Bolesław Lipski
major | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Główne wojny i bitwy |
Bolesław Lipski ps. „Bartel”, „Stary”, „Bartłomiej” (ur. 10 czerwca 1890 w Odrach[1]), zamordowany 27 czerwca 1945 w więzieniu mokotowskim w Warszawie) – major, Naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa ODR Pomorze.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Bolesław Lipski był Kaszubem.
W 1910 ukończył gimnazjum w Chełmnie. Studiował teologię w Pelplinie, prawo na uniwersytetach w Bonn i Wrocławiu. Od stycznia 1916 do listopada 1918 służył w armii niemieckiej, w formacjach samochodowych[1].
Od początku 1919 był członkiem Pomorskiej Organizacji Wojskowej, był kierownikiem Wydziału Wojskowego Podkomisariatu NRL w Gdańsku. działał na rzecz powrotu Pomorza do Polski[1]. Od października 1919 do stycznia 1920 był łącznikiem Podkomisariatu NRL w Gdańsku i wojewody pomorskiego przy sztabie Frontu Pomorskiego. W sierpniu został kierownikiem starostwa powiatowego w Tczewie, od września 1920 do października 1921 był kierownikiem starostwa w Pucku. Od 14 października 1921 do 16 stycznia 1927 był starostą puckim, od stycznia 1927 do czerwca 1930 starostą powiatu morskiego w Wejherowie[1]. Od czerwca 1930 do stycznia 1931 był radcą wojewódzkim w Urzędzie Wojewódzkim Pomorskim. 21 stycznia 1931 przeszedł w stan spoczynku[1].
W latach 1930–1935 był dyrektorem Pomorskiego Stowarzyszenia Ogniowego. Pracował w Pomorskim Stowarzyszeniu Ubezpieczeń w Toruniu, od 1936 był dyrektorem Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych w Bydgoszczy[1].
Ze względu na wiek nie był we wrześniu 1939 r. zmobilizowany. Do konspiracji zwerbował go Franciszek Rochowiak w 1941 r. Lipski objął funkcję naczelnika Wydziału Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego Oddziału Delegatury Rządu na obszar Pomorza i Prus Wschodnich. Działał energicznie i z zapałem, werbując ponad 3 tysiące współpracowników, ściśle współdziałał z Komendą Pomorskiego Okręgu AK. Lata okupacji spędził w Bydgoszczy, od 1943 r. ukrywając się. Był nieprzejednanym przeciwnikiem ustępstw wobec okupanta, nawet w imię „wyższych racji" i przetrwania (chodziło głównie o wpisy na listę narodowościową).
Natychmiast po wyzwoleniu kontynuował działalność konspiracyjną, wiążąc się z organizacją „Nie", prowadząc wywiad polityczny i przenikając do struktur WBP. Aresztowany w maju 1945 przewieziony został do osławionego więzienia X Departamentu na warszawskim Mokotowie. Tam zmarł w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach 27 czerwca 1945 r.
Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce”. Tablica pamięci jego wraz z towarzyszami broni znajduje się w Bydgoszczy[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Znamy i Szanujemy, Tablica pamięci przywódców Podziemnego Państwa Polskiego na Pomorzu i Kujawach. [dostęp 2009-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-24)].
- Okręgowa Delegatura – Pomorze AK.
- Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
- Bogdan Chrzanowski, Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944–1956. Słownik biograficzny, t. II, Kraków- Warszawa-Wrocław 2004
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Bonn
- Członkowie Okręgowych Delegatur Rządu
- Ludzie związani z Puckiem
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Powstańcy śląscy
- Starostowie powiatowi II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1890
- Więźniowie polityczni zmarli w więzieniach Polski Ludowej 1944–1956
- Więźniowie więzienia mokotowskiego (Polska Ludowa)
- Zmarli w 1945