Bitwa pod Pydną

Bitwa pod Pydną

III wojna macedońska 171–168 p.n.e.
Bitwa pod Pydną
Czas	22 czerwca 168 r. p.n.e.
Miejsce	rejon Pydny
Wynik	wygrana Rzymian
Strony konfliktu
Macedonia Trakowie Rzym
Dowódcy
Perseusz Lucjusz Emiliusz Paulus Macedoński
Siły
44 000 38 000
Straty
ok. 25 000 zabitych i rannych ok. 1 000 zabitych
Położenie na mapie Grecji miejsce bitwy
40°15′03,7″N 22°28′24,8″E

Bitwa pod Pydną – starcie zbrojne, które miało miejsce 22 czerwca 168 p.n.e. pomiędzy armią rzymską pod wodzą Emiliusza Paulusa a Macedończykami króla Perseusza.

Podstawową formacją armii macedońskiej była falanga, tworzona przez uzbrojonych w długie, kilkumetrowe włócznie (sarisy), miecze i niewielkie tarcze żołnierzy, walczących w zwartym, ciasnym szyku. Ich atakujące frontalnie oddziały uchodziły za niepokonane w świecie hellenistycznym.

Podstawą wojskowej siły Rzymian były doskonale zorganizowane, złożone z licznych, dobrze współpracujących pododdziałów (centurii, manipułów) legiony. W przeciwieństwie do Macedończyków większość legionistów (principes i hastati) była ciężko uzbrojona w oszczepy (pilum) do miotania i krótkie miecze. Rzymianie nosili też większe od Macedończyków, owalne tarcze. Biedniejsi, lekko uzbrojeni żołnierze (velites) stanowili wsparcie podstawowych linii legionów, a ich zadaniem było prowokowanie wroga do walki (najczęściej przez ostrzał z broni dystansowej – proc). Żołnierze najstarsi (triarii) nie byli uzbrojeni w oszczepy, mieli za to dłuższe włócznie i walczyli w sposób podobny do greckiej falangi. Rzymscy dowódcy liczyli na większą manewrowość i dyscyplinę swoich podwładnych.

Emiliusz Paulus zmusił Macedończyków do walki w trudnym terenie. Na początku bitwy falanga macedońska uderzyła frontalnie na legiony, długie włócznie falangistów wbiły się w tarcze Rzymian i obydwie zwarte ze sobą armie stały się przez pewien czas niezdolne do manewru. Jednakże nierówności terenu oraz ostrzał z linii rzymskich spowodowały powstanie wyrw w zwartym szyku Macedończyków. Rzymianie wprowadzali w nie natychmiast swoje pododdziały, poszerzając je i "skracając dystans". W ten sposób falanga nie mogąc atakować długimi włóczniami, stała się bezbronna wobec Rzymian.

W trakcie rzezi, jaka nastąpiła, Rzymianie zabili w ciągu godziny 20 tys. Macedończyków przy stosunkowo niewielkich stratach własnych (około 1 tys. legionistów). Wojska rzymskie odniosły zwycięstwo w bitwie, podobnie jak w całej wojnie, czego skutkiem było ostateczne podporządkowanie Macedonii Rzymowi.

Zobacz też

• bitwa pod Kynoskefalaj (197 p.n.e.)