CV90
CV9040 należący do armii szwedzkiej | |
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Typ pojazdu |
Ciężki bojowy wóz piechoty |
Trakcja |
gąsienicowa |
Załoga |
3 osoby (kierowca, dowódca i działonowy) i 7 żołnierzy desantu |
Historia | |
Prototypy |
1988 |
Produkcja |
1991–? |
Dane techniczne | |
Silnik |
Scania V8 wysokoprężny 14 litrów (lub 16 litrów) |
Poj. zb. paliwa |
550–1080 litrów (w zależności od wersji) |
Pancerz |
stalowy, chroni przed pociskami kalibru 14,5–20 mm |
Masa |
własna 17–23 t (zależnie od wersji) |
Osiągi | |
Prędkość |
70 km/h na drodze, 45 km/h w terenie |
Zasięg pojazdu |
do 900 km |
Pokonywanie przeszkód | |
Brody (głęb.) |
1,5 m |
Rowy (szer.) |
2,6 m |
Ściany (wys.) |
1,1 m |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
armata 25-120 mm bezzałogowa wieża bojowa 7.62 - 40 mm AGL | |
Wyposażenie | |
wyrzutnie granatów dymnych Galix | |
Użytkownicy | |
Szwecja, Holandia, Szwajcaria, Norwegia, Finlandia, Dania, Estonia, Ukraina |
Combat Vehicle 90 (CV90) lub Stridsfordon 90 (Strf 90) – szwedzki bojowy wóz piechoty. Służy jako typowy bwp, ale jest również platformą dla pojazdów do innych zadań, czego przykładem są wersje uzbrojone w armaty kalibru 90, 105 lub 120 mm.
Historia konstrukcji
[edytuj | edytuj kod]Na początku lat 80. szwedzka armia stwierdziła istnienie zapotrzebowania na nowy bojowy wóz piechoty, który zastąpiłby stare transportery gąsienicowe Pbv-302. W połowie lat 80. testowano m.in. dwa pojazdy brytyjskie: lekki czołg FV101 Scorpion oraz transporter Alvis Stormer. Nie spełniły one jednak szwedzkich oczekiwań i podjęto decyzję o stworzeniu nowego typu pojazdów o wspólnej bazie. Miały się do nich zaliczać: transporter opancerzony, bojowy wóz piechoty, wóz przeciwlotniczy, moździerz samobieżny, wóz dowodzenia i wóz obserwacyjny. Firmą odpowiedzialną za stworzenie pojazdu miała być szwedzka Hägglunds, a uzbrojenie miał opracować Bofors[1].
Nowe pojazdy musiały spełniać następujące założenia taktyczno-techniczne[1]:
- Dobra manewrowość i zdolność do pokonywania trudnego terenu przy masie bojowej ok. 20 t
- Duży zasięg ognia skutecznego przy zwalczaniu celów lekko i średnio opancerzonych
- Możliwość zastosowania PPK
- Możliwość zwalczania śmigłowców z odległości nie mniejszej niż zasięg PPK montowanych na śmigłowcach
- Duża odporność pancerza czołowego na pociski wystrzeliwane z działek BMP-2 i podobnych
- Duża odporność układu jezdnego na wybuchy min narzutowych
- Dobra mobilność operacyjna – dostosowanie do transportu kolejowego oraz drogowego
- Łatwość obsługi
- Duży potencjał rozwojowy – możliwość modyfikacji zwiększających sprawność bojową
Prototypy opracowano w roku 1988, a w latach 1989–1991 przeprowadzono testy bojowe. Zamówienie na CV90 złożono w roku 1991, a pierwsze pojazdy do armii szwedzkiej trafiły w roku 1993[2].
Konstrukcja
[edytuj | edytuj kod]Opancerzenie
[edytuj | edytuj kod]CV90 w podstawowej wersji wyposażony jest w stalowy pancerz mający chronić przed przeciwpancernymi pociskami kal. 14,5 mm. Wersję CV9030N wyposażono w dodatkowy ceramiczny pancerz MEXAS (chroni przed pociskami kal. 30 mm). Podwozie zostało skonstruowane tak, aby zmniejszyć skutki wybuchu min pod kadłubem[3].
