Przejdź do zawartości

Dawne osiedla w Polsce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dawne osiedla w Polsce – jednostki administracyjne o statusie osiedli, funkcjonujące w PRL w latach 19541972. Typ ten jednostki administracyjnej posiadał szerokie uprawnienia, w zasadzie równe uprawieniom miasta niewydzielonego[1]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W PRL podczas reformy administracyjnej z 1954 wprowadzono (obok miast) gromady w miejsce dotychczasowych gmin, jako podstawowe jednostki administracyjne kraju. Inną nowością było wprowadzenie wzorem radzieckim nowej kategorii jednostek administracyjnych jakimi były osiedla[2] (odpowiednik radzieckich „посёлков городского типа”, czyli w tłumaczeniu „osiedli typu miejskiego”). Status osiedli był pośredni między wsią a miastem i otrzymywały go głównie tzw. miejscowości robotnicze, uzdrowiskowe i rybackie, które posiadały pewne cechy miejskie, a którym nie zdecydowano się na nadanie praw miejskich. W sumie powstały w Polsce 162 osiedla (160 w latach 50.), głównie na Górnym i Dolnym Śląsku. Wiele z nich otrzymało w późniejszych latach prawa miejskie, część przyłączono do sąsiednich miast, a część zaliczono do rzędu wsi.

Ostatecznie osiedla zniesiono w 1972 roku[3]. Likwidacja gromad i osiedli, a w ich miejsce wprowadzenie gmin była jedną z większych reform administracyjnych kraju. Zmiany struktury administracyjnej na szczeblu podstawowym zostały zrealizowane 1 stycznia 1973 roku[4]. W miejsce 3413 gromad utworzono po reformie 2365 znacznie większych gmin (w tym 318 gmin miejsko-wiejskich)[5]. Liczbę tę zmniejszono w dalszych latach do 2129 (2 lipca 1976)[6].

Na ogół przyznawanie praw osiedla następowało 1 stycznia danego roku. Oprócz roku 1954, kiedy utworzenie osiedli nastąpiło dnia 13 listopada i roku 1963, kiedy 2 osiedla utworzono 30 czerwca, na uwagę zasługuje rok 1959, w którym część osiedli powstała 1 stycznia, a część osiedli 31 grudnia – a więc w praktyce funkcjonowały od roku 1960. Poniższa (sortowalna) tabela zawiera wykaz wszystkich polskich osiedli. W kolumnie Dodatkowe informacje podkreślono ponadto przyczynę przedwczesnego (a więc przed 1 stycznia 1973) zniesienia statusu osiedla.

Wykaz osiedli

[edytuj | edytuj kod]

Stan powierzchni i ludności: na rok 1961 (niezależnie od statusu jednostki w 1961 roku)
Główne źródło: Miasta polskie w Tysiącleciu, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, WrocławWarszawaKraków, 1965–1967
Źródła uzupełniające: Dzienniki Ustaw, przedstawione w przypisach

Herb Osiedle Od Do Dni[7] Status 2022 Obszar 1961[8] Ludność 1961 Gęstość 1961[9] Woj. 1961 Powiat 1961 Dodatkowe informacje[10] Woj. 2022
Andrespol[a] 1963.06.30[11] 1972.12.31[12] 3472 w-G 10294 ŁD łódzki ŁD
Bardo 1954.11.13[13] 1968.12.31[14] 5162 M 20,60 4662 226 WR ząbkowicki
±
1969 – prawa miejskie, wcześniej 1300–1945
Blachownia 1959.12.31[15] 1966.12.31[16] 2557 M 23,49 4600 196 KT częstochowski
±
1967 – prawa miejskie
ŚL
Boguszowice 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 dz-M 8,92 11909 1335 KT rybnicki
±
1962 – prawa miejskie; 1975 → do Rybnika
ŚL
Bolesław 1956.01.01[18] 1968.12.31[19] 4748 w-G 20,25 4557 225 KK olkuski
±
1969 → do gromady Bolesław
MP
Brzeszcze 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 21,02 8980 427 KK oświęcimski
±
1962 – prawa miejskie
MP
Brzozowice-Kamień 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 dz-M 5,55 6908 1245 KT tarnogórski
±
1962 – prawa miejskie; 1973 → do Brzezin Śl., 1975 wraz z nimi do Piekar Śl.
