Przejdź do zawartości

Christiaan Hendrik Persoon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Christiaan Hendrik Persoon

Christiaan Hendrik Persoon (ur. 1 lutego 1761 w Kapsztadzie, zm. 16 listopada 1836 w Paryżu) – urodzony w Południowej Afryce mykolog, pierwszy z korektorów linneuszowskiej klasyfikacji systematycznej[1]. Jest uznawany za pioniera taksonomii grzybów[2].

Jego ojciec Christian Daniel Persoon pochodził z Pomorza, matka Elizabeth Wilhelmina Groenwald, która zmarła kilka tygodni po jego narodzinach, była Holenderką. W wieku trzynastu lat wyjechał na naukę do Europy. Początkowo studiował teologię na Uniwersytecie w Halle, potem medycynę w Lejdzie i Getyndze. W 1799 roku otrzymał tytuł doktora w Akademii Nauk Przyrodniczych w Erlangen. W 1802 roku osiadł w Paryżu. Niewiele wiadomo o jego życiu; prawdopodobnie nie ożenił się, i nie był nigdzie zatrudniony na stałe. Mieszkając w Paryżu pracował jako lekarz, spędzając dni w ciasnym pokoju na szóstym piętrze w biednej części miasta. Zgromadził dużą bibliotekę i zielnik roślin i eksykatów grzybów. Trudności finansowe zmusiły go do oddania królowi Niderlandów zebranych przez siebie zbiorów w zamian za stałą pensję[2].

W 1815 roku został wybrany do Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Był także członkiem Akademii Nauk w Turynie, Towarzystwa Przyrodników w Berlinie i Towarzystwo Linneusza w Filadelfii[2].

Praca naukowa

[edytuj | edytuj kod]

Korespondował z wieloma botanikami swoich czasów (wówczas grzyby zaliczano do roślin i zajmowali się nimi botanicy). W latach 1805–1807 opublikował Synopsis plantarum, popularną pracę opisującą 20 000 gatunków i wszystkie rodzaje wówczas znanych roślin. Ale główny punkt jego zainteresowania stanowiły grzyby. W 1801 r. opublikował dwutomowe dzieło Synopsis methodica fungorum. Jest ono punktem wyjścia do klasyfikacji takich grup grzybów, jak Uredinales, Ustilaginales i Gasteromycetes[2]. Publikacje Persoona stworzyły fundament, na którym oparł się Elias Fries, a później inni mykolodzy[1].

Jako pierwszy opisał bardzo liczne gatunki grzybów, jest także autorem nazw wielu wyższych taksonów. Od tego czasu jednak w taksonomii grzybów zmieniło się bardzo wiele i większość z opisanych przez niego taksonów obecnie ma inną nazwę naukową, ale skrót jego nazwiska (Pers.), jako pierwszego autora, nadal przy nich istnieje[3]. Na jego cześć nazwano czasopismo mykologiczne Persoonia i rodzaj rośliny Persoonia[2].

Wybrane prace

[edytuj | edytuj kod]
  • Observationes mycologicae (1795–1799)
  • Synopsis methodica Fungorum (1801)
  • Synopsis plantarum (1805–1807)
  • Mycologia Europaea (1822–1828)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b De Zeeuw, R. Notes on the life of Persoon, Mycologia 1939, 31(3): 369-70.
  2. a b c d e Christiaan Hendrik Persoon (1761 – 1836) – a brief biography [online] [dostęp 2020-10-10] (ang.).
  3. Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2020-10-10] (ang.).