Duża Synagoga w Zabrzu
50°18′09″N 18°47′21″E/50,302500 18,789167 Pomnik na miejscu synagogi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Budulec |
murowana |
| Data budowy | |
| Data zburzenia |
9 na 10 listopada 1938 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Zabrza  | |
| 50°18′09″N 18°47′21″E/50,302500 18,789167
| |
Duża Synagoga w Zabrzu – nieistniejąca synagoga znajdująca się w Zabrzu w dzielnicy Małe Zabrze, przy dzisiejszej ulicy Brysza.
Historia i wygląd
[edytuj | edytuj kod]Synagoga została zbudowana w latach 1871–1872. W 1898 roku została znacznie przebudowana i powiększona. Podczas nocy kryształowej, z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej nie została odbudowana.
Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu mauretańsko-neoromańskim. Do wnętrza wiodły trzy wejścia łukowe, podwyższone piedestałami schodowymi. Fasadę główną wieńczyły tablice Dekalogu. We wnętrzu w zachodniej części znajdował się przedsionek, z którego wchodziło się do głównej sali modlitewnej, którą z trzech stron obiegały galerie dla kobiet. W sali głównej znajdowało się 300 miejsc siedzących.
Obecnie na miejscu gdzie stała synagoga znajduje się, odsłonięta w 1998 roku granitowa bryła z tablicą pamiątkową. Pomnik powstał dzięki staraniom i ofiarności Ernesta Shmuela Schindlera.
Treść w językach polskim i hebrajskim brzmi: "Pamięci Gminy Żydowskiej Zabrze (Hindenburg) unicestwionej przez niemieckich nazistów w czasie Holocaustu. W tym miejscu stała zbudowana w 1872 roku synagoga spalona w "Noc Kryształową" 9/10 listopada 1938 roku".
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Duża Synagoga w Zabrzu na portalu Wirtualny Sztetl
- Synagoga na pocztówce. zabrze.aplus.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-07)].