Droga wojewódzka nr 142

Początek drogi	Szczecin; 53°25′36″N 14°45′55″E/53,426800 14,765200
Koniec drogi	Lisowo; 53°25′52″N 15°17′35″E/53,431200 15,293000
Długość	41 km
Województwa	zachodniopomorskie,; (powiat stargardzki)
Przebieg trasy
Legenda
w użyciu
S3E65	Szczecin, Gorzów Wlkp., Zielona Góra
A6E28	Szczecin, Kołbaskowo, Berlin
S3E65	Goleniów, Świnoujście
S6E28	Goleniów, Słupsk, Koszalin
20	Stargard 10
20	Chociwel, Szczecinek S11, Gdańsk

Droga wojewódzka nr 142 (DW142, potocznie nazywana „berlinką” lub „chociwelką”^[2]) – droga wojewódzka klasy GP^[3] w województwie zachodniopomorskim o długości 41 km, łącząca drogę ekspresową S3 z drogą krajową nr 20. W całości przebiega przez powiat stargardzki, a jej administratorem jest Dyrektor Zarządu Dróg Wojewódzkich w Koszalinie (Rejon w Stargardzie).

Historia

Zaprojektowano ją, jako dwujezdniową autostradę, po dwa pasy ruchu na każdej jezdni – stanowi bowiem najbardziej na wschód wysunięty i do tej pory użytkowany fragment zachodniego odcinka „Berlinki”. Jej budowę rozpoczęto w połowie lat 30. XX wieku. Według pierwotnego zamysłu – jak każda autostrada w III Rzeszy – miała służyć szybkiemu przemieszczaniu się wojsk podczas działań militarnych. Po jakimś czasie dowództwo Wehrmachtu doszło jednak do wniosku, że to zły pomysł, bowiem białe pasy betonu na jezdniach tego typu dróg doskonale wyznaczałyby aliantom cele do zrzutu bomb. Dlatego po 1938 prace budowlane mocno wyhamowały. Zdążono wybudować tylko jedną, dwupasową jezdnię, jednak wszystkie obiekty inżynierskie zlokalizowane w ciągu drogi (wiadukty i węzły) zostały wcześniej zbudowane dla potrzeb dwóch jezdni^[2]. DW142 jest zatem przykładem drogi wojewódzkiej wysokiej klasy.

W pobliżu węzła Rzęśnica na DW142 zlokalizowano drogowy odcinek lotniskowy „Kliniska” o długości pasa startowego 2000 m.

Od kwietnia 2017 roku^[4] odcinek Rzęśnica – Łęczyca był zamknięty z powodu remontu^[4], który miał się zakończyć w czerwcu 2018^[5]. Po remoncie droga posiada nawierzchnię asfaltową oraz jest zwężona^[6].

10 czerwca 2020 roku po przebudowie oddano do użytku węzeł Rzęśnica^[7], w formie trąbki. Głównym ciągiem drogowym na węźle jest wspólny przebieg tras nr 3 i 6.

Historia numeracji

Brak danych o numeracji arterii w latach od 1945 do 1986 – na ówcześnie wydawanych mapach i atlasach drogowych trasę oznaczano jako drogę drugorzędną^[8]^[9] lub drogę lokalną^[10]. Obecny numer obowiązuje od 14 lutego 1986 roku, ustanowiony na mocy uchwały z 2 grudnia 1985 roku^[11], zaś w latach 1986 – 1998^[12] posiadała kategorię drogi krajowej.

Dopuszczalny nacisk na oś

Od 13 marca 2021 roku^[13] na drodze dozwolony jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 tony z wyjątkiem określonych miejsc oznaczonych znakiem zakazu B-19.

Do 13 marca 2021 r.

Dawniej na całym odcinku drogi dopuszczalny był ruch pojazdów o nacisku osi pojedynczej do 10 ton^[14]^[15], po 2005 roku^[b] obniżono do 8 ton^[16].

Miejscowości na trasie

Wpływ na kulturę masową

W 1995 r. odbyła się premiera filmu Młode wilki J. Żamojdy. Znajdują się tam sceny filmowane na odcinku Berlinki, który obecnie jest drogą wojewódzką 142. Te same plenery zostały użyte w prequelu tego filmu, zatytułowanym Młode wilki 1/2^[17].

Uwagi

↑ W rzeczywistości punktem początkowym jest węzeł Rzęśnica
↑ Mapa samochodowa z podziałem administracyjnym rocznik 2005/06 wydana przez szczecińskie wydawnictwo KOMPAS przedstawia drogę nr 142 jako „dopuszczoną do ruchu ciężkiego (do 10 ton na oś)”, z kolei w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 września 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1061) zawierającym wykaz dróg wojewódzkich, po których możliwy jest ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku na oś do 10 ton trasa nie została uwzględniona, co sugeruje dokonanie zmian przed 2012 rokiem.

