Przejdź do zawartości

Cerealia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerealia
Ilustracja
Rzymskie święto wiosny
(mal. L. Alma-Tadema, 1894)
Dzień

1219 kwietnia

Państwa

starożytny Rzym

Typ święta

rzymskie

Upamiętnia

powrót Prozerpiny na ziemię

Znaczenie

ku czci bogini Cerery

Inne nazwy

Cereales, Cerialia

Cerealia (Cereales, Cerialia) – rzymskie święto ku czci bogini Cerery (Ceres) obchodzone od 12 do 19 kwietnia[1][2], obchodzone na pamiątkę powrotu jej córki Prozerpiny na ziemię[3].

Kult jej popularny był wśród plebejuszy, a jego głównym miejscem był Awentyn. W ofierze składano jej przed żniwami maciorę, a po nich – pierwociny ze zbiorów (pierwsze ścięte kłosy zbóż)[3][4].

W święto Cerealiów przypadające w rzymskim kalendarzu 19 kwietnia, ubogim rozdawano poczęstunek na koszt państwa, a kobiety, odziane biało, z wieńcami z kłosów na głowach, składały w ofierze snopki zboża[5]. Było też ono połączone z organizowanymi igrzyskami (Ludi Cereales) teatralnymi i cyrkowymi, które w czasach Augusta celebrowano od 12 kwietnia. Oprócz Cerery świętu patronowali Liber i Libera. Jego obchody miały mieć korzystny wpływ na formowanie się kłosów[6].

Jako pierwszy uroczyste publiczne obchody Ceraliów urządził edyl Gajusz Memmiusz Kwirynus już w 216 p.n.e.[7] (lub w 202 p.n.e.[8]). Do programu tygodniowych obchodów włączono przedstawienia w teatrze, a w ostatnim dniu wyścigi konne oraz wypuszczenie na arenie lisów z przywiązanymi płonącymi pochodniami[9].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mała encyklopedia 1990 ↓, s. 142.
  2. Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Cerealia. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-22]. (ang.).
  3. a b Bogowie, demony, herosi 1996 ↓, s. 87.
  4. Jean-Claude Fredouille: Słownik cywilizacji rzymskiej. Katowice: Książnica, 1996, s. 316.
  5. Stankiewicz 2008 ↓, s. 79.
  6. Musiał 2009 ↓, s. 71-73.
  7. Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXII 56. Po bitwie pod Kannami w 216 p.n.e. nie złożono dorocznych ofiar ku czci Cerery ze względu na żałobę po sierpniowej klęsce.
  8. Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXX 39. Igrzyska na cześć Cerery na mocy uchwały senatu zostały urządzone przez dyktatora Gajusza Serwiliusza Geminusa i dowódcę jazdy Publiusza Eliusza Petusa w 202 p.n.e.
  9. Winniczuk 1988 ↓, s. 614. Przyczynę użycia lisów podaje Owidiusz w Fasti IV 679 jako zwyczaj związany z wydarzeniami w miejscowości Karseoli. Opis ten jest podważany jako nieautentyczny i powstały pod wpływem hellenistycznych tradycji.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]