Przejdź do zawartości

Dzwonkówka tarninowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dzwonkówka tarninowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

dzwonkówkowate

Rodzaj

dzwonkówka

Gatunek

dzwonkówka tarninowa

Nazwa systematyczna
Entoloma niphoides Romagn. ex Noordel.
Persoonia 12(4): 459 (1985)

Dzwonkówka tarninowa (Entoloma niphoides Romagn. ex Noordel.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 2-14,5 cm, początkowo stożkowaty, potem kolejno wypukły, płaskowypukły z dużym garbkiem na środku. Brzeg początkowo podwinięty, potem prosty i silnie pofałdowany. Powierzchnia gładka, silnie jedwabista. Jest słabo higrofaniczny, w stanie wilgotnym biały lub bardzo blado-beżowy, ze słabo widocznym prążkowaniem przy brzegu. W stanie suchym ma barwę od jaskrawo białej do bladozłotej, czasami kości słoniowej w środkowej części[3].

Blaszki

W liczbie 40-70 z międzyblaszkami (l=1-9), średniogęste, przyrośnięte lub zbiegające, poszarpane, brzuchate, o szerokości do 15 mm. Początkowo białawe, potem różowe, bez szarego lub brązowego odcienia. Ostrza tej samej barwy[3].

Trzon

Wysokość 4,5–13,5 cm, grubość 6–25 mm, tęgi, silny, cylindryczny lub nieco spłaszczony, często z szerszą podstawą, czasem skręcony. Powierzchnia biała, drobno lub gruboziarenkowato-włóknista i podłużnie prążkowana[3].

Miąższ

Biały, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, czasem tylko staje się żółtawy. Zapach i smak silnie mączny[3].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki w widoku z boku tępokanciaste, o wymiarach 8,0–10,0 (–11,5) × 7,5–9,0 (–11,0) μm. Podstawki 32–46 × 10–15 μm, 4–zarodnikowe, ze sprzążkami. Cystyd brak. Strzępki skórki cylindryczne, o szerokości 4–6 μm. Zawierają ledwo widoczny wewnątrzkomórkowy pigment. Sprzążki obecne w strzępkach wszystkich części grzyba[3].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Dzwonkówka tarninowa występuje w Ameryce Północnej oraz w Europie, głównie Zachodniej i Północnej[4]. Jest rzadka[5]. Na terenie Polski w piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 2 stanowiska[2].

Występuje w gęstych zaroślach i żywopłotach tarniny i głogu. Owocniki wyrastają od maja do czerwca, zazwyczaj w grupach, często tworząc czarcie kręgi[3].

Saprotrof, grzyb trujący[5].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Dzwonkówka tarninowa pojawia się wiosną i wczesnym latem. Od innych występujących w tym okresie dzwonkówek można ją łatwo odróżnić po białej barwie owocników. Prawdopodobnie jest blisko spokrewniona z dzwonkówką tarczowatą (Entoloma clypeatum), być może jest tylko jej bezbarwną odmianą[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2018-12-18]. (ang.).
  2. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c d e f Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on the families of agarics and boleti occuring in the Netherlands. 1988. 1: Entolomataceae. 1, s. 99
  4. Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-18].
  5. a b c M.E. Noordeloos, M.E. Entoloma s.l., Fungi Europaei. 1992, 5, s. 134