ŚL
Bukowno-Osiedle 1958.01.01[20] 1962.07.17[17] 1658 M 37,28 4982 134 KK olkuski
±
1962 – prawa miejskie; obecna nazwa Bukowno
MP
Chełmek 1956.01.01[18] 1968.12.31[21] 4748 M 6,14 5843 952 KK chrzanowski
±
1969 – prawa miejskie
MP
Chełmsko Śląskie 1957.01.01[22] 1972.12.31[12] 5843 w 26,31 1708 65 WR kamiennogórski
±
prawa miejskie 1289–1945
Chodaków 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 7,65 5580 729 WW sochaczewski
±
1967 – prawa miejskie; 1973 → do Sochaczewa
MZ
Chwałowice 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 5,33 6328 1187 KT rybnicki
±
1967 – prawa miejskie; 1973 → do Rybnika
ŚL
Czarna Wieś 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 42,00 5814 138 BS białostocki
±
1962 – prawa miejskie; obecna nazwa (od 1962) Czarna Białostocka
PD
Czarna Woda 1958.01.01[23] 1972.12.31[12] 5478 M 34,00 1900 56 GD starogardzki
±
1993 – prawa miejskie; 1973-92 wieś niegminna
PM
Czerwieńsk 1957.01.01[24] 1968.12.31[25] 4382 M 19,20 2240 117 ZG zielonogórski
±
1969 – prawa miejskie, wcześniej 1690–1945
LS
Czerwionka 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 dz-M 16,45 9189 559 KT rybnicki
±
1962 – prawa miejskie; 1975 → do Leszczyn, 1992 → Czerwionka-Leszczyny
ŚL
Ćmielów 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 13,50 4001 296 KC opatowski
±
1962 – prawa miejskie, wcześniej 1505–1870
ŚW
Dąbrówka Wielka 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 dz-M 8,65 6052 700 KT tarnogórski
±
1973 → do Brzezin Śl., 1975 wraz z nimi do Piekar Śl.
ŚL
Dęba 1954.11.13[13] 1961.12.30[27] 2604 M 5,70 5020 881 RZ tarnobrzeski
±
1961 – prawa miejskie; obecna nazwa (od 1961) Nowa Dęba
PK
Dziwnów 1958.01.01[23] 1972.12.31[12] 5478 M 2,64 1658 628 SZ kamieński
±
2004 – prawa miejskie
ZP
Frombork 1958.01.01[23] 1958.12.31[28] 364 M 1,20 1370 1142 OL braniewski
±
1959 – prawa miejskie, wcześniej 1310–1945
WM
Głuszyca 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 16,00 6633 415 WR wałbrzyski
±
1962 – prawa miejskie
Gogolin 1958.01.01[26] 1966.12.31[16] 3286 M 25,17 5853 233 OP krapkowicki
±
1967 – prawa miejskie
OP
Gołonóg[b] 1957.01.01[22] 1960.12.30[29] 1459 dz-M 13745 KT będziński
±
1960 → do Dąbrowy Górn.
ŚL
Gorce 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 dz-M 4,98 4908 986 WR wałbrzyski
±
1962 – prawa miejskie; 1973 → do BoguszowaBoguszów-Gorce
Gozdnica 1955.07.01[30] 1966.12.31[16] 4201 M 23,72 3454 146 ZG żagański
±
1967 – prawa miejskie
LS
Groszowice 1956.01.01[18] 1964.12.31[31] 3287 dz-M 11,50 3817 332 OP opolski
±
1965 → do Opola
OP
Hel 1954.11.13[13] 1963.06.29[32] 3150 M 21,10 2363 112 GD pucki
±
1963 – prawa miejskie, wcześniej 1378–1872
PM
Herby 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 w-G 18,57 2061 111 KT lubliniecki ŚL
Hołdunów[c] 1956.01.01[18] 1961.12.30[33] 2190 dz-M 10,00 6000 600 KT tyski
±
1961 → do osiedla Lędziny(od 1966 miasta), 1975 → wraz z nim do Tychów; 1991 wyłączony wraz z Lędzinami jako ich dzielnica
ŚL
Iłowa 1957.01.01[24] 1962.07.17[17] 2023 M 12,85 3920 305 ZG żagański
±
1962 – prawa miejskie, wcześniej 1679-początek XIX w.
