Czubnik siarkowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
czubnik siarkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Leucocoprinus straminellus (Bagl.) Narducci & Caroti Mem. Soc. tosc. Sci. nat. 102: 49 (1995) | |
Czubnik siarkowy (Leucocoprinus straminellus (Bagl.) Narducci & Caroti) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Leucocoprinus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Gatunek ten po raz pierwszy opisał w 1865 r. Francesco Baglietto, nadając mu nazwę Agaricus straminellus. Obecną, uznaną przez Indeks Fungorum nazwę nadali mu Roberto Nardicci i Vincenzo Caroti w 1995 r.[1] Ma 19 synonimów. Niektóre z nich:
- Lepiota denudata Sacc. 1887
- Leucocoprinus denudatus (Sacc.) Singer 1951
- Leucocoprinus straminellus var. albus (Joss.) Migl. & Rava 1999
- Leucocoprinus straminellus var. rubrus Roshi Sharma & Y.P. Sharma 2017[2].
Franciszek Błoński w 1996 r. podał polską nazwę czubajka obnażona, Władysław Wojewoda w 2003 r. zarekomendował nazwę czubnik siarkowy[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]O średnicy 1,5–2,5 cm, początkowo jajowaty lub dzwonkowaty, potem wypukły lub prawie płaski, ale z garbkiem. Powierzchnia białawo-żółta z ciemniejszym, żółtym środkiem. Brzeg prążkowany[4].
Wolne, z międzyblaszkami, rzadkie, białokremowe[4].
Wysokość 2,5–4 cm, o bulwiastej podstawie, ku górze zwężający się, w górnej części z pierścieniem, ale szybko zanikającym[4].
Białawy do bladożółtego, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
Biały[4].
Elipsoidalne do kulistych i gładkie, dekstrynoidalne,5–6 × 4–4,5 μm[4].
- Gatunki podobne
Najbardziej podobny jest powszechnie występujący czubnik cytrynowy (Leucocoprinus birnbaumii), ale czubnik siarkowy jest mniejszy i ma jaśniejszy odcień żółtego z mniejszymi zarodnikami pozbawionymi por rostkowych[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Podano jego występowanie w Ameryce Północnej, Europie i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce do 2003 r. znane było tylko jedno stanowisko podane przez Stanisława Chełchowskiego w 1888 r. w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego (jako Agaricus dendatus var. varsaviensis)[3]. W późniejszych latach podano nowe stanowiska[6].
Naziemny grzyb saprotroficzny[3]. Podobnie jak inne gatunki Leucocoprinus prawdopodobnie pochodzi z klimatu tropikalnego, ale rozprzestrzenił się wraz z uprawianymi gatunkami roślin sprowadzanymi z tych krajów i obecnie jest spotykany w szklarniach i stosach kompostu w wielu krajach[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-05-25].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-05-25].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Stefan Buczacki, Collins fungi guide, Londyn: Collins, 2012, ISBN 978-0-00-724290-0, OCLC 793683235.
- ↑ Występowanie Lucocoprinus straminellus na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-05-25].
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-05-25].