Elżbieta Smułkowa

Elżbieta Smułkowa

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1931 Lwów
Profesor doktor habilitowana nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo polskie i wschodniosłowiańskie, problematyka pograniczy językowych
Alma Mater	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Doktorat	1965
Habilitacja	1978
Polska Akademia Nauk
Status	Członkini Wydziału I - Nauk Społecznych; Komitetu Słowianoznawstwa
Profesor zwyczajna
Jednostka	Uniwersytet Warszawski Uniwersytet w Białymstoku
Okres zatrudn.	od 1957
Ambasador RP na Białorusi
Okres spraw.	1 października 1992–1 października 1995
Poprzednik	utworzenie stanowiska
Następca	Marek Ziółkowski (chargés d'affaires ad interim)
Odznaczenia

Janina Elżbieta Smułek (Smułkowa) (ur. 24 czerwca 1931 we Lwowie) – językoznawczyni, slawistka i białorutenistka, w latach 1992–1995 ambasador RP na Białorusi.

Życiorys

Dzieciństwo spędziła we Lwowie. W 1941 została wraz z matką i siostrą wywieziona na Syberię, gdzie spędziła kolejnych 5 lat. Po repatriacji rodzina znalazła się w Toruniu.

W 1957 ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1965 uzyskała stopień doktora na podstawie pracy Słownictwo z zakresu uprawy roli w gwarach wschodniej Białostocczyzny na tle wschodniosłowiańskim, a w 1978 stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Studia nad akcentem języka białoruskiego. Rzeczownik.

Od 1957 związana była z Zakładem Filologii Białoruskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1971–1975 była jego kierowniczką. Od 1978 do 1981 pełniła funkcję prodziekan do spraw studenckich Wydziału Rusycystyki, Slawistyki i Lingwistyki Stosowanej UW, a od 1987 do 1990 funkcję prodziekan ds. naukowych Wydziału Polonistyki UW. W latach 1988–1996 była profesor nadzwyczajną w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego UW. W latach 1988–1990 z jej inicjatywy na Wydziale Polonistyki uruchomiono studia bałtystyczne.

Współpracowała także z filią Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie Uniwersytetem w Białymstoku, gdzie od 1997 do 2002 kierowała Katedrą Kultury Białoruskiej. W kolejnych latach związana była z Ośrodkiem Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowowschodniej, a następnie Instytutem Badań Interdyscyplinarnych "Artes Liberales" Uniwersytetu Warszawskiego.

Wypromowała co najmniej sześcioro doktorów. Odbyła szereg staży i wyjazdów zagranicznych, brała udział w wielu międzynarodowych kongresach i konferencjach naukowych. Prowadziła wykłady na uczelniach zagranicznych.

W 1991 objęła funkcję Konsula Generalnego RP na Białorusi. W latach 1992–1995 była pierwszą Ambasador RP na Białorusi.

Jest członkinią Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiego Towarzystwa Językoznawczego i Białostockiego Towarzystwa Naukowego.

Główne zainteresowanie naukowe Smułkowej to: fonetyka, fonologia (akcentologia wschodniosłowiańska), pogranicze językowe polsko-białorusko-litewskie (m.in. mikrotoponimia), dialektologia słowiańska (głównie polska i białoruska).

Wybrane publikacje

• Słownictwo z zakresu uprawy roli w gwarach wschodniej Białostocczyzny na tle wschodniosłowiańskim, Wrocław 1968
• Studia nad akcentem języka białoruskiego (rzeczownik), Warszawa 1978
• Fonetyka i fonologia języka białoruskiego z elementami fonetyki i fonologii ogólnej, Warszawa 1988 (wspólnie z Walerym Czekmanem)
• Białoruś i pogranicza. Studia o języku i społeczeństwie, Warszawa 2002

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2005)

Bibliografia

• Językoznawstwo i Białoruś. Z Elżbietą Smułkową rozmawia Anna Engelking w: Anna Engelking, Romuald Huszcza (red.), Pogranicza języków. Pogranicza kultur. Studia ofiarowane Elżbiecie Smułkowej, Warszawa 2003
• Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, t. IV (S-Ż), Warszawa 2002
• Prof. dr hab. Elżbieta Smułek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-05-26] .