LS
Imielin 1957.01.01[22] 1966.12.31[16] 3651 M 28,15 7052 251 KT tyski
±
1967 – prawa miejskie; 1975 → do Tychów, 1977 → do Mysłowic; od 1995 samodzielne miasto
ŚL
Iwonicz-Zdrój 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 5,51 1507 274 RZ krośnieński
±
1973 – prawa miejskie; obecna pisownia Iwonicz-Zdrój
PK
Izbica Kujawska 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 M 12,01 2971 247 PZ kolski
±
1973 – prawa miejskie, wcześniej 1394–1870
KP
Jabłonowo 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 4,71 3430 728 BD brodnicki
±
1962 – prawa miejskie; obecna nazwa Jabłonowo Pomorskie
KP
Janikowo 1959.01.01[34] 1962.07.17[17] 1293 M 9,45 3956 419 BD inowrocławski
±
1962 – prawa miejskie
KP
Jastarnia 1954.11.13[13] 1972.12.31[12] 6623 M 8,83 3630 411 GD pucki
±
1973 – prawa miejskie
PM
Jastrzębia Góra[d] 1963.06.30[11] 1972.12.31[12] 3472 w 1245 GD pucki
±
1973-2014 część → Władysławowa
PM
Jastrzębie-Zdrój 1956.01.01[18] 1963.06.29[32] 2736 M 8,36 3256 389 KT wodzisławski
±
1963 – prawa miejskie; obecna pisownia Jastrzębie-Zdrój
ŚL
Jedlicze 1959.01.01[35] 1966.12.31[16] 2921 M 10,58 3451 326 RZ krośnieński
±
1967 – prawa miejskie, wcześniej 1768–1870
PK
Jedlina-Zdrój 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 M 21,60 6679 309 WR wałbrzyski
±
1967 – prawa miejskie; obecna pisownia Jedlina-Zdrój
Jedlnia-Letnisko 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 M 7,66 3113 406 KC radomski
±
2022 – prawa miejskie
MZ
Jeleń 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 dz-M 18,55 5395 291 KK chrzanowski
±
1973 – prawa miejskie; 1977 → do Jaworzna
ŚL
Jeziorna 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 dz-M 5,97 6334 1061 WW piaseczyński
±
1962 – prawa miejskie; w 1969 połączone ze Skolimowem-KonstancinemKonstancin-Jeziorna
MZ
Józefów 1958.01.01[36] 1962.07.17[17] 1658 M 25,79 14537 564 WW otwocki
±
1962 – prawa miejskie
MZ
Kamieniec Ząbkowicki 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 M 26,06 4662 179 WR ząbkowicki
±
2021 – prawa miejskie
Karczew 1958.01.01[36] 1959.12.30[37] 728 M 29,18 6508 223 WW otwocki
±
1959 – prawa miejskie, wcześniej 1548–1870
MZ
Karpacz 1954.11.13[13] 1959.12.30[38] 1873 M 37,10 4644 125 WR jeleniogórski
±
1959 – prawa miejskie
Karsznice (ob. Karsznice / Karsznice) 1959.12.31[39] 1972.12.31[12] 4749 w/dz-M 5,04 3345 664 ŁD sieradzki
±
1973 → w części do Zduńskiej Woli
ŁD
Kazimierz 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 3,15 4059 1289 KT będziński
±
1967 – prawa miejskie (połączenie z osiedlem Ostrowy Górnicze) → miasto Kazimierz Górniczy; 1975 → do Sosnowca
ŚL
Kazimierza Wielka 1954.11.13[13] 1958.12.31[40] 1509 M 6,89 4870 707 KC pińczowski / kazimierski[41]
±
1959 – prawa miejskie
ŚW
Kępice 1959.12.31[42] 1966.12.31[16] 2557 M 5,08 2203 434 KS miastecki
±
1967 – prawa miejskie
PM
Klimontów 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 6,15 8498 1382 KT będziński
±
1967 – prawa miejskie; 1975 → do Sosnowca
ŚL
Kluczewo[e] 1959.12.31[43] 1961.12.30[44] 730 dz-M SZ stargardzki ZP
Kłodnica 1959.12.31[43] 1972.12.31[12] 4749 dz-M 22,43 3784 169 OP kozielski
±
1973 – prawa miejskie; 1975 → do KędzierzynaKędzierzyn-Koźle
OP
Kobyłka 1957.01.01[24] 1968.12.31[45] 4382 M 18,79 8592 457 WW wołomiński
±
1969 – prawa miejskie
MZ
Kolonowskie 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 55,18 3463 63 OP strzelecki
±
1973 – prawa miejskie
OP
Kolumna 1959.12.31[39] 1972.12.31[12] 4749 dz-M 4,54 4189 923 ŁD łaski
±
1973 → do Łasku
ŁD
Korsze 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 3,05 3863 1267 OL kętrzyński
±
1962 – prawa miejskie
WM
Kostuchna 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 7,38 5674 769 KT tyski
±
1967 – prawa miejskie; 1975 → do Katowic (1951-54 w obrębie Katowic jako wieś)
ŚL
Koszęcin 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 w-G 60,28 4038 67 KT lubliniecki ŚL
Krościenko 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 w-G 28,91 3057 106 KK nowotarski
