Czernidłak gnojolubny
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
czernidłak gnojolubny |
| Nazwa systematyczna | |
| Narcissea patouillardii (Quél.) D. Wächt. & A. Melzer Mycol. Progr. 19(11): 1204 (2020) | |
Czernidłak gnojolubny (Narcissea patouillardii (Quél.) D. Wächt. & A. Melzer) – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Narcissea, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1884 r. Lucien Quélet nadając mu nazwę patouillardii. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu D. Wächt. i A. Melzer w 2020 r[1].
- Coprinopsis patouillardii (Quél.) Gminder 2010
- Coprinus patouillardii Quél. 1883
- Coprinus patouillardii subsp. isabellinus Locq. 1947
- Coprinus patouillardii var. lipophilus R. Heim & Romagn. 1934[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Wówczas gatunek ten zaliczany był do rodzaju Coprinus[3]. Po przeniesieniu go do rodzaju Narcissea nazwa polska stała się niespójna z nazwą naukową.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Początkowo ma wysokość 5–8 mm, średnicę 4 mm i pokryty jest bladobrunatną osłoną. Dojrzały ma średnicę 15–22 mm, początkowo jest stożkowy, potem wypukły, w końcu płaski. Powierzchnia białoszara, pokryta drobnymi kłaczkowatymi resztkami osłony. Prześwitują blaszki[4].
Wolne, o szerokości do 1,5 mm, w liczbie 16–22. Początkowo są białe, potem od zarodników szaroczarne[4].
Wysokość do 5 cm, grubość 0,5–1 mm. Podstawa o średnicy do 1,5 mm, często z resztkami osłony. Powierzchnia gładka, biała, tylko podstawa trzonu brązowawa[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników czarny. Zarodniki ciemno czerwonobrązowe o rozmiarach 6–8,9 × 5,8–7,8 µm, cytrynowate lub soczewkowate z centralnym porem rostkowym. Podstawki o rozmiarach 15–30 × 7–8 μm, z 4 sterygmami, otoczone przez 3–6 nibywstawki. Pleurocystydy o rozmiarach 30–50 × 35–40 μm, prawie kuliste lub elipsoidalne. Cheilocystydy o rozmiarach 20–45 × 15–35 μm, prawie kuliste lub elipsoidalne. Skórka zbudowana z kulistych lub elipsoidalnych, gładkich lub ziarnistych komórek o średnicy do 50 μm. Na strzępkach brak sprzążek[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie, Maroku i Australii[5]. W Polsce do 2003 r. podano 9 stanowisk[3].
Grzyb saprotroficzny i koprofilny. Występuje w lasach, ogrodach, przy domach. Rozwija się na kompoście, różnych gnijących resztkach roślinnych i odchodach zwierząt roślinożernych. Owocniki pojawiają się pojedynczo lub zbiorowo od maja do października[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-11] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-11] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 152, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Coprinus patouillardii Quél. – (NL: Korrelige inktzwam, 026.51.0) [online] [dostęp 2017-11-05].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2017-11-05].