Przejdź do zawartości

Biduni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Biduni (arab. ‏بدون‎), właściwie bidun dżinsijja (arab. ‏بدون جنسية‎, pol. bez narodowości) – określenie stosowane na bezpaństwowców mieszkających w krajach Bliskiego Wschodu[1], ze szczególnym uwzględnieniem Kuwejtu, gdzie występuje ich wyjątkowo duża, pozbawiona dostępu do podstawowych państwowych praw populacja[2][3][4][5].

Kuwejt

[edytuj | edytuj kod]

Kuwejt ma największą liczbę bezpaństwowców w całym regionie. Większość z nich należy do plemion północnych, zwłaszcza do konfederacji plemiennej Al-Muntafik, której członkowie mieszkają obecnie w większości na terenach dzisiejszego Iraku[6][7][8][9][10][11][12], przez co ich kuwejckich pobratymców uważa się za element społecznie niepewny[2][13][3][4][8][14][5].

Istnieje też mniejszość Bidunów należących do społeczności Ajamów o pochodzeniu irańskim[15].

Zgodnie z warunkami zawartymi w kuwejckiej ustawie o obywatelstwie nr 15/1959, wszyscy Biduni mogą otrzymać obywatelstwo kuwejckie w drodze naturalizacji[16]. W praktyce, ze względu na brak sądowej kontroli nad procesem naturalizacji (będącym narzędziem inżynierii społecznej dla dynastii panującej[17][18][19][20][21][22][23][24][25]), uzyskują je głównie Ci o pochodzeniu irańskim lub z terenów saudyjskich, podczas gdy Ci o pochodzeniu "irackim" są dyskryminowani[26][27].W rezultacie wielu Bidunów Al-Muntafik czuje się zmuszonych do ukrywania swojego pochodzenia[28].

Od 1965 do 1985 roku Biduni byli traktowani de facto na równi z obywatelami Kuwejtu i mieli zapewniony m.in dostęp do edukacji, opieki zdrowotnej i wszystkich innych praw przysługujących obywatelom[29]. Bezpaństwowcy stanowili 80–90% armii kuwejckiej w latach 70. i 80. XX wieku, aż do I wojny w Zatoce Perskiej[30].

W 1985 r., u szczytu wojny iracko-irańskiej, Biduni, ze względu na panujące antyirackie nastroje[30], zostali przeklasyfikowani na „nielegalnych mieszkańców” i odmówiono im praw przysługujących obywatelom[29][30][31].

W 1995 r. Human Rights Watch oceniła ich liczbę na 300 000.[32][33]

Według informacji zgromadzonych przez OHCHR, Kuwejt dopuszcza się czystek etnicznych i ludobójstwa na Bidunach[34][10][16]. W 1995 r., panująca dynastia Al Sabah deportowała 150 000 bezpaństwowców do obozów dla uchodźców położonych na pustyni w pobliżu granicy z Irakiem, gdzie zapewniono im tylko minimalną ilością wody, niewystarczającą ilością żywności oraz że grożono śmiercią gdyby próbowali wrócić do swoich domów poza obozem[33][12]. W rezultacie wielu bezpaństwowców uciekło do Iraku[35]. Istnieją doniesienia o wymuszonych zaginięciach i masowych grobach Bidunów[34][36][37][38][39][40][12].

Irak

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na antyirackie nastroje, natychmiast po wojnie w Zatoce Perskiej w 1991 r. wielu kuwejckich Bidunów wyemigrowało do Iraku[41]. Proces uzyskiwania obywatelstwa jest w Iraku znacznie prostszy niż w Kuwejcie ze względu na istnienie sądowych systemów kontroli tego procesu oraz wsparcie UNCHR[41].

Zjednoczone Emiraty Arabskie

[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z ustawą o obywatelstwie i paszporcie Zjednoczonych Emiratów Arabskich z 1972 r. każdy Arab, który mieszkał w stanach powierniczych Omanu Traktatowego przed 1925 r., jest uprawniony do uzyskania obywatelstwa ZEA[42]. Niespełniających tych wymagań Bidunów uważa się powszechnie za potomków imigrantów z Beludżystanu. Część z nich została deportowana po arabskiej wiośnie[43].

