Przejdź do zawartości

Dorota Simonides

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dorota Simonides
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1928
Janów

Zawód, zajęcie

folklorystka, wykładowczyni akademicka, polityk

Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Stanowisko

posłanka na Sejm PRL VIII kadencji (1980–1985), senator I, II, III, IV i V kadencji (1990–2005)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal 30-lecia Polski Ludowej Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN
Jerzy Bralczyk, Grzegorz Miecugow i Dorota Simonides podczas panelu dyskusyjnego Język polskiej polityki po 1989 roku w Senacie RP (2009)

Dorota Elżbieta Simonides (ur. 19 listopada 1928 w Janowie[1]) – polska folklorystka, wykładowczyni akademicka, polityk, profesor nauk humanistycznych, posłanka na Sejm PRL VIII kadencji, w latach 1990–2005 senator I, II, III, IV i V kadencji.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Działalność naukowa

[edytuj | edytuj kod]

Ukończyła w 1955 studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1962 uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych. Habilitowała się w 1970 na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W 1977 została profesorem nadzwyczajnym[2], a w 1985 profesorem zwyczajnym. W latach 1974–1992 była profesorem na UWr. Przez około 30 lat kierowała Katedrą Folklorystyki Uniwersytetu Opolskiego. Współpracowała przy aktualizacji katalogu Arnee-Thompsona z 2004 (Hans-Jörg Uther, The Types of International Folktales. A Classification and Bibliography).

Działalność polityczna i społeczna

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1980–1985 pełniła mandat posłanki VIII kadencji Sejmu PRL, do 1984 należała do klubu parlamentarnego Stronnictwa Demokratycznego[3]. Razem z m.in. Hanną Suchocką i Janem Janowskim głosowała przeciwko delegalizacji „Solidarności”[4], do której przystąpiła w 1980. W 1984 odeszła z SD wraz z Hanną Suchocką i Zbigniewem Kledeckim.

W latach 1990–2005 reprezentowała województwo i okręg opolski w Senacie I, II, III, IV i V kadencji. Pierwszy raz została wybrana w 1990 w wyborach uzupełniających po śmierci Edmunda Osmańczyka, z którym wcześniej przez wiele lat współpracowała[5]. Skutecznie ubiegała się o reelekcję w 1991 i 1993 (z rekomendacji Unii Demokratycznej), w 1997 (z ramienia Unii Wolności) i w 2001 (z listy komitetu Blok Senat 2001)[6]. W 2005 wsparła powołanie Partii Demokratycznej i zasiadała w kole senatorskim demokraci.pl. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku nie ubiegała się o reelekcję.

Została jurorem konkursu Po naszymu, czyli po śląsku. Działaczka Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (członek honorowy i była prezes tej organizacji)[7].

Odznaczenia i nagrody

[edytuj | edytuj kod]

W 2013 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył ją Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[8].

W 2001 uhonorowana Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, nadanym za wkład w pojednanie polsko-niemieckie[9]. W 1975 otrzymała Medal 30-lecia Polski Ludowej[10], a w 2007 Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[11][12].

W 2008 Uniwersytet Opolski przyznał jej tytuł doktora honoris causa[13]. W 2008 otrzymała również tytuł honorowego obywatela województwa opolskiego[14].

W 1987 została laureatką Nagrody im. Karola Miarki[15], a w 1997 Nagrody im. Wojciecha Korfantego przyznanej przez Związek Górnośląski[16]. W 2002 otrzymała Medal „Zasłużony dla Tolerancji”[17]. Metropolita katowicki w 2020 przyznał jej nagrodę „Lux ex Silesia[18].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Współczesna śląska proza ludowa, Opole 1969
  • Powstania śląskie we współczesnych opowiadaniach ludowych, Opole 1972
  • Z problemów socjologii folkloru, Opole 1977
  • Kumotry diobła. Opowieści ludowe Śląska Opolskiego, Warszawa 1977
  • Folklor Górnego Śląska (red.), Katowice 1989
  • Bery śmieszne i ucieszne. Humor śląski, Opole 2008
  • Opolskie legendy i bajki, Opole 2008
  • Dlaczego drzewa przestały mówić? Ludowa wizja świata, Opole 2010
  • Szczęście w garści. Z familoka w szeroki świat, Opole 2012
  • Śląski horror o diabłach, skarbnikach, utopcach i innych strachach, Opole 2013

Jest także encyklopedystką; opracowała hasła związane z literaturą na Śląsku w polskiej encyklopedii literackiej Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (m.in. hasło Juliusz Roger)[19].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Biogram na stronie Senatu (IV kadencja). [dostęp 2024-01-28].
  2. Joanna Tofilska: Katowice Nikiszowiec. Miejsce, ludzie, historia. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2007, s. 144. ISBN 978-83-87727-68-0.
  3. Strona sejmowa posła VIII kadencji. [dostęp 2010-05-30].
  4. Historia. sd.pl. [dostęp 2010-05-30].
  5. Aleksandra Klich, Marek Baster: Z zawodu Polak. wyborcza.pl, 8 października 2004. [dostęp 2010-05-30].
  6. Biogram na stronie Senatu (V kadencja). [dostęp 2010-05-30].
  7. Historia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. ptl.info.pl. [dostęp 2021-01-30].
  8. Prezydent wręczył odznaczenia w Kamieniu Śląskim. prezydent.pl, 17 września 2013. [dostęp 2013-09-17].
  9. Wydarzenia. senat.gov.pl, 15 listopada 2001. [dostęp 2018-03-24].
  10. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2016-08-28].
  11. Prestiżowe odznaczenie dla prof. Simonides. gazeta.pl, 3 kwietnia 2007. [dostęp 2013-01-01].
  12. Dorota Simonides: Doctor Honoris Causa Universitatis Opoliensis. Opole: Uniwersytet Opolski, 2008. ISBN 978-83-7395-281-2.
  13. Doktorzy Honoris Causa UO. uni.opole.pl. [dostęp 2011-02-16].
  14. Honorowi Obywatele Województwa Opolskiego. umwo.opole.pl. [dostęp 2011-06-03].
  15. Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki. slaskie.pl. [dostęp 2016-11-01].
  16. Laureaci nagrody im. Wojciecha Korfantego. zwiazekg.type.pl, 17 czerwca 2011. [dostęp 2016-11-01].
  17. Wydarzenia. senat.gov.pl, 15 listopada 2002. [dostęp 2018-03-03].
  18. „Lux ex Silesia” w rękach laureatki. archidiecezjakatowicka.pl, 9 lipca 2021. [dostęp 2021-07-02].
  19. Dorota Simonides: Juliusz Roger. W: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. II. Warszawa: PWN, 1984, s. 292. ISBN 83-01-01520-9.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]