Esko Aho
 Esko Aho (2010) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Esko Tapani Aho |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
20 maja 1954 |
| Premier Finlandii | |
| Okres |
od 26 kwietnia 1991 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Esko Tapani Aho (ur. 20 maja 1954 w Veteli) – fiński polityk, parlamentarzysta, przewodniczący Partii Centrum, od 1991 do 1995 premier Finlandii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył studia z zakresu nauk społecznych na Uniwersytecie Helsińskim. Pracował w oświacie, administracji rządowej (jako asystent polityczny ministra spraw zagranicznych) i samorządzie miasta Kanus. W drugiej połowie lat 70. pełnił funkcję przewodniczącego organizacji młodzieżowej Partii Centrum.
W 1983 z ramienia centrystów uzyskał mandat posła do Eduskunty. Od tego czasu nieprzerwanie przez dwadzieścia lat zasiadał w parlamencie krajowym. W 1990 został przewodniczącym Partii Centrum, funkcję tę pełnił do 2002 (z krótką przerwą w okresie 2000–2001). Od 1994 do 2002 był wiceprzewodniczącym Międzynarodówki Liberalnej.
Po wygranych przez jego ugrupowanie wyborach parlamentarnych w 1991 krótko kierował parlamentem[1]. W kwietniu tegoż roku stanął na czele koalicyjnego centroprawicowego rządu, tworzonego także przez Partię Koalicji Narodowej, chadeków i liberalne ugrupowanie mniejszości szwedzkiej. Gabinet ten przetrwał czteroletnią kadencję do 1995, kiedy to w kolejnych wyborach pierwsze miejsce zajęli socjaldemokraci. W drugiej połowie lat 90. działał jednocześnie w związkach sportowych jako prezes krajowej federacji narciarskiej i wiceprezes Fińskiego Komitetu Olimpijskiego.
W 2000 Esko Aho wystartował w wyborach prezydenckich, przegrywając jednak z Tarją Halonen. Po porażce przez rok wykładał na Harvard University. W 2003 zakończył pracę w krajowym parlamencie i zrezygnował z aktywnej działalności politycznej. Pracował jako niezależny konsultant, następnie do 2008 był prezydentem krajowego funduszu na rzecz badań i rozwoju (SITRA). Dołączył następnie do zarządu koncernu elektronicznego Nokia. W 2016 wszedł w skład rady dyrektorów rosyjskiego banku Sbierbank Rossii[2], zrezygnował z tego stanowiska w lutym 2022 po tym, jak Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ History of the Finnish Parliament. eduskunta.fi. [dostęp 2017-10-13]. (ang.).
- ↑ Sampo Vaarakallio: Esko Ahoa esitetään venäläispankin johtopaikalle. yle.fi, 17 marca 2016. [dostęp 2022-03-04]. (fiń.).
- ↑ Timo Haapala: Esko Aho IS:lle: „Jätän Sberbankin välittömästi”. is.fi, 24 lutego 2022. [dostęp 2022-03-04]. (fiń.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Nota biograficzna na stronie nokia.com. [dostęp 2017-10-13]. (ang.).
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
|