Calypso (1907)

Calypso (Q48)
	; „Calypso” w Tulonie w 1913 roku
Klasa	okręt podwodny
Typ	Circé
	Historia
Stocznia	Arsenal de Toulon(inne języki)
Położenie stępki	1905
Wodowanie	22 października 1907
	Marine nationale
Wejście do służby	1909
Zatopiony	7 lipca 1914
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 351 ton; 491 t
Długość	47,1 m
Szerokość	4,9 m
Zanurzenie	3 m
Zanurzenie testowe	40 m
Rodzaj kadłuba	dwukadłubowy
	Napęd
	2 silniki Diesla o łącznej mocy 630 KM; 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 KM; 2 śruby
Prędkość; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 11,9 węzła; 7,7 w.
Zasięg	powierzchnia: 2160 Mm przy 8 w.; zanurzenie: 98 Mm przy 3,5 w.
	Uzbrojenie
	1 działko kal. 47 mm, 6 torped
Wyrzutnie torpedowe	6 × 450 mm (zewnętrzne)
Załoga	22
	Multimedia w Wikimedia Commons

Calypso (Q48) – francuski okręt podwodny z początku XX wieku, druga zamówiona jednostka typu Circé. Została zwodowana 22 października 1907 roku w stoczni Arsenal de Toulon(inne języki), a do służby w Marine nationale weszła w 1909 roku. Okręt zatonął 7 lipca 1914 roku, po zderzeniu z bliźniaczą jednostką „Circé”.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

„Calypso” zamówiona została 8 października 1904 roku na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1904 roku^[1]^[2]. Jednostkę zaprojektował inż. Maxime Laubeuf, powiększając swój poprzedni projekt (Aigrette) i dostosowując go do napędu dwuśrubowego^[3]^[4].

„Calypso” była średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej. Długość całkowita wynosiła 47,1 metra, szerokość 4,9 metra i zanurzenie 3 metry^[1]^[3]^[2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 351 ton, a w zanurzeniu 491 ton^[1]^[2]^[a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki Diesla MAN o łącznej mocy 630 koni mechanicznych (KM)^[1]^[3]^[2]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Hillairet-Huguet o łącznej mocy 460 KM^[1]^[3]^[2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 11,9 węzła na powierzchni i 7,7 węzła w zanurzeniu^[1]^[2]. Zasięg wynosił 2160 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 98 Mm przy prędkości 3,5 węzła pod wodą (lub 44 Mm przy prędkości 5,1 węzła)^[1]^[3]^[2]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów^[2].

Okręt wyposażony był w sześć zewnętrznych wyrzutni torped kalibru 450 mm (w tym dwie zewnętrzne systemu Drzewieckiego), z łącznym zapasem 6 torped^[1]^[3]^[5]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 47 mm L/50 M1902^[1]^[3]^[2]. Załoga okrętu składała się z 22 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1]^[3]^[2].

Budowa i przebieg służby

„Calypso” zbudowana została w Arsenale(inne języki) w Tulonie^[1]^[3]^[2]. Stępkę okrętu położono w 1905 roku^[2], został zwodowany 22 października 1907 roku^[1]^[3], a do służby przyjęto go w 1909 roku^[2]. Nazwa nawiązywała do mitologicznej nimfy – Kalipso^[6]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q48^[1].

„Calypso” pełniła służbę przed wojną na Morzu Śródziemnym^[3]. 7 lipca 1914 roku na redzie Tulonu okręt zderzył się przypadkowo z bliźniaczą „Circé” i zatonął^[1]^[3]^[7].

Uwagi

↑ Paul E. Fontenoy podaje, że wyporność okrętu wynosiła 392 tony na powierzchni i 425 ton w zanurzeniu^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 208.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Ivan Gogin: CIRCÉ submarines (1909). Navypedia. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 81.
↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.
↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
↑ Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
↑ Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 133.

Bibliografia

Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
Ivan Gogin: CIRCÉ submarines (1909). Navypedia. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).

[5] Paul E. Fontenoy podaje, że wyporność okrętu wynosiła 392 tony na powierzchni i 425 ton w zanurzeniu^[3].

[con1921-208-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 208.

[nav-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Ivan Gogin: CIRCÉ submarines (1909). Navypedia. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).

[fon81-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 81.

[jan199-4] John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.

[goz536-6] J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.

[navfr-7] Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).

[fre133-8] Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 133.

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[6]

[7]