CV90 może być wyposażony w ekran przeciwkumulacyjny.
Silnik
[edytuj | edytuj kod]CV90 napędzany jest silnikiem DS14 Scania silnik V8 o mocy 407 kW (przy 2200 obr./min). Umożliwia on osiągnięcie przez pojazd prędkości maksymalnej 70 km/h[3]. W CV90 AMOS zastosowano silnik DI16 Scania o mocy 447,42 – 500 kW[4].
Warianty i modyfikacje
[edytuj | edytuj kod]- CV9040/Stridsfordon 90 – podstawowy wariant. Uzbrojony w armatę Boforsa kal. 40 mm
- CV9040A – modyfikacja CV9040 polegająca na zastosowaniu nowszego stabilizatora armaty
- CV9040B – modyfikacja CV9040
- CV9040C – wersja na potrzeby operacji międzynarodowych z dodatkowym opancerzeniem, przystosowana do walki w klimacie tropikalnym
- CV9030 – wersja eksportowa z armatą Bushmaster II kal. 30 mm. Na wyposażeniu Norwegii (CV9030N), Szwajcarii (CV9030CH) i Finlandii (CV9030FIN).
- CV9035 – wersja z armatą Bushmaster III kal. 35 mm. Na wyposażeniu wojsk Holandii (CV9035NL) i Danii (CV9035DK).
- CV90105 – lekki czołg z gwintowanym działem kal. 105 mm
- CV90120-T – lekki czołg z gładkolufowym działem kal. 120 mm
- CV9040 AAV (TriAD)/Lvkv 90 – samobieżne działo przeciwlotnicze kal. 40 mm
- CV90 – wóz dowodzenia
- GRKPBV90120 – moździerz samobieżny
- CV9056 – prototyp wyposażony w PPK RB56 Bofors. Nie podjęto produkcji seryjnej.
- Armadillo – rozwinięcie CV90[5]
- CV90 AMOS – system moździerza samobieżnego AMOS kal. 120 mm umieszczony na podwoziu CV 90. Pojazdy tego typu znajdują się na wyposażeniu szwedzkiej armii[6].
Użytkownicy
[edytuj | edytuj kod]- Czechy: 0 z 210 CV90 MkIV[7]
- Dania: 45 CV9035DK
- Finlandia: 102 CV9030FIN
- Holandia: 193 CV9035NL
- Norwegia: 144 CV9030N[8]
- Słowacja: 0 z 152 CV90 MkIV[9]
- Szwajcaria: 186 CV9030CH
- Szwecja: 509 CV9040A/B/C
- Ukraina: 50 CV9040C[10]
- Estonia: 44 CV9035NL
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Igor Witkowski: Lekkie i średnie opancerzone wozy bojowe. WiS, s. 58–59.
- ↑ Combat Vehicle 90 (CV 90). globalsecurity.org. [dostęp 2012-04-14]. (ang.).
- ↑ a b Norman Chua , Swedish versatility [online], mindef.gov.sg, 30 października 2007 [dostęp 2012-04-16] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-05] (ang.).
- ↑ CV90 AMOS [online], deagel.com [dostęp 2012-04-16] (ang.).
- ↑ Polski debiut CV90 Armadillo [online], altair.com.pl [dostęp 2010-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-30] (pol.).
- ↑ AMOS - 120-mm self-propelled mortar system [online], military-today.com [dostęp 2013-02-18] (ang.).
- ↑ Czesi wybrali CV90 [online], defence24.pl [dostęp 2022-09-29] (pol.).
- ↑ Norway Invests $750 Million Modernizing and Expanding CV90 Fleet. 21 czerwca 2012.
- ↑ Andrzej Kiński , Słowacja wybrała CV90 MkIV [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM, 28 czerwca 2022 [dostęp 2022-09-29] (pol.).
- ↑ Adam Świerkowski: Ukraińcy przeszkoleni na najlepszych szwedzkich BWP. defence24.pl, 2023-06-12. [dostęp 2023-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-22)]. (pol.).