Arabia Saudyjska

[edytuj | edytuj kod]

Biduni w Arabii Saudyjskiej nie są uważani za obywateli Arabii Saudyjskiej i dlatego nie przysługują im żadne świadczenia. Większość z nich to wysiedleńcy z Jemenu, Jordanii i Syrii[44].

Katar

[edytuj | edytuj kod]

W Katarze żyje wielu bezpaństwowców, którzy często są ofiarami represyjnej polityki tego państwa[45].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ World Migration 2005 Costs and Benefits of International Migration. International Organization for Migration, 2005, s. 53. ISBN 978-81-7188-550-3.
  2. ↑ a b Government of United Kingdom. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. ↑ a b State formation of Kuwait. s. 83. [zarchiwizowane z tego adresu].
  4. ↑ a b Stateless in Kuwait. 14 stycznia 2013. [zarchiwizowane z tego adresu].
  5. ↑ a b כוויית: עושר רב לצד מתחים אתניים ודיכוי. Israel Hayom. [zarchiwizowane z tego adresu]. (hebr.).
  6. ↑ بدون الكويت: كرة ثلج تتدحرج منذ 40 عاماً. Elaph, 2007. [zarchiwizowane z tego adresu]. (arab.).
  7. ↑ Fayez Alfayez: أزمة الهوية الوطنية - د. فايز الفايز. Platform Post, 26 lutego 2021. [zarchiwizowane z tego adresu]. (arab.).
  8. ↑ a b Eman Shams Aldeen: البدون فــي الكويـــت.. مواطنون بلا هوية. As-Safir Al-Arabi, September 19, 2012. [zarchiwizowane z tego adresu]. (arab.).
  9. ↑ Ahmad Jaber: Critical sociolinguistic ethnography as a lens to statelessness: a case from the Bidoon community in Kuwait. luty 2021. [zarchiwizowane z tego adresu].
  10. ↑ a b Kuwait's Laws and Policies of Ethnic Discrimination, Erasure and Genocide Against The Bedoon Minority Submission on 'Human Rights Protections for Minorities Recognised in the UN System'. Susan Kennedy Nour al Deen, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu].
  11. ↑ Stateless Bedoons Are Shut Out of Kuwait. The Christian Science Monitor, 1991. [zarchiwizowane z tego adresu].
  12. ↑ a b c Susan Kennedy Nour al Deen. The Bedoun Archive: A public archive created for the northern tribes Bedouin of Kuwait. „Education as Change”. 22 (2), 2018. DOI: 10.25159/1947-9417/3435. 
  13. ↑ Exploring the perceptions of informed individuals about the education provisions of Bidoun in Kuwait. s. 13. [zarchiwizowane z tego adresu].
  14. ↑ Jaber Al-Sharefee: خمسة أسباب لاستمرار قضية البدون - جابر الشريفي. Platform Post, 26 stycznia 2021. [zarchiwizowane z tego adresu]. (arab.).
  15. ↑ Ajam Media Collective: Between Two Deserts: Visual Vignettes from an Iranian-Kuwaiti Bidoon in New Mexico. 2018. [zarchiwizowane z tego adresu].
  16. ↑ a b David S. Weissbrodt: The Human Rights of Non-citizens. Oxford University Press, 2008, s. 98. ISBN 978-0-19-954782-1.
  17. ↑ Rivka Azoulay: Kuwait and Al-Sabah: Tribal Politics and Power in an Oil State. Bloomsbury, 2020, s. 100–110. ISBN 978-1-83860-506-3.
  18. ↑ Claire Beaugrand: Statelessness and Transnationalism in Northern Arabia: Biduns and State Building in Kuwait, 1959-2009. s. 137. [zarchiwizowane z tego adresu].
  19. ↑ Beyond Sunni and Shia: The Roots of Sectarianism in a Changing Middle East. Oxford University Press, luty 2018, s. 186. ISBN 978-0-19-091119-5.
  20. ↑ Rivka Azoulay: Kuwait and Al-Sabah: Tribal Politics and Power in an Oil State. Bloomsbury, 2020, s. 21. ISBN 978-1-83860-506-3.
  21. ↑ Michael Herb: The Wages of Oil: Parliaments and Economic Development in Kuwait and the UAE. Cornell University Press, 18 grudnia 2014. ISBN 978-0-8014-5468-4.