±
1973 → do SzczawnicySzczawnica-Krościenko; od 1982 wieś; od 1984 nazwa Krościenko nad Dunajcem
MP
Krupski Młyn 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 w-G 18,50 2817 152 KT tarnogórski ŚL
Krynica Morska 1959.01.01[46] 1972.12.31[12] 5113 M 25,52 684 27 GD elbląski
±
1991 – prawa miejskie; 1973-91 wieś niegminna
PM
Kunice Żarskie 1958.01.01[23] 1968.12.31[25] 4017 dz-M 27,49 3259 119 ZG żarski
±
1969 – prawa miejskie; 1972 → do Żar
LS
Kuźnia Raciborska 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 M 30,99 3082 99 OP raciborski
±
1967 – prawa miejskie
ŚL
Kuźnice Świdnickie 1954.11.13[13] 1972.12.31[12] 6623 dz-M 7,90 4319 547 WR wałbrzyski
±
1973 → do BoguszowaBoguszów-Gorce
Leszczyny[f] 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 8478 KT rybnicki
±
1962 – prawa miejskie; od 1992 Czerwionka-Leszczyny
ŚL
Leśna 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 7,55 4557 604 WR lubański
±
1962 – prawa miejskie, wcześniej 1319–1945
Lędziny 1957.01.01[22] 1965.12.31[47] 3286 M 26,32 12756 485 KT tyski
±
1966 – prawa miejskie, 1975 → do Tychów; od 1991 samodzielne miasto
ŚL
Libiąż Mały 1956.01.01[18] 1968.12.31[21] 4748 M 11,12 9082 817 KK chrzanowski
±
1969 – prawa miejskie jako Libiąż (Dz.U. z 1968 r. nr 18, poz. 118)
MP
Łaskarzew 1959.12.31[48] 1968.12.31[45] 3288 M 15,80 3512 222 WW garwoliński
±
1969 – prawa miejskie, wcześniej 1418–1870
MZ
Łaziska Średnie 1954.11.13[13] 1972.12.31[12] 6623 dz-M 7,47 6571 880 KT tyski
±
1973 → do Łazisk Górnych
ŚL
Łazy 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 M 7,49 5495 734 KT zawierciański
±
1967 – prawa miejskie
ŚL
Łęknica 1956.01.01[18] 1968.12.31[25] 4748 M 16,29 2160 133 ZG żarski
±
1969 – prawa miejskie, do 1945 część miasta Mużaków
LS
Maczki 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 dz-M 13,32 2131 160 KT będziński
±
1973 → do Kazimierza Górn., 1975 → wraz z nim do Sosnowca
ŚL
Malczyce 1954.11.13[13] 1972.12.31[12] 6623 w-G 4,14 2912 703 WR średzki
Małomice 1959.01.01[46] 1968.12.31[25] 3652 M 10,86 3403 313 ZG szprotawski
±
1969 – prawa miejskie
LS
Marki 1957.01.01[24] 1966.12.31[16] 3651 M 26,00 13885 534 WW wołomiński
±
1967 – prawa miejskie
MZ
Miasteczko Śląskie 1958.01.01[26] 1963.06.29[32] 2005 M 26,66 3344 125 KT tarnogórski
±
1963 – prawa miejskie, wcześniej 1561–XIX w. i 1866–1945; 1975 → do Tarnowskich Gór; od 1995 samodzielne miasto
ŚL
Mikuszowice Śląskie 1958.01.01[20] 1968.12.31[49] 4017 dz-M 3,59 4433 1235 KT bielski
±
1969 → do Bielska-Białej
ŚL
Murcki 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 42,80 4319 101 KT tyski
±
1967 – prawa miejskie, 1975 → do Katowic
ŚL
Mysłakowice 1957.01.01[22] 1972.12.31[12] 5843 w-G 12,30 4087 332 WR jeleniogórski
Nakło 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 w 12,14 3736 308 KT tarnogórski ŚL
Nałęczów 1956.01.01[18] 1963.06.29[50] 2736 M 22,30 4123 185 LB puławski
±
1963 – prawa miejskie
LB
Ogrodzieniec 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 28,22 4184 148 KT zawierciański
±
1973 – prawa miejskie, wcześniej 1386–1870
ŚL
Olszyna 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 28,21 5252 186 WR lubański
±
2005 – prawa miejskie
Orzesze 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 17,72 8840 499 KT tyski
±
1962 – prawa miejskie
ŚL
Ostrowy Górnicze 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 dz-M 5,52 4426 802 KT będziński
±
1967 – prawa miejskie (połączenie z osiedlem Kazimierz) → miasto Kazimierz Górniczy; 1975 → do Sosnowca
ŚL
Otmęt[g] 1954.11.13[13] 1961.12.30[51] 2604 dz-M 3867 OP strzelecki / krapkowicki[52]
±
1961 → do Krapkowic
OP
Ozimek 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 2,03 3698 1822 OP opolski
±
1962 – prawa miejskie
OP
Ożarów-Franciszków 1957.01.01[24] 1966.12.31[16] 3651 M 10,19 5752 564 WW pruszkowski
±
1967 – prawa miejskie; od 1967 Ożarów Mazowiecki
MZ
