Kubianka wierzbowa
_Fuckel_717982.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kubianka wierzbowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Ciboria caucus (Rebent.) Fuckel Jb. nassau. Ver. Naturk. 23-24: 311 (1870) [1869-70] | |
_Fuckel_717983.jpg)
Kubianka wierzbowa (Ciboria caucus (Rebent.) Fuckel) – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)[1].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ciboria, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1804 r. Johann Friedrich Rebentisch nadając mu nazwę Peziza caucus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu Leopold Fuckel w 1870 r.[1]
- Hymenoscyphus caucus (Rebent.) W. Phillips 1887
- Peziza caucus Rebent. 1804
- Phialea caucus (Rebent.) Gillet 1881
- Rutstroemia caucus (Rebent.) W. Phillips 1887[2].
Polską nazwę podaje internetowy atlas grzybów[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Typu apotecjum. Wyglądem przypomina puchar, składa się bowiem z miseczki osadzonej na dość długim trzonie. Miseczka w stanie dojrzałym spłaszczona, o średnicy od 3 do 10 mm, czasami pękająca przy brzegu. Jej brzeg porośnięty jest drobnymi, białymi włoskami. Górna powierzchnia hymenialna gładka, ochrowa, niepłodna powierzchnia dolna jaśniejsza, matowa i lekko oprószona. Trzon o wysokości 0,5–2 cm, grubości 0,5–1 mm, często wygięty, o powierzchni brązowiejącej w kierunku podstawy[4].
- Cechy mikroskopowe
Worki 8-zarodnikowe, 7–10 × 120–30 µm, amyloidalne. Parafizy cylindryczne, o średnicy do 5 µm, tylko lekko maczugowate na końcu i wystające poza worki. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 7,5–10,5 × 4,5–6 µm, szkliste, bez kropli oleju[4].
- Gatunki podobne
Ciboria viridifusca. Ma mniejsze owocniki i rośnie głównie na gnijących żeńskich stożkowatych kwiatach olch i topoli[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Ciboria caucus występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce do 2006 r. znane było tylko jedno stanowisko i to dawne, podane przez Josepha Schrötera w 1908 r. na opadłych kotkach topoli (Populus)[6]. Później jednak gatunek ten został w Polsce odszukany. Kilka aktualnych jego stanowisk podaje np. internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[3].
Grzyb saprotroficzny[6]. Występuje na opadłych na ziemię kotkach olszy (Alnus), rzadziej topoli (Populus) i wierzby (Salix). Rozwija się głównie wiosną[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ a b Aktualne stanowiska Ciboria caucus w Polsce [online], gbif.org [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ a b c d Ciboria caucus – Alder Cup (Rebent.) Fuckel [online], FirstNature [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ Występowanie Ciboria caucus (Rebent.) Fuckel na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.