Kurzawka barwna
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kurzawka barwna |
| Nazwa systematyczna | |
| Bovista colorata (Peck) Kreisel Feddes Repert. 69: 201 (1964) | |
Kurzawka barwna (Bovista colorata (Peck) Kreisel) – gatunek grzybów z rodziny purchawkowatych (Lycoperdaceae)[1]. Przez laików często błędnie uważany za purchawki. Różni się od nich brakiem płonnej części (trzonu pod owocnikiem)[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Bovista, Lycoperdaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1878 r. Charles Horton Peck, nadając mu nazwę Lycoperdon coloratum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum, nazwę nadał mu Hanns Kreisel w 1964 r.[1]
Polską nazwę nadała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Drobny, kulisty, o średnicy 1,5–3 cm, wyrastający ze sznura grzybniowego. Powierzchnia zewnętrzna (egzoperydium) drobnoziarnista, u młodych owocników o barwie od złocistożółtej do pomarańczowożółtej, w stanie suchym od białawej do ochrowobrązowej. W starszych owocnikach egzoperydium czarnobrązowe, twarde i trwałe. Wewnętrzna warstwa perydium (endoperydium) papierowata, o barwie szarobrązowej lub brązowej z metalicznym połyskiem. W dojrzałym owocniku gleba umbrowa. Podglebie słabo rozwinięte[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników brązowo-czarny. Zarodniki kuliste, gładkie lub nieco brodawkowane, o średnicy 3,5–5 μm, bez sterygm. Czasami zdarzają się zarodniki owalne o długości do 6 μm. Włośnia dichotomicznie rozgałęziająca się, o rozgałęzieniach oddalonych od siebie. Ma dośrodkowo zgrubiałe ściany bez jamek. Przegrody nieliczne. Pień włośni o grubości 4,7–16,5 μm[5]. W zewnętrznej warstwie egzoperydium znajdują się sferocyty[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Kurzawka barwna występuje głównie w Ameryce Północnej, ale notowana jest także w Europie[6]. W Polsce jest rzadka. Do 2003 r. odnotowano tylko 2 stanowiska[3].
Saprotrof. Występuje na miejscach trawiastych; na pastwiskach, w lasach iglastych i liściastych, oraz na innych podobnych siedliskach[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-11-03] (ang.).
- ↑ Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, ISBN 978-83-258-0588-3.
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 85, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c Wanda Rudnicka-Jezierska, Grzyby (Mycota). Tom XXIII. Podstawczaki (Basidiomycetes): purchawkowe (Lycoperdales), tęgoskórowe (Sclerodematales), pałeczkowe (Tulostomatales), gniazdnicowe (Nidulariales), sromotnikowe (Phallales), osiakowe (Podaxales), Kraków: Instytut Botaniki PAN, 1991, ISBN 83-85444-01-7.
- ↑ Mycobank. ''Bovista colorata'' [online] [dostęp 2017-11-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-07].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-11-03].