Piechowice 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 M 9,00 4570 508 WR jeleniogórski
±
1967 – prawa miejskie
Pieniężno 1959.12.31[43] 1972.12.31[12] 4749 M 15,53 1822 1173 OL braniewski
±
1973 – prawa miejskie, wcześniej 1295–1945
WM
Pieńsk 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 8,79 4900 557 WR zgorzelecki
±
1962 – prawa miejskie
Pieszyce 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 23,06 8718 378 WR dzierżoniowski
±
1962 – prawa miejskie
Piława Górna 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 20,90 6764 324 WR dzierżoniowski
±
1962 – prawa miejskie
Podkowa Leśna 1957.01.01[24] 1968.12.31[45] 4382 M 4,50 3897 866 WW pruszkowski
±
1969 – prawa miejskie
MZ
Poniatowa 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 14,80 3970 268 LB opolskolubelski
±
1962 – prawa miejskie
LB
Poraj 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 w-G 4,00 3311 828 KT myszkowski ŚL
Porąbka 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 dz-M 11,17 8170 731 KT będziński
±
1967 – prawa miejskie; 1973 → do Kazimierza Górn., 1975 → wraz z nim do Sosnowca
ŚL
Poręba I 1957.01.01[22] 1972.12.31[12] 5843 M 32,50 6616 204 KT zawierciański
±
1973 – prawa miejskie, 1975 → do Zawiercia; od 1982 samodzielne miasto; obecna nazwa (od 1958) Poręba[53]
ŚL
Prostki 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 w-G 15,04 2465 164 BS grajewski WM
Przemków 1954.11.13[13] 1958.12.31[40] 1509 M 35,12 4459 127 ZG szprotawski
±
1959 – prawa miejskie, wcześniej 1305–1945
Puszczykowo 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 16,35 6512 398 PZ poznański
±
1962 – prawa miejskie
WP
Reda 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 M 25,63 4769 186 GD wejherowski
±
1967 – prawa miejskie
PM
Rejowiec Fabryczny 1958.01.01[20] 1962.07.17[17] 1658 M 15,04 3837 255 LB chełmski
±
1962 – prawa miejskie
LB
Ruciane 1958.01.01[26] 1965.12.31[47] 2921 M 20,47 2596 127 OL piski
±
1966 – prawa miejskieRuciane-Nida
WM
Sarzyna (od 14 II 1968 Nowa Sarzyna[54]) 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 6,45 2172 337 RZ leżajski
±
1973 – prawa miejskie
PK
Sępopol 1959.12.31[43] 1972.12.31[12] 4749 M 18,18 2347 129 OL bartoszycki
±
1973 – prawa miejskie, wcześniej 1351–1945
WM
Sieniawka 1959.12.31[42] 1972.12.31[12] 4749 w 15,71 5019 319 WR zgorzelecki
Siersza 1958.01.01[20] 1968.12.31[21] 4017 dz-M 3,92 6176 1576 KK chrzanowski
±
1969 → do TrzebiniTrzebinia-Siersza, od 1977 nazwa Trzebinia
MP
Siewierz[h] 1958.01.01[26] 1962.07.17[17] 1658 M 31,00 4000 129 KT zawierciański
±
1962 – prawa miejskie, wcześniej XII w.–1870
ŚL
Skalmierzyce Nowe 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 1,44 3816 2650 PZ ostrowski
±
1962 – prawa miejskie; obecna nazwa Nowe Skalmierzyce
WP
Sławięcice 1959.12.31[43] 1972.12.31[12] 4749 dz-M 28,58 2703 95 OP kozielski
±
1973 – prawa miejskie, wcześniej 1353–1870; 1975 → do KędzierzynaKędzierzyn-Koźle
OP
Sławków 1954.11.13[13] 1957.12.31[55] 1144 M 18,02 5077 282 KK olkuski
±
1958 – prawa miejskie, wcześniej 1286–1869; 1977 → do Dąbrowy Górn.; od 1984 samodzielne miasto
ŚL
Słupiec 1959.01.01[35] 1966.12.31[16] 2921 dz-M 16,77 6270 374 WR noworudzki
±
1967 – prawa miejskie; 1973 → do Nowej Rudy
Sobieszów 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 dz-M 30,93 5132 166 WR jeleniogórski
±
1962 – prawa miejskie; 1976 → do Jeleniej Góry
Sompolno 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 M 8,18 3479 425 PZ kolski
±
1973 – prawa miejskie, wcześniej 1477–1867
WP
Stąporków 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 M 16,79 3472 207 KC konecki
±
1967 – prawa miejskie
ŚW
Stolarzowice 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 dz-M 6,87 5796 844 KT tarnogórski
±
1975 → do Bytomia
ŚL
Stronie Śląskie 1959.12.31[42] 1966.12.31[16] 2557 M 2,34 5081 2171 WR bystrzycki
±
1967 – prawa miejskie
Strzybnica 1958.01.01[26] 1966.12.31[16] 3286 dz-M 10,60 4669 440 KT tarnogórski
±
