Czyta
52°03′N 113°35′E/52,050000 113,583333 Kolaż zdjęć | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||
| Data założenia |
1653 | ||||
| Prawa miejskie |
1851 | ||||
| Burmistrz |
Oleg Kuzniecow | ||||
| Powierzchnia |
534[1] km² | ||||
| Wysokość |
650 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2024) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
( 7) 3022 | ||||
| Kod pocztowy |
672000 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
75, 80 | ||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
Położenie na mapie Kraju Zabajkalskiego  | |||||
| 52°03′N 113°35′E/52,050000 113,583333
| |||||
| Strona internetowa | |||||
.svg)
.svg)
Czyta (ros. Чита, Czita) – miasto, dawniej obwodowe, w obwodzie czytyjskim w azjatyckiej części Rosji, położone w południowej Syberii, obecnie miasto w Kraju Zabajkalskim.
Miasto położone nad rzekami Czytą i Ingodą na trasie kolei transsyberyjskiej – 52°03′N 113°28′E. W 2024 miasto miało 333 tys. mieszkańców.
W latach 1920–1922 stolica Republiki Dalekiego Wschodu, od 1937 roku – stolica obwodu czytyjskiego. Od 1 marca 2008 stolica nowo utworzonego Kraju Zabajkalskiego.
Miasto jest podzielone na cztery dzielnice: Żeleznodorożna, Ingodinska, Centralna i Czernowska.
W Czycie znajduje się kilka uczelni, w tym Uniwersytet Zabajkalski i Akademia Medyczna.
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, drzewny, włókienniczy, spożywczy, skórzany, obuwniczy, futrzarski oraz środków transportu[3].
Sport
[edytuj | edytuj kod]- Dinamo Czyta – klub piłkarski
- FK Czyta – klub piłkarski
Urodzeni w mieście
[edytuj | edytuj kod]- Marija Trubnikowa (1835-1897) – rosyjska feministka i filantropka
- Jemieljan Jarosławski (1878–1943) – radziecki polityk, dziennikarz i historyk
- Aleksandr Pierfiljew (1895–1973) – rosyjski wojskowy (esauł), publicysta, pisarz i poeta
- Maciej Nowicki (1910–1950) – polski architekt i rysownik
- Dmitrij Wołkogonow (1928–1995) – generał pułkownik Armii Radzieckiej, profesor, filozof i historyk
- Anatolij Sobczak (1937–2000) – rosyjski prawnik i polityk
- Witalij Sołomin (1941–2002) – radziecki i rosyjski aktor filmowy i teatralny
- Ludmiła Titowa (ur. 1946) – rosyjska łyżwiarka szybka reprezentująca ZSRR
- Igor Mirnow (ur. 1984) – hokeista
- Anastasija Piwowarowa (ur. 1990) – rosyjska tenisistka
- Alina Stadnik (ur. 1991) – ukraińska zapaśniczka startująca w stylu wolnym
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]
Wojsko
[edytuj | edytuj kod]Miasto jest siedzibą dowództwa i sztabu 29 Armii Ogólnowojskowej Wschodniego Okręgu Wojskowego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Sobór Katedralny Kazańskiej Ikony Matki Bożej -
Kamienice -
Dworzec kolejowy -
Instytut Pedagogiki -
Poczta -
Dwór Szumowych (ob. siedziba FSB) -
Dom oficerów garnizonu czytajskiego -
Dom kupiecki Truchina-Smolańskiego -
Plac Lenina -
Dacan (Pagoda) -
Dawna cerkiew z 1776 r., ob. Muzeum dekabrystów
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Регионы России. Основные социально-экономические показатели городов, Москва: Росстат, 2018, s. 365, ISBN 978-5-89476-464-1 [dostęp 2022-11-13].
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года [online].
- ↑ Czyta, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-15].
- ↑ 35-я Краснознаменная общевойсковая армия. Министерство обороны Российской Федерации (Минобороны России). [dostęp 2022-04-08]. (ros.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona administracji miasta (ros.)
- Portal miejski (ros.)
- Encyklopedia Zabajkala (ros.)
- Galeria zdjęć (ros.)