Przejdź do zawartości

Dialectique de la dialectique

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dialectique de la dialectique. Message adressé au mouvement surréaliste international (pol. Dialektyka dialektyki. Odezwa do międzynarodowego ruchu surrealistycznego) - manifest artystyczny rumuńskich surrealistów Gherasima Luca i Dolfi Trosta opublikowany po francusku w Bukareszcie w 1945 roku.

Jest jednym z najważniejszych programowych tekstów rumuńskiego surrealizmu (obok Critica mizeriei, pol. Krytyka nędzy, Gellu Nauma, Paula Păuna i Virgila Teodorescu). Sformułowano w nim zarówno nowe propozycje estetyczne, jak i stanowisko w sprawach polityczno-społecznych. Autorzy definiowali "nadrzeczywistość" jako "„pejzaż surrealistyczny, przestrzeń pomiędzy snem, a czwartym wymiarem” i formułowali zadanie "pełnej konfrontacji egzystencji dziennej z nocną poprzez negację ich sztucznego rozdziału", krytycznie oceniając dotychczasowy dorobek rumuńskiej awangardy[1]. Podkreślali, że właściwą postawą surrealizmu jest stan ciągłej "negacji negacji", w którym artysta będzie pozostawał w opozycji do świata i samego siebie, wciąż gotowy na nowe odkrycia i pragnienia, bez popadania w jakiekolwiek zwyczaje i zadowolenie[2]. Odwołując się do języka psychoanalizy opisywali walkę klasową jako podobną do konfliktu ojciec-syn[3]. Głosili przy tym konieczność swoistej "erotycznej rewolucji" proletariatu[4], uważając specyficznie rozumianą "miłość" za "ogólną rewolucyjną metodę właściwą surrealizmowi"[5].

Tekst w języku polskim ukazał się w tomie Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej (red. Jakub Kornhauser, Kinga Siewior), Wyd. UJ, Kraków 2015[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jakub Kornhauser Druga ojczyzna surrealizmu. Tajemnicze dziedzictwo rumuńskiej awangardy, w Herito, nr 12/2013
  2. Catherine Hansen Dialectical Despair: Gherasim Luca, Gellu Naum, and the Hazards of a Non-Oedipal Life, Dada/Surrealism, nr 20 (2015), s. 13
  3. Greg Kerr Exile, Non-Belonging and Statelessness in Grangaud, Jabès, Lubin and Luca. No man's language, wyd. UCL Press, Londyn 2021, s. 106
  4. Nicholas Hauck Ghérasim Luca et ses précurseurs avant-gardistes La dialectique de la dialectique (de la dialectique…)
  5. Michalina Kmiecik Kochając obiekty wdzięcznie niejasne. Teoria miłości Gherasima Luki, "Śląskie Studia Polonistyczne", nr 1 (17)/2021, s. 1
  6. Głuchy brudnopis na stronie Wydawnictwa UJ

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]