1967 – prawa miejskie; 1975 → do Tarnowskich Gór
ŚL
Suchedniów 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 58,60 8175 140 KC kielecki
±
1962 – prawa miejskie
ŚW
Sulejówek 1958.01.01[36] 1962.07.17[17] 1658 M 19,29 13396 694 WW otwocki
±
1962 – prawa miejskie
MZ
Sułkowice 1959.12.31[43] 1968.12.31[21] 3288 M 20,36 5005 246 KK myślenicki
±
1969 – prawa miejskie
MP
Szczawnica 1958.01.01[20] 1962.07.17[17] 1658 M 87,90 4802 55 KK nowotarski
±
1962 – prawa miejskie; 1973-82 Szczawnica-Krościenko, od 1982 Szczawnica
MP
Szczytna 1959.12.31[42] 1972.12.31[12] 4749 M 80,48 4978 62 WR kłodzki
±
1973 – prawa miejskie
Szczyrk 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 39,68 4225 106 KT bielski
±
1973 – prawa miejskie
ŚL
Szklarska Poręba 1954.11.13[13] 1959.12.30[38] 1873 M 77,23 7037 91 WR jeleniogórski
±
1959 – prawa miejskie
Świerzawa 1957.01.01[24] 1972.12.31[12] 5843 M 7,80 2167 278 WR złotoryjski
±
1984 – prawa miejskie, wcześniej 1295–1945
Tarczyn 1959.12.31[48] 1972.12.31[12] 4749 M 4,65 1837 395 WW grójecki
±
2003 – prawa miejskie, wcześniej 1353–1870
MZ
Tłuszcz 1957.01.01[24] 1966.12.31[16] 3651 M 7,49 4025 537 WW wołomiński
±
1967 – prawa miejskie
MZ
Trzebież 1959.12.31[43] 1972.12.31[12] 4749 w 22,06 1880 85 SZ szczeciński ZP
Turoszów 1959.01.01[35] 1972.12.31[12] 5113 dz-M 34,90 5540 159 WR zgorzelecki
±
1973 → do Bogatyni
Ustroń 1954.11.13[13] 1956.12.30[56] 778 M 46,50 7548 162 KT cieszyński
±
1956 – prawa miejskie
ŚL
Walim 1957.01.01[22] 1972.12.31[12] 5843 w-G 27,00 3442 127 WR wałbrzyski
Wapno 1956.01.01[18] 1971.12.31[57] 5843 w-G 6,90 2241 325 PZ wągrowiecki
±
1972 → do gromady Wapno
WP
Warszów[i] 1954.11.13[13] 1959.12.30[58] 1873 dz-M 3000 SZ woliński
±
1959 → do Świnoujścia
ZP
Wąsosz 1959.12.31[42] 1972.12.31[12] 4749 M 20,63 1966 95 WR górowski
±
1984 – prawa miejskie, wcześniej 1250–1945
Wesoła (k / Warszawy) 1958.01.01[36] 1968.12.31[45] 4017 dz-M 20,09 7644 380 WW otwocki
±
1969 – prawa miejskie; 2002 → do Warszawy
MZ
Wesoła (k / Mysłowic) 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 dz-M 6,14 4182 681 KT tyski
±
1962 – prawa miejskie; 1975 → do Mysłowic
ŚL
Węgierska Górka 1958.01.01[20] 1972.12.31[12] 5478 w-G 6,70 2215 331 KK żywiecki ŚL
Węgliniec 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 M 76,42 5418 71 WR zgorzelecki
±
1967 – prawa miejskie
Wieszowa 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 w 16,90 3113 184 KT tarnogórski ŚL
Wilcze Gardło 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 dz-M 0,64 1653 2583 KT gliwicki
±
1975 → do Gliwic
ŚL
Wilków 1954.11.13[13] 1972.12.31[12] 6623 w 0,60 1591 2652 WR złotoryjski
Wisła-Uzdrowisko 1955.07.01[59] 1962.06.30[60] 2556 M 18,50 8692 470 KT cieszyński
±
1962 – prawa miejskie; od 1961 nazwa Wisła
ŚL
Władysławowo[j] 1954.11.13[13] 1963.06.29[32] 3150 M 15,17 4094 270 GD pucki
±
1963 – prawa miejskie
PM
Wodna[k] 1956.01.01[18] 1961.12.30[61] 2190 dz-M KK chrzanowski
±
1961 → do Trzebini
MP
Wojcieszów 1956.01.01[18] 1972.12.31[12] 6209 M 46,52 5670 122 WR złotoryjski
±
1973 – prawa miejskie
Wojkowice Komorne 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 7,55 9151 1212 KT będziński
±
1962 – prawa miejskie; 1977 → do Będzina; od 1992 samodzielne miasto; obecna nazwa Wojkowice
ŚL
Zagórz 1959.12.31[15] 1972.10.31[62] 4688 M 22,18 3991 180 RZ sanocki
±
1972 → do Sanoka; 1977 – prawa miejskie
PK
Zagórze 1954.11.13[13] 1966.12.31[16] 4431 dz-M 11,32 8996 795 KT będziński
±
1967 – prawa miejskie; 1975 → do Sosnowca
ŚL
Zawadzkie 1954.11.13[13] 1962.07.17[17] 2803 M 9,42 5446 578 OP strzelecki
±
1962 – prawa miejskie
OP
Zawidów 1957.01.01[22] 1968.12.31[14] 4382 M 3,96 3081 778 WR lubański
±
1969 – prawa miejskie, wcześniej 1396–1945
Ząbki 1956.01.01[18] 1966.12.31[16] 4017 M 12,02 12653 1053 WW wołomiński
±
1967 – prawa miejskie
MZ
Ząbkowice 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 dz-M 19,57 7475 382 KT będziński
±
1962 – prawa miejskie, 1977 → do Dąbrowy Górn.
