Aspidorhynchiformes
| Aspidorhynchiformes | |||
| Bleeker, 1859 | |||
 Aspidorhynchus acutirostris | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd |
Aspidorhynchiformes | ||
| Rodzina |
Aspidorhynchidae | ||
| Rodzaje | |||
|
| |||
Aspidorhynchiformes – rząd ryb promieniopłetwych z grupy nowopłetwych (Neopterygii).
Obecnie rząd jest taksonem monotypowym obejmującym rodzinę Aspidorhynchidae, do której należy co najmniej pięć rodzajów: typowy Aspidorhynchus, Belonostomus, Jonoichthys, Richmondichthys oraz Vinctifer[1][2]. W zapisie kopalnym występują od środkowej jury (rodzaje Aspidorhynchus, Belonostomus, Jonoichthys i Vinctifer) do kredy (Belonostomus, Richmondichthys, Vinctifer i być może Aspidorhynchus). Ich skamieniałości odkryto zarówno na półkuli północnej, jak i południowej, co dowodzi szerokiego zasięgu występowania tych ryb[2]. Większość z nich prowadziła morski tryb życia[1].
Aspidorhynchiformes są powszechnie uznawane za takson monofiletyczny[3], jednak ich pokrewieństwa do innych grup promieniopłetwych nie są w pełni jasne. Początkowo uważano je za pierwotnych przedstawicieli nowopłetwych, niekiedy klasyfikowano w grupie Halecostomi[4], jednak później powszechny stał się pogląd, że Aspidorhynchiformes należą do doskonałokostnych (Teleostei)[3][5][6][7]. Ze względu na występowanie różnych definicji nazwy Teleostei, w niektórych pracach klasyfikowano Aspidorhynchiformes poza tym kladem, jednak jako grupę blisko z nim spokrewnioną[8][2][1]. Niezależnie od niejasności nomenklatorycznych, obecnie panuje konsensus, że Aspidorhynchiformes są bliżej spokrewnione ze współczesnymi doskonałokostnymi niż z pozostałymi grupami współczesnych ryb[8][7]. Ich prawdopodobną grupą siostrzaną są Pachycormiformes[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Joseph S. Nelson, Terry C. Grande, Mark V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. V. John Wiley & Sons, 2016, s. 127. DOI: 10.1002/9781119174844. ISBN 978-1-119-17484-4.
- ↑ a b c Soledad Gouiric-Cavalli. Jonoichthys challwa gen. et sp. nov., a new Aspidorhynchiform (Osteichthyes, Neopterygii, Teleosteomorpha) from the marine Upper Jurassic sediments of Argentina, with comments about paleobiogeography of Jurassic aspidorhynchids. „Comptes Rendus Palevol”. 14 (4), s. 291–304, 2015. DOI: 10.1016/j.crpv.2015.03.007. (ang.).
- ↑ a b Paulo M. Brito. Révision des Aspidorhynchidae (Pisces, Actinopterygii) du Mésozoïque: ostéologie, relations phylogénétiques, données environnementales et biogéographiques. „Geodiversitas”. 19 (4), s. 681–772, 1997. (fr. • ang.).
- ↑ Paulo M. Brito: Description of Aspidorhynchus arawaki from the Late Jurassic of Cuba (Actinopterygii: Halecostomi). W: Gloria Arrata, Hans-Peter Schultze (red.): Mesozoic Fishes 2: Systematics and the Fossil Record. Monachium: Verlag Dr. Friedrich Pfeil, 1999, s. 239–248. ISBN 3-931516-48-2. (ang.).
- ↑ Martha Richter, M.R.A. Thomson. First Aspidorhynchidae (Pisces: Teleostei) from Antarctica. „Antarctic Science”. 1 (1), s. 57–64, 1989. DOI: 10.1017/S0954102089500106. (ang.).
- ↑ Paulo M. Brito, Martin Ebert. A new aspidorhynchid fish (Teleostei: Aspidorhynchiformes) from the Upper Jurassic of Ettling, Solnhofen, Bavaria, Germany. „Comptes Rendus Palevol”. 8 (4), s. 395–402, 2009. DOI: 10.1016/j.crpv.2008.12.003. (ang.).
- ↑ a b Oliver W. M. Rauhut