Zasłonak przyprószony
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak przyprószony |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius epipoleus Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 277 (1838) [1836-1838] | |
Zasłonak przyprószony (Cortinarius epipoleus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1838 r.[1] Synonimy[2]:
- Gomphos epipolius (Fr.) Kuntze 1891
- Myxacium epipoleum (Fr.) M.M. Moser 1953
Polską nazwę utworzył Andrzej Nespiak w 1975 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 3–7 cm, początkowo półkulisty, potem płasko rozpostarty, zazwyczaj z garbkiem. Powierzchnia w stanie wilgotnym śliska, w młodości ochrowo-szara z odcieniem oliwkowo-fioletowym, potem blaknie i staje się szarobiała z niebieskawym ochrowym środkiem, w stanie suchym jedwabiście włóknista. Zasnówka biaława[4].
Początkowo jasne, gliniastoochrowe, nigdy fioletowe, później rdzawoszarobrązowe[4].
Wysokość 5–9 cm, grubość 1–1,5 cm, walcowaty. Powierzchnia śluzowata, biała lub szarawa, pod kapeluszem fioletowa[4].
Białawy, czasem na szczycie trzonu szaro-fioletowy. O niewyrażnym zapachu i łagodnym smaku[4].
- Reakcje chemiczne
Pod wpływem NaOH zmienia barwę na brązową[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki prawie kuliste, 7–9 × 5,5–7 µm, umiarkowanie brodawkowate[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]W Polsce do 2003 r. jedyne jego stanowisko podał anonimowy autor w 1968 r. nad Morskim Okiem w Tatrach. Władysław Wojewoda umieścił go na czerwonej liście gatunków zagrożonych w kategorii I – gatunki o bliżej nieokreślonym stopniu zagrożenia[3].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach iglastych i mieszanych, zwłaszcza pod świerkami[3], często wśród mchów. Preferuje miejsca wilgotne[4].
Gatunki podobne
[edytuj | edytuj kod]Zasłonak słonawy (Cortinarius salor) odróżnia się bladoniebieskim kolorem blaszek młodych owocników i matową powierzchnią kapelusza. Zasłonak białofioletowy (Cortinarius alboviolaceus) nie jest śliski[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-14].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-14].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g h Cortinarius epipoleus Fr. 1838. Pavučinec lepkavý [online] [dostęp 2021-10-14].