ŚL
Zbrosławice 1958.01.01[26] 1972.12.31[12] 5478 w-G 16,76 2741 164 KT tarnogórski ŚL
Zdzieszowice 1956.01.01[18] 1962.07.17[17] 2389 M 11,94 4224 354 OP krapkowicki
±
1962 – prawa miejskie
OP
Zelów 1954.11.13[13] 1957.01.30[63] 809 M 14,74 7221 490 ŁD łaski
±
1957 – prawa miejskie
ŁD
Zielonka 1956.01.01[18] 1960.12.30[64] 1825 M 8,30 9706 1169 WW wołomiński
±
1960 – prawa miejskie
MZ

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Andrespol stał się osiedlem po wydaniu publikacji źródłowej, stąd brak danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia w roku 1961.
  2. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia Gołonogu w roku 1961.
  3. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia Hołdunowa w roku 1961, jedynie przybliżony obszar (10 km²) i liczbę mieszkańców (ponad 6000) w 1954 roku, co daje wskaźnik gęstości zaludnienia ok. 600 osób/km².
  4. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia Jastrzębiej Góry w roku 1961, jedynie liczbę mieszkańców w 1960 roku: 1572.
  5. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia Kluczewa w roku 1961.
  6. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze i gęstości zaludnienia Leszczyn w roku 1961.
  7. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia Otmętu w roku 1961, jedynie liczbę mieszkańców w 1957 roku: 3867.
  8. Publikacja źródłowa nie podaje danych o ludności i gęstości zaludnienia Siewierza w roku 1961, jedynie przybliżony liczbę mieszkańców (niespełna 4000) w 1958 roku, co daje wskaźnik gęstości zaludnienia ok. 129 osób/km².
  9. Publikacja źródłowa nie podaje danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia Warszowa w roku 1961, jedynie przybliżoną liczbę mieszkańców w 1960 roku: 3000.
  10. W przeciwieństwie do innych osiedli, publikacja źródłowa podaje 1962 (nie 1961) jako rok stanu ludności Władysławowa, co nasuwa prawdopodobieństwo literówki.
  11. Publikacja źródłowa nie uwzględnia osiedla Wodna, stąd brak danych o obszarze, ludności i gęstości zaludnienia w roku 1961.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Gajewski, M. (1964). Zmiany administracyjne miast i osiedli 1918–1963. GUS, Warszawa.
  2. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 192
  3. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  4. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
  5. Leoński Z., Zarys prawa administracyjnego, Warszawa 2004.
  6. Służewski J. Terenowe organy administracji i rady narodowe po reformie, Warszawa 1977.
  7. Liczba dni jako osiedle.
  8. Powierzchnia w km².
  9. Gęstość zaludnienia (osób/km²).
  10. Podkreślono przyczynę przedwczesnego zniesienia statusu osiedla.
  11. a b Osiedle utworzone 30 czerwca 1963 według Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 129.
  12. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba Osiedle zniesione 1 stycznia 1973 według Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312, na skutek ogólnego zniesienia osiedli jako odrębnych jednostek podziału administracyjnego (Rozdział 1, Art. 1.3.).
  13. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as Osiedle utworzone 13 listopada 1954 według Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253.
  14. a b Osiedle zniesione 1 stycznia 1969 według Dz.U. z 1968 r. nr 21, poz. 134.
  15. a b Osiedle utworzone 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 65, poz. 388.
  16. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Osiedle zniesione 1 stycznia 1967 według Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318.
  17. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj Osiedle zniesione 18 lipca 1962 według Dz.U. z 1962 r. nr 41, poz. 188.
  18. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an Osiedle utworzone 1 stycznia 1956 według Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299.
  19. Osiedle Boleslaw zniesione 1 stycznia 1969 według Dz.U. z 1968 r. nr 18, poz. 113.
  20. a b c d e f g h i j k l Osiedle utworzone 1 stycznia 1958 według Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 317.
