Chiwetel Ejiofor
Chiwetel Ejiofor (2016) | |
Imię i nazwisko |
Chiwetelu Umeadi Ejiofor |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
10 lipca 1977 |
Zawód |
aktor, reżyser, scenarzysta |
Lata aktywności |
od 1995 |
Chiwetel Ejiofor, właśc. Chiwetelu Umeadi Ejiofor[1], IPA: [tʃuwɛtəl ɛdʒəfɔː] (ur. 10 lipca 1977 w Londynie) – brytyjski aktor, reżyser i scenarzysta pochodzenia nigeryjskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Forest Gate[2] w London Borough of Newham. Jego rodzice pochodzili z grupy etnicznej Ibo i mieli medyczne wykształcenie – ojciec był lekarzem, matka – farmaceutką. W 1988, kiedy miał 11 lat, podczas rodzinnej podróży do Nigerii na wesele, on i jego ojciec jechali do Lagos po uroczystościach, kiedy ich samochód zderzył się z ciężarówką. Jego ojciec zginął, a Ejiofor został ciężko ranny i miał blizny, które pozostały na jego czole[3].
Uczęszczał do Dulwich Prep London (znanej wówczas jako Dulwich College Preparatory School), gdzie występował w szkolnych przedstawieniach, m.in. w Hamlecie jako grabarz. Kontynuował aktorstwo w Dulwich College i wstąpił do Narodowego Teatru Młodzieży. Dostał się do London Academy of Music and Dramatic Art, ale wyjechał po pierwszym roku, po otrzymaniu roli jako Ensign Covey w dramacie historycznym Stevena Spielberga Amistad (1997).
We wrześniu 1995 zagrał tytułową rolę w tragedii szekspirowskiej Otello w Bloomsbury Theatre, a w 1996 w Theatre Royal w Glasgow. W biograficznym dramacie telewizyjnym HBO Śmiertelna podróż (Deadly Voyage, 1996) wystąpił jako Ebow u boku Omara Eppsa i Jossa Acklanda. Następnie wziął udział w brytyjskich produkcjach takich jak muzyczny film Czas Greenwich (1999), komediodramat To był wypadek (2000) z Thandie Newton, dreszczowiec Stephena Frearsa Niewidoczni (2002) z Audrey Tautou i serial BBC One Trust (2003) w roli utalentowanego prawnika Ashleya Cartera.
Wystąpił w roli Petera, męża Juliet (Keira Knightley) w świątecznej komedii romantycznej Richarda Curtisa To właśnie miłość (2003). Pojawił się jako Frank Wills w komediodramacie Spike’iem Lee Ona mnie nienawidzi (2004). Zagrał jedną z głównych ról w komediodramacie Woody’ego Allena Melinda i Melinda (2004) jako Ellis Moonsong i dramacie Toma Hoopera Czerwony pył (Red Dust, 2004) z Hilary Swank jako Alex Mpondo. Ponownie spotkał się ze Spike’iem Lee na planie filmu sensacyjnego Plan doskonały (2006), gdzie zagrał postać detektywa Billa Mitchella u boku Denzela Washingtona, Jodie Foster, Clive’a Owena i Willema Dafoe.
W 2008 zadebiutował jako reżyser i scenarzysta filmu krótkometrażowego Slapper.
Po występie w filmie Davida Mameta Mistrz (Redbelt, 2008) w roli Mike Terry, instruktora sztuk walki brazylijskiego jiu-jitsu, znalazł się w obsadzie apokaliptycznego dreszczowca Rolanda Emmericha 2012 (2009) oraz dreszczowca Phillipa Noyce’a Salt (2010) z Angeliną Jolie i Danielem Olbrychskim.
W 2019 roku użyczył głosu złowrogiemu lwu Skazie w filmie Król Lew.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Śmiertelna podróż (Deadly Voyage, 1996) jako Ebow
- Amistad (1997) jako Ensign Covey
- Czas Greenwich (Greenwich Mean Time, 1999) jako Rix
- To był wypadek (It was an Accident, 2000) jako Nicky Burkett
- Mind Games (2001) jako Tyler Arnold
- My Friend Soweto (2001) jako Soweto
- Niewidoczni (Dirty Pretty Things, 2002) jako Okwe
- To właśnie miłość (Love Actually, 2003) jako Peter
- The Canterbury Tales (2003) jako Paul
- Trzy ślepe myszki (Three blind mice, 2003) jako Mark Hayward
- Twelfth Night, or What You Will (2003) jako Orsino
- Trust (2003) jako Ashley Carter
- Czerwony pył (Red Dust, 2004) jako Alex Mpondo
- Melinda i Melinda (Melinda and Melinda, 2004) jako Ellis
- Ona mnie nienawidzi (She Hate Me, 2004) jako Frank Wills
- Serenity (2005) jako Tajny agent
- Kozaczki z pieprzykiem (Kinky Boots, 2005)
- Czterej bracia (Four Brothers, 2005) jako Victor Sweet
- Ludzkie dzieci (Children of Men, 2006) jako Luke
- Plan doskonały (Inside Man, 2006) jako detektyw Bill Mitchell
- Talk To Me (2007) jako Dewey Hughes
- Tonight at Noon (2007) jako Lee / Evans
- Amerykański gangster (2007) jako Huey Lucas
- 2012 (2009) jako Adrian Helmsley
- Salt (2010) jako Peabody
- Zniewolony (2013) jako Solomon Northup (nominowany do Oscara)
- Marsjanin (2015) jako Venkat Kapoor
- Doktor Strange (2016) jako Karl Mordo
- Maria Magdalena (2018) jako Piotr
- Król Lew (2019) jako Skaza (głos)
- Czarownica 2 (2020)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Chiwetel Ejiofor. Listal. [dostęp 2019-07-12]. (ang.).
- ↑ Chiwetel Ejiofor (10 de Julho de 1977). Filmow. [dostęp 2019-07-12]. (port.).
- ↑ Amy Raphael (2002-11-03): Almost famous. „The Guardian”. [dostęp 2019-07-12]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Chiwetel Ejiofor w bazie IMDb (ang.)
- Chiwetel Ejiofor w bazie Filmweb
- Chiwetel Ejiofor w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000121978911
- VIAF: 165526611
- LCCN: no2005018144
- GND: 138457441
- BnF: 145809492
- SUDOC: 079363431
- NKC: xx0051572
- BNE: XX1596956
- NTA: 263160939
- BIBSYS: 4080741
- PLWABN: 9810584773805606, 9810584775005606
- NUKAT: n2010082412
- J9U: 987007342867605171
- CANTIC: a11844462
- CONOR: 73767267
- KRNLK: KAC2020L6680
- LIH: LNB:CWd4;=BY
- Brytyjscy aktorzy filmowi
- Brytyjscy aktorzy teatralni
- Brytyjscy aktorzy telewizyjni
- Brytyjscy aktorzy głosowi
- Brytyjscy reżyserzy filmowi
- Brytyjscy scenarzyści
- Brytyjczycy pochodzenia nigeryjskiego
- Artyści związani z Londynem
- Laureaci nagrody BAFTA dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
- Ludzie urodzeni w Londynie
- Urodzeni w 1977
- Absolwenci Dulwich College
- Laureaci nagrody Laurence’a Oliviera