Eternit
Eternit (z łac. aeternum – wieczność), azbestocement – azbestowo-cementowy materiał budowlany[1], opracowany przez austriackiego wynalazcę Ludwiga Hatscheka[2]. Pierwotnie słowo eternit było nazwą handlową, która z czasem stała się nazwą potoczną[potrzebny przypis]. Z eternitu wykonywano płyty pokryciowe – elewacyjne i dachowe – oraz rury. Jest to materiał ogniotrwały, odporny na warunki atmosferyczne oraz działanie wody i ścieków, a jednocześnie wytrzymały mechanicznie, nawet w wyrobach o ściankach niewielkiej grubości, przez co był również relatywnie lekki i dość tani. Stosowany od początku XX wieku[3].
Ze względu na stwierdzoną szkodliwość włókien azbestu odkładających się w płucach[4], stosowanie eternitu zostało zakazane w większości rozwiniętych państw świata, a istniejące pokrycia eternitowe są usuwane[3][5].
Po około 20–50 latach od zamontowania, pod wpływem działań środowiskowych, materiał zaczyna ulegać erozji[6]. Stosowany w Polsce eternit zawiera małe ilości azbestu, a nieuszkodzone pokrycia eternitowe na budynkach są stosunkowo bezpieczne[7][5].
Wg polskiego prawodawstwa, demontażem elementów, transportem i składowaniem wyrobów zawierających azbest mogą zajmować się firmy posiadające uprawnienia do tego. Gruz eternitowy, jest traktowany jako materiał niebezpieczny, musi być składowany w wyznaczonych do tego miejscach[8][9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ azbestocement, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-19] .
- ↑ Hatschek Ludwig, [w:] Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950. Band 2, Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 1959, s. 208 [dostęp 2024-09-30] (niem.).
- ↑ a b Eternit ? co to takiego? [online], Gmina Subkowy - portal informacyjny subkowy.pl [dostęp 2024-01-18] .
- ↑ Iwona Witkiewicz , Szkodliwy wpływ azbestu na układ oddechowy [online], Medycyna Praktyczna dla pacjentów, 17 marca 2014 [dostęp 2024-01-18] .
- ↑ a b Dlaczego azbest jest niebezpieczny dla zdrowia [online], Główny Inspektorat Sanitarny [dostęp 2024-01-18] .
- ↑ Rakotwórczy azbest przestanie szkodzić [online], Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, 5 lipca 2019 [dostęp 2024-01-18] .
- ↑ Rakotwórczy azbest na dachach polskich domów - co z nim robić? [online], Onet Kobieta, 20 sierpnia 2015 [dostęp 2024-01-18] .
- ↑ Janusz Jerzy , Osoba fizyczna nie może samodzielnie usunąć azbestu [online], Prawo.pl, 20 czerwca 2013 [dostęp 2024-01-18] .
- ↑ Uwolnij się od azbestu [online], Gmina Dobroń [dostęp 2024-01-18] .