parolistowce

Rodzina

parolistowate

Rodzaj

Fagonia

Gatunek

Fagonia cretica

Nazwa systematyczna
Fagonia cretica L.
Sp. Pl. 386 1753[3]
Synonimy
  • Fagonia deflexa Moench
  • Fagonia elongata Salisb.
  • Fagonia erecta Mill.
  • Fagonia forskalii Pfund
  • Fagonia hispanica L.
  • Fagonia virens Coss. ex T.Anderson
  • Fagonia viscosa Hochst. ex Boiss.[3]

Fagonia cretica L. – gatunek rośliny z rodziny parolistowatych (Zygophyllaceae R.Br.). Występuje naturalnie w południowej Europie, zachodniej Azji oraz północnej Afryce[4].

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Rośnie naturalnie w południowej Europie, zachodniej Azji oraz północnej Afryce[4]. Został zaobserwowany w takich państwach jak Portugalia (wyłącznie na wyspach Selvagens), Hiszpania (także na Balearach i Wyspach Kanaryjskich), Włochy (tylko na Sycylii i w Kalabrii), Grecja (wliczając Kretę), Cypr, Arabia Saudyjska (w środkowej, środkowo-północnej, północno-wschodniej oraz środkowo-zachodniej części kraju), Egipt (na północno-wschodnim wybrzeżu oraz półwyspie Synaj), Libia, Tunezja, Algieria, Maroko i Republika Zielonego Przylądka oraz na terytorium spornym Sahary Zachodniej. Na Wyspach Kanaryjskich spotykany jest na Lanzarote, Fuerteventura, Gran Canaria, Teneryfa, La Gomera, Hierro oraz La Palma. W Republice Zielonego Przylądka został odnotowany na wyspach Santo Antão, São Vicente, Sal i Boa Vista[4][5]. Na Cyprze ma status gatunku autochtonicznego i jest obecny w południowej i południowo-zachodniej części tej wyspy[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwiat gatunku
Pokrój
bylina osiągająca do 70 cm wysokości[7], ale zwykle nisko rozpostarta, o nagich lub nieco owłosionych pędach. Łodyga jest silnie rozgałęziona, zdrewniała u podstawy[8].
Liście
Trójlistkowe, o długości i szerokości do 2,5 cm. Pojedyncze listki mają lancetowaty kształt, do 17 mm długości i 4 szerokości[7]. Są skórzaste, żłobkowane na górnej powierzchni, z jasnym kolcem na wierzchołku. Osadzone na krótkim ogonku liściowym. Przylistki mają kolczasty wierzchołek[8].
Kwiaty
Pojedyncze, osiągają średnicę 18–21 mm, osadzone na krótkiej szypułce do 3 mm długości. Działki kielicha dwie, szybko odpadające, o długości do 5,5 mm i szerokości do 2,5 mm. Płatki korony mają barwę żywej magenty, osiągają do 9,5 mm długości i 6 mm szerokości. Pręcików jest 10, są krótsze od płatków. Zalążnia z 5 owocolistków, stożkowata, na szczycie z szyjką słupka o długości do 4 mm[7].
Owoce
Torebki o jajowatym kształcie, z pięcioma dzióbkami, osiągają do 7–9 mm długości[8].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w miejscach suchych i skalistych, a także w garigu. Często jest spotykany na wapiennym podłożu[8]. Zajmuje zwykle siedliska przekształcone przez człowieka[7]. Występuje na wysokości do 600 m n.p.m.[5] Kwitnie od lutego do czerwca[8]. Występuje od 9 do 10 strefy mrozoodporności[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
  3. a b Fagonia cretica L.. The Plant List. [dostęp 2016-07-11]. (ang.).
  4. a b c Fagonia cretica L. (przyjęta nazwa). Catalogue of Life. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 sierpnia 2016)]. (pol.).
  5. a b c Fagonia cretica L.. [w:] Schede di botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2016-07-11]. (wł.).
  6. Fagonia cretica. Flora of Cyprus – a dynamic checklist. [dostęp 2016-07-13]. (ang.).
  7. a b c d F. Muñoz Garmendia & C. Navarro: Zygophyllaceae. [w:] Flora Iberica, t. IX [on-line]. 2010. [dostęp 2016-07-12].
  8. a b c d e M. Blamey, C. Grey-Wilson: Toutes les fleurs de Méditerranée. Paris: Delachaux & Niestlé, 2009, s. 115. ISBN 978-2-603-01657-2. (fr.).