  21. a b c d Osiedle zniesione 1 stycznia 1969 według Dz.U. z 1968 r. nr 18, poz. 118.
  22. a b c d e f g h Osiedle utworzone 1 stycznia 1957 według Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 31.
  23. a b c d Osiedle utworzone 1 stycznia 1958 według Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 316.
  24. a b c d e f g h Osiedle utworzone 1 stycznia 1957 według Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 277.
  25. a b c d Osiedle zniesione 1 stycznia 1969 według Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 344.
  26. a b c d e f g h i j k l m Osiedle utworzone 1 stycznia 1958 według Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 279.
  27. Osiedle zniesione 31 grudnia 1961 według Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 249.
  28. Osiedle zniesione 1 stycznia 1959 według Dz.U. z 1958 r. nr 65, poz. 320.
  29. Osiedle zniesione 31 grudnia 1960 według Dz.U. z 1960 r. nr 60, poz. 340.
  30. Osiedle utworzone 1 lipca 1955 według Dz.U. z 1955 r. nr 36, poz. 227.
  31. Osiedle Groszowice zniesione 1 stycznia 1965 według Dz.U. z 1964 r. nr 47, poz. 320.
  32. a b c d Osiedle zniesione 30 czerwca 1963 według Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 132.
  33. Osiedle Hołdunów zniesione 31 grudnia 1961 według Dz.U. z 1961 r. nr 54, poz. 303.
  34. Osiedle utworzone 1 stycznia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 6, poz. 37.
  35. a b c Osiedle utworzone 1 stycznia 1959 według Dz.U. z 1958 r. nr 69, poz. 344.
  36. a b c d Osiedle utworzone 1 stycznia 1958 według Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176.
  37. Osiedle zniesione 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 407.
  38. a b Osiedle zniesione 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 408.
  39. a b Osiedle utworzone 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 68, poz. 425.
  40. a b Osiedle zniesione 1 stycznia 1959 według Dz.U. z 1958 r. nr 73, poz. 364.
  41. Osiedle Kazimierza Wielka należało do powiatu pińczowskiego do końca 1955 roku, po czym weszło w skład nowo utworzonego powiatu kazimierskiego z dniem 1 stycznia 1956 według Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 288.
  42. a b c d e Osiedle utworzone 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 65, poz. 391.
  43. a b c d e f g Osiedle utworzone 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 65, poz. 387.
  44. Osiedle zniesione 31 grudnia 1961 według Dz.U. z 1961 r. nr 49, poz. 262.
  45. a b c d Osiedle zniesione 1 stycznia 1969 według Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 343.
  46. a b Osiedle utworzone 1 stycznia 1959 według Dz.U. z 1958 r. nr 76, poz. 394.
  47. a b Osiedle zniesione 1 stycznia 1966 według Dz.U. z 1965 r. nr 54, poz. 334.
  48. a b Osiedle utworzone 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 70, poz. 443.
  49. Osiedle zniesione 1 stycznia 1969 według Dz.U. z 1968 r. nr 45, poz. 328.
  50. Osiedle zniesione 30 czerwca 1963 według Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 131.
  51. Osiedle Otmęt zniesione 31 grudnia 1961 według Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 246.
  52. Osiedle Otmęt należało do powiatu strzeleckiego do końca 1955 roku, po czym weszło w skład nowo utworzonego powiatu krapkowickiego z dniem 1 stycznia 1956 według Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 285.
  53. Zmiana nazwy z Poręba I na Poręba nastąpiła 1 stycznia 1958 po wcieleniu w osiedle obszar gromady Poręba II (Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 279).
  54. M.P. z 1968 r. nr 6, poz. 34
  55. Osiedle zniesione 1 stycznia 1958 według Dz.U. z 1957 r. nr 57, poz. 284.
  56. Osiedle zniesione 31 grudnia 1956 według Dz.U. z 1956 r. nr 61, poz. 294.
  57. Osiedle Wapno zniesione 1 stycznia 1972 według Dz.U. z 1971 r. nr 32, poz. 294.
  58. Osiedle zniesione 31 grudnia 1959 według Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 406.
  59. Osiedle utworzone 1 lipca 1955 według Dz.U. z 1955 r. nr 36, poz. 226.
  60. Osiedle zniesione 1 lipca 1962 według Dz.U. z 1962 r. nr 30, poz. 138.
  61. Osiedle Wodna zniesione 31 grudnia 1961 według Dz.U. z 1961 r. nr 50, poz. 267.
  62. Osiedle zniesione 1 listopada 1972 według Dz.U. z 1972 r. nr 43, poz. 274.
  63. Osiedle zniesione 31 stycznia 1957 według Dz.U. z 1957 r. nr 5, poz. 22.
  64. Osiedle zniesione 31 grudnia 1960 według Dz.U. z 1960 r. nr 60, poz. 345.