Cmentarz Komunalny w Lwówku Śląskim
nr rej. 908/J z 15.12.1987 r. | |
Kaplica Cmentarna na cmentarzu komunalnym w Lwówku Śląskim | |
Poprzednie nazwy |
Friedhof Löwenberg (do 1945 r.) |
---|---|
Państwo | |
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
al. Wojska Polskiego 19 |
Typ cmentarza |
komunalny |
Stan cmentarza |
czynny |
Powierzchnia cmentarza |
4,96 ha (działka nr 447)[1] |
Liczba kwater cmentarnych |
ponad XXX |
Data otwarcia |
XVIII w.[1] |
Zarządca |
Sanikom Sp. z o.o. – Oddział w Lwówku Śląskim |
Położenie na mapie Lwówka Śląskiego | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego | |
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski | |
51°06′28,6″N 15°35′13,8″E/51,107944 15,587167 | |
Strona internetowa |
Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim (do 1945 r. niem. Friedhof Löwenberg[2] – Cmentarz Lwówecki) – największy cmentarz w Lwówku Śląskim, jeden z większych w powiecie lwóweckim[3]. Został założony we wczesnych etapach funkcjonowania miasta. Cmentarz komunalny założono w końcówce XVIII wieku na tarasach z alejami lipowymi i figuruje w rejestrze zabytków[1]. Jego powierzchnia wynosi 5,31 ha i planowana jest jego dalsza rozbudowa[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Potrzeba wybudowania nowego cmentarza powstała we wczesnych latach funkcjonowania miasta z powodu przepełnienia cmentarzy przykościelnych w obrębie murów miejskich. Za dogodną lokalizację nowego cmentarza uznano podnóże Góry Szpitalnej w Lwówku Śląskim.
W I połowie XVI w. wzniesiono na nim kościół cmentarny św. Mikołaja, który został zniszczony przez żołnierzy szwedzkich w czasie wojny 30-letniej. W XIX w. zbudowano obecną neogotycką kaplicę cmentarną[5].
Po wielu mogiłach zaginął ślad. Nie zachowały się groby wybitnych postaci pochodzących z Lwówka Śląskiego, np. Moritza Hanemanna (1808–1875) – pierwszego muzyka kapeli królewskiej oraz Hansa Pfuhla (1846–1914) – wybitnego artysty rzeźbiarza, autora wielu monumentalnych kompozycji rzeźbiarskich, m.in. w Berlinie, Atenach, Poznaniu.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Dużą część terenu nekropolii przeznaczono na zieleńce, pomniki, żywopłoty, szerokie aleje obsadzane szpalerami dekoracyjnych drzew. W starszej (dolnej) części cmentarza
główne aleje wyłożono kostką brukową i kamiennymi płytami chodnikowymi. Nie zapomniano także o ułatwiających komunikację schodkach.
Bramy
[edytuj | edytuj kod]Brama Główna
[edytuj | edytuj kod]Główne i zarazem najbardziej reprezentacyjne wejście na cmentarz to wejście od strony północnej. Główne wejście na cmentarz prowadzi od ul. Wojska Polskiego przez kamienny mostek nad rzeką Płóczką – lewym dopływem Bobru. Na bramie cmentarza i ścianach kaplicy cmentarnej znajdują się epitafia z XVII i XVIII w. Część z nich przeniesiono z kościoła św. Franciszka w Lwówku Śląskim. Wiele starych grobowców zachowało się na starym południowym i zachodnim murze cmentarza. Są tu epitafia z XVII i XVIII w., a także groby poległych w czasie I wojny światowej oraz zmarłych w latach 30. XX w.[6]
Bramy Boczne
[edytuj | edytuj kod]Oprócz bramy głównej na cmentarz można się dostać bramami bocznymi. Od strony wschodniej znajduje się brama prowadząca od ul. Warsztatowej, a od strony zachodniej znajdują się dwie bramy wzdłuż ulicy Henryka Brodatego.
Kaplica cmentarna
[edytuj | edytuj kod]Kaplica cmentarna znajduje się przy północnym wejściu na cmentarz komunalny.
Mauzoleum Hohbergów
[edytuj | edytuj kod]Najbardziej okazałym grobowcem jest mogiła rodu Hohbergów, która znajduje się w centralnej części cmentarza. Wykonana jest w formie okrągłej otwartej kaplicy wspartej na doryckich kolumnach z napisem po niemiecku przed wejściem Familie Hohberg („Rodzina Hohbergów”). Pochowani są w niej byli właściciele lwóweckiego browaru, m.in. Julius Hohberg (1839–1907), który nabył browar miejski w 1861 r., a w latach 1882–1892 zbudował nowy duży zakład, a także Edward Hohberg (1872–1935) i Paweł Hohberg (1873–1940)[6].
