Przejdź do zawartości

Cerkiew św. Dymitra w Ułazowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Dymitra
dawna cerkiew parafialna
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Ułazów

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

nieczynna kultowo

Wezwanie

św. Dymitra

Położenie na mapie gminy Stary Dzików
Mapa konturowa gminy Stary Dzików, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Ułazów, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Ułazów, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ułazów, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego
Mapa konturowa powiatu lubaczowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ułazów, cerkiew”
Ziemia50°16′29,6″N 22°59′45,1″E/50,274889 22,995861

Cerkiew św. Dymitra w Ułazowie – dawna parafialna cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1843 w Ułazowie.

Od 1993 świątynia nieczynna kultowo.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew zbudowano w 1843 z inicjatywy proboszcza Symeona Pleszkiewicza na fundamentach poprzedniej starszej budowli z 1668. Około 1890 budynek pokryto blachą. W 1900 wnętrze świątyni ozdobiono polichromią i odnowiono ikonostas. Po 1947 cerkiew została przejęta i użytkowana przez kościół rzymskokatolicki jako kościół filialny parafii w Cieszanowie, a od 1980 parafii w Niemstowie. W latach 1960. prezbiterium zaadaptowano na salkę katechetyczną. W latach 1973–74 w czasie krycia dachów nową blachą zlikwidowano makowice nad sanktuarium i babińcem oraz pseudolatarnię nad nawą. W 1982 wnętrze nawy i babińca obito boazerią, zmieniono wystroje okien oraz oszalowano ściany zewnętrzne. Poważny remont przeprowadzono po pożarze w dniu 04 kwietnia 1986, który objął część nawy i prezbiterium. Od 1993 po wybudowaniu nowego kościoła w Ułazowie cerkiew zamknięto i stoi opuszczona.

Architektura i wyposażenie

[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew to budowla konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna, na kamienno-ceglanej podmurówce. Prostokątne prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od południa i skarbczykiem od północy, szersza i wyższa nawa na rzucie kwadratu z przedsionkiem od strony południowej. Od strony zachodniej babiniec węższy i niższy od nawy, z przedsionkiem. Całość przykryta dwuspadowymi dachami ze szczytami, z niewielką sygnaturką w formie ośmiobocznej ażurowej wieżyczki z hełmem i krzyżem.

We wnętrzu zachowany pięciorzędowy ikonostas z pierwszej połowy XIX wieku. Niektóre ikony mogą być starsze.

Otoczenie

[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu cerkwi znajduje się XVIII-wieczna drewniana dzwonnica. To dwukondygnacyjna budowla, na rzucie kwadratu, konstrukcji słupowo-ramowej, o lekko nachylonych ścianach. Przykryta namiotowym blaszanym dachem. Dzwonnica była remontowana w 1890, kiedy założono blaszane pokrycie oraz w 1973, gdy wymieniono konstrukcję.

Przed świątynią krzyż i głaz upamięntniają pierwsze miejsce spoczynku generała Józefa Kustronia poległego pod Ułazowem 16 września 1939 w walce z wojskami niemieckimi.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Janusz Mazur, Kościoły i cerkwie Roztocza i Ziemi Lubaczowskiej, Lubaczów 2009, Oficyna Wydawnicza MERCATOR, s. 57, ISBN 978-83-60483-07-7
  • Krzysztof Zieliński, Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, Rzeszów 2015, ss. 298,299 ISBN 978-83-61577-68-3

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]