  22. ↑ Human Rights Council, Forty-sixth session, 22 February–19 March 2021, Agenda item 3, Promotion and protection of all human rights, civil, political, economic, social and cultural rights, including the right to development. United Nations, 17 lutego 2021. s. 2. [zarchiwizowane z tego adresu].
  23. ↑ Gwenn Okruhlik: The identity politics of Kuwait's election. Foreign Policy, 8 lutego 2012. [zarchiwizowane z tego adresu].
  24. ↑ Justin Gengler: The Political Economy of Sectarianism in the Gulf. Carnegie Endowment for International Peace, 29 kwietnia 2016. [zarchiwizowane z tego adresu].
  25. ↑ John Warner: Questioning Sectarianism in Bahrain and Beyond: An Interview with Justin Gengler. 17 kwietnia 2013. [zarchiwizowane z tego adresu].
  26. ↑ Mona Kareem: Is Kuwait Serious About Bedoon Naturalization?. 2013. [zarchiwizowane z tego adresu].
  27. ↑ Australian Government - Bedoon. s. 3. [zarchiwizowane z tego adresu].
  28. ↑ The National Project to Resolve the Kuwaiti Bedoon Case (Kuwait) End Statelessness Foundation (Australia) - 1 February, 2019 Report to the UN Expert Mechanism on the Rights of Indigenous Peoples - Annual Study - Bedoon Indigenous Rights in the Context of Borders, Migration and Displacement. s. 23. [zarchiwizowane z tego adresu].
  29. ↑ a b Kuwait Bedoon - Special Rapporteurs, United Nations, Requesting Investigation of Kuwait's Treatment of the Bedoon. „Un Special Procedures Request”, styczeń 2019. [zarchiwizowane z adresu]. 
  30. ↑ a b c United Kingdom Government - Bedoon. [zarchiwizowane z tego adresu].
  31. ↑ Kuwait City Journal; The Bedoons: Outcasts in the Land They Served. The New York Times, 1991. [zarchiwizowane z tego adresu].
  32. ↑ THE Bedoons of Kuwaiy Citizens without Citizenship. kwiecień 1995. [zarchiwizowane z tego adresu].
  33. ↑ a b House of Commons Hansard Debates for 23 Oct 1995 - Parliament Publications. House of Commons of the United Kingdom, 23 października 1995. [zarchiwizowane z tego adresu].
  34. ↑ a b Kuwait's humanitarian disaster Inter-generational erasure, ethnic cleansing and genocide of the Bedoon. 2019. [zarchiwizowane z tego adresu].
  35. ↑ EASO Country of Origin Information Report Iraq Targeting of Individuals. European Asylum Support Office. s. 149–150. [zarchiwizowane z tego adresu].
  36. ↑ Mideast situation – Middle East Watch Report – Letter from Palestine. United Nations, 1991. [zarchiwizowane z tego adresu].
  37. ↑ Human Rights Watch World Report 1993 - Kuwait. Human Rights Watch, 1993. [zarchiwizowane z tego adresu].
  38. ↑ Human Rights Watch World Report 1992 - Kuwait. Human Rights Watch, 1992. [zarchiwizowane z tego adresu].
  39. ↑ In Kuwait, No Human-Rights Progress. The New York Times, 1991. [zarchiwizowane z tego adresu].
  40. ↑ Human Rights Developments Kuwait. Human Rights Watch, 1993. [zarchiwizowane z tego adresu].
  41. ↑ a b Charlie Dunmore, Edith Champagne, Citizenship hopes become reality for Iraq's Bidoon minority [online], UNCHR, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2021-12-20].
  42. ↑ UAE Citizenship and Passport Law of Year 1972, Article 17. [zarchiwizowane z tego adresu].
  43. ↑ UAE turns to deportation to silence regime's critics. The Independent, 2012-06-07. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  44. ↑ The 'Bidoon' of Saudi Arabia: Generations of discrimination. english.alarabiya.net, 30 sierpnia 2014. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  45. ↑ Doha rejects opportunity at UN to end its persecution of Qatari tribe. Arab News, 2019-10-09. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Biduni&oldid=74017730”