Przejdź do zawartości

Dries van Agt

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dries van Agt
Ilustracja
Dries van Agt (1980)
Pełne imię i nazwisko

Andreas Antonius Maria van Agt

Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1931
Geldrop

Data i miejsce śmierci

5 lutego 2024
Nijmegen

Premier Holandii
Okres

od 19 grudnia 1977
do 4 listopada 1982

Przynależność polityczna

Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny

Poprzednik

Joop den Uyl

Następca

Ruud Lubbers

podpis
Odznaczenia
Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia)

Andreas Antonius Maria „Dries” van Agt (ur. 2 lutego 1931 w Geldrop[1], zm. 5 lutego 2024 w Nijmegen[2]) – holenderski polityk, prawnik, dyplomata i nauczyciel akademicki, działacz Katolickiej Partii Ludowej (KVP) i Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego (CDA), parlamentarzysta, wicepremier i minister, w latach 1977–1982 premier Holandii.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1949 ukończył szkołę średnią w Eindhoven, a w 1955 studia prawnicze na Katolickim Uniwersytecie w Nijmegen. Praktykował w prywatnej kancelarii prawniczej, po czym w 1958 przeszedł do administracji rządowej. Do 1968 był urzędnikiem w resortach rolnictwa i sprawiedliwości, w 1968 został wykładowcą w katedrze prawa publicznego macierzystej uczelni[1].

Był aktywistą Katolickiej Partii Ludowej. Od lipca 1971 do września 1977 sprawował urząd ministra sprawiedliwości, od maja 1973 pełnił jednocześnie funkcję wicepremiera, a od kwietnia do maja 1973 czasowo wykonywał obowiązki ministra kultury. W międzyczasie w 1973 zasiadł w Tweede Kamer. Do niższej izby Stanów Generalnych uzyskiwał reelekcję w wyborach w 1977, 1981 i 1982. W październiku 1976 został liderem federacyjnego Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego, który w 1980 przekształcił się w jednolitą partię[1].

W grudniu 1977 Dries van Agt objął urząd premiera, który sprawował do listopada 1982[1]. Kierował w tym czasie trzema kolejnymi holenderskimi gabinetami[3]. Od maja 1982 jednocześnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych. Zrezygnował po wyborach z 1982, ustępując również w październiku tegoż roku ze stanowiska lidera CDA[1].

W latach 1983–1987 był komisarzem królowej w prowincji Brabancja Północna. Później związał się z dyplomacją Wspólnoty Europejskiej. Był jej ambasadorem w Tokio (1987–1989) i Waszyngtonie (1989–1995)[1]. Został również członkiem InterAction Council, organizacji zrzeszającej byłe głowy państw i szefów rządów. Od połowy lat 90. gościnnie wykładał na uniwersytetach w Japonii. W 2009 objął funkcję prezesa fundacji The Rights Forum[4].

Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Oranje-Nassau (1982) oraz Medalem za Przedsiębiorczość i Talent Orderu Domowego Orańskiego (1974). Otrzymał doktoraty honoris causa kilku uczelni z Japonii, Korei Południowej i Stanów Zjednoczonych[1].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Od 1958 jego żoną była Eugenie van Agt-Krekelberg, z którą miał trójkę dzieci[5].

W 2019 doznał wylewu krwi do mózgu. 5 lutego 2024 wraz z żoną poddał się eutanazji[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Mr. A.A.M. (Dries) van Agt, parlement.com [zarchiwizowane 2013-01-28] (niderl.).
  2. Oud-premier Dries van Agt (93) overleden [online], NOS, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09] (niderl.).
  3. Kabinetten sinds 1945 [online], rijksoverheid.nl [dostęp 2017-04-30] (niderl.).
  4. Biografie, driesvanagt.nl [dostęp 2017-04-30] [zarchiwizowane 2016-10-19] (niderl.).
  5. Niels Klaassen, Oud-premier Dries van Agt (93) overleden: „Hij stierf hand in hand samen met zijn vrouw Eugenie” [online], parool.nl, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09] (niderl.).
  6. Waldemar Stelmach, Były premier Holandii i jego żona poddali się eutanazji [online], RMF24, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09].