Krematorium
[edytuj | edytuj kod]Przy ul. Warsztatowej tuż obok cmentarza znajduje się krematorium w stanie surowym.
Punkt widokowy
[edytuj | edytuj kod]Z południa, tuż za cmentarzem przed II wojną światową znajdował się punkt widokowy na całe miasto. Obecnie obiekt ten popadł w ruinę, a jego pozostałości zostały przekształcone na zamknięty zbiornik retencyjny[7]. Współcześnie obiekt ten nie służy jako punkt widokowy również ze względu na niską widoczność z powodu rosnących na cmentarzu drzew, które zasłaniają miasto. Za zbiornikiem retencyjnym znajduje się pomniejszony żelazny krzyż[8]. W czasach przedwojennych oprócz wyższego krzyża na szczycie wzgórza mieściła się kaplica. Dziś pozostały po niej jedynie fundamenty.
Droga Krzyżowa
[edytuj | edytuj kod]Przed II wojną światową wzdłuż ogrodzenia cmentarza (strona wschodnia, zachodnia i południowa) znajdowała się droga krzyżowa zwana kalwarią lwówecką z przydrożnymi rzeźbami – stacjami – odtwarzającymi drogę Jezusa Chrystusa na śmierć i złożenia go do grobu. Obecnie nie istnieje.
Pomniki
[edytuj | edytuj kod]Pomniki na cmentarzu komunalnym w Lwówku Śląskim | ||||
---|---|---|---|---|
Lp. | Zdjęcie | Nazwa | Informacje | Data odsłonięcia |
1. | Pomnik nagrobny Jacobine Ouden-Liepner[9] | Duży pomnik w górnej części cmentarza, obecnie traktowany jako pomnik wszystkich zmarłych | 1788 r. | |
2. | Pomnik w hołdzie osadnikom wojskowym, kombatantom II wojny światowej | W niewielkiej odległości od kaplicy cmentarnej znajduje się pomnik osadników wojskowych z dwoma mieczami i napisem „W hołdzie osadnikom wojskowym, kombatantom II wojny światowej w roku 40-lecia PRL 19 maja 1984 – Społeczeństwo miasta i gminy Lwówka Śl.” | 19.05.1984 r. | |
3. | Pomnik pamięci ofiar z Korościatyna[10] | Upamiętnia zbrodnię w Korościatynie | 29.02.2004 r. |
Godziny otwarcia
[edytuj | edytuj kod]Cmentarz jest otwarty i przebywanie na nim jest dozwolone[11]:
- w okresie od 1 kwietnia do 30 września w godzinach od 7:00 do 21:00,
- w okresie od 1 października do 31 marca w godzinach od 7:00 do 19:00 (z wyłączeniem 1 i 2 listopada),
- w okresie od 1 do 2 listopada w godzinach od 6:00 do 23:00.
Hydrografia
[edytuj | edytuj kod]W północnej części nekropolii płynie potok Płóczka – lewy dopływ Bobru.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c https://bip-v1-files.idcom-jst.pl/sites/3103/wiadomosci/249320/files/zalacznik_nr_1_ujednolicony_tekst_studium.pdf
- ↑ Lwówek Śląski – Cmentarz komunalny – stare zdjęcia, mapa [online], lwowek_slaski.fotopolska.eu [dostęp 2017-08-26] .
- ↑ Mapy Google [online], Mapy Google [dostęp 2017-08-27] .
- ↑ https://web.archive.org/web/20170827172834/http://bip-files.idcom-web.pl/sites/3103/wiadomosci/249387/files/zal1_mpzp_obreb2.jpg
- ↑ Cmentarz komunalny, ul.Wojska Polskiego, Lwówek Śląski [online], www.cmentarze24.pl [dostęp 2021-09-17] (pol.).
- ↑ a b Lwówek Śląski – Cmentarz komunalny. Atrakcje turystyczne Lwówka Śląskiego. Ciekawe miejsca Lwówka Śląskiego [online], polskaniezwykla.pl [dostęp 2017-08-27] .
- ↑ Lwówek Śląski – Zbiornik retencyjny – zdjęcia, mapa [online], lwowek_slaski.fotopolska.eu [dostęp 2017-08-27] .
- ↑ Lwówek Śląski – Krzyż na Górze Szpitalnej – stare zdjęcia, mapa [online], lwowek_slaski.fotopolska.eu [dostęp 2017-08-27] .
- ↑ Pomnik nagrobny Jacobine Ouden-Liepner, Lwówek Śląski – dolny-slask.org.pl [online], dolny-slask.org.pl [dostęp 2017-08-27] .
- ↑ Siekierka, Komański, 2007, s. 29 .
- ↑ http://www.zom.lwowekslaski.pl/files/Godziny otwarcia cmentarza.pdf