Przypisy

↑ ^a ^b Zarządzenie nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 15 grudnia 2021 r. w sprawie nadania numerów drogom wojewódzkim. [dostęp 2022-07-22].
↑ ^a ^b Mariusz Rabenda: Tak powstawała berlinka. Zdjęcia niemieckiego budowniczego sprzed 80 lat.. szczecin.wyborcza.pl, 04.02.2016. [dostęp 2016-02-04].
↑ Lokalizacja i długości dróg wojewódzkich w podziale na klasy. Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie. [dostęp 2022-08-05]. (pol.).
↑ ^a ^b Berlinka - wiadomości za 2017 rok. berlinka.pcp.pl. [dostęp 2017-07-19]. Cytat: 11 kwietnia 2017 ZZDW w Koszalinie zamyka odcinek DW142 od A6 w Rzęśnicy do DW106 koło Łęczycy. Rozpoczyna się przebudowa berlinki. (pol.).
↑ Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie: Rubblizing na drodze nr 142. [dostęp 2017-07-19]. (pol.).
↑ Droga wojewódzka nr 142 wiosną 2018 roku. berlinka.pcp.pl. [dostęp 2018-07-17]. (pol.).
↑ Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie: Przed długim weekendem uruchamiamy dwie jezdnie na S3 i A6 od Szczecina do Goleniowa. gddkia.gov.pl, 2020-06-10. [dostęp 2020-06-12]. (pol.).
↑ Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. V. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1979, s. 41-42. ISBN 83-7000-017-7.
↑ Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IX. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1985, s. 41-42.
↑ Atlas samochodowy Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965, s. 40-41.
↑ Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)
↑ Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)
↑ Polska: mapa samochodowa 1:700 000, wyd. 1, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1996–1997, ISBN 83-904373-2-5 .
↑ Polska: mapa samochodowa 1:700 000, wyd. II Zmienione i poprawione, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1997–1998, ISBN 83-904373-3-3 .
↑

Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej
do 11,5 t, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Minister właściwy do spraw transportu ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz:
1) dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t,
2) dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t
– mając na uwadze potrzebę ochrony dróg oraz zapewnienia ruchu tranzytowego.
3. Drogi wojewódzkie inne niż drogi określone na podstawie ust. 2 pkt 1, drogi powiatowe oraz drogi gminne stanowią
sieć dróg, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t.

Ustawa o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)
↑ BERLINKA w filmach. berlinka.pcp.pl. [dostęp 2017-07-19]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Przebieg drogi wojewódzkiej nr 142 w OpenStreetMap

[1] W rzeczywistości punktem początkowym jest węzeł Rzęśnica

[17] Mapa samochodowa z podziałem administracyjnym rocznik 2005/06 wydana przez szczecińskie wydawnictwo KOMPAS przedstawia drogę nr 142 jako „dopuszczoną do ruchu ciężkiego (do 10 ton na oś)”, z kolei w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 września 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1061) zawierającym wykaz dróg wojewódzkich, po których możliwy jest ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku na oś do 10 ton trasa nie została uwzględniona, co sugeruje dokonanie zmian przed 2012 rokiem.

[gddkia31-2] Zarządzenie nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 15 grudnia 2021 r. w sprawie nadania numerów drogom wojewódzkim. [dostęp 2022-07-22].

[gw-3] Mariusz Rabenda: Tak powstawała berlinka. Zdjęcia niemieckiego budowniczego sprzed 80 lat.. szczecin.wyborcza.pl, 04.02.2016. [dostęp 2016-02-04].

[4] Lokalizacja i długości dróg wojewódzkich w podziale na klasy. Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie. [dostęp 2022-08-05]. (pol.).

[berlinkapcp-5] Berlinka - wiadomości za 2017 rok. berlinka.pcp.pl. [dostęp 2017-07-19]. Cytat: 11 kwietnia 2017 ZZDW w Koszalinie zamyka odcinek DW142 od A6 w Rzęśnicy do DW106 koło Łęczycy. Rozpoczyna się przebudowa berlinki. (pol.).

[zzdw-6] Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie: Rubblizing na drodze nr 142. [dostęp 2017-07-19]. (pol.).

[berlinkazdjęcia-7] Droga wojewódzka nr 142 wiosną 2018 roku. berlinka.pcp.pl. [dostęp 2018-07-17]. (pol.).

[gddkia-dwie-jezdnie-8] Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie: Przed długim weekendem uruchamiamy dwie jezdnie na S3 i A6 od Szczecina do Goleniowa. gddkia.gov.pl, 2020-06-10. [dostęp 2020-06-12]. (pol.).

[9] Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. V. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1979, s. 41-42. ISBN 83-7000-017-7.

[10] Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IX. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1985, s. 41-42.

[11] Atlas samochodowy Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965, s. 40-41.

[12] Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)

[13] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)

[ustawagrudniowa-14] Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)

[kompas96-97-15] Polska: mapa samochodowa 1:700 000, wyd. 1, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1996–1997, ISBN 83-904373-2-5 .

[kompas97-98-16] Polska: mapa samochodowa 1:700 000, wyd. II Zmienione i poprawione, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1997–1998, ISBN 83-904373-3-3 .

[18] 

Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej
do 11,5 t, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Minister właściwy do spraw transportu ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz:
1) dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t,
2) dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t
– mając na uwadze potrzebę ochrony dróg oraz zapewnienia ruchu tranzytowego.
3. Drogi wojewódzkie inne niż drogi określone na podstawie ust. 2 pkt 1, drogi powiatowe oraz drogi gminne stanowią
sieć dróg, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t.

Ustawa o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)

[berlinka-pcp-19] BERLINKA w filmach. berlinka.pcp.pl. [dostęp 2017-07-19]. (pol.).

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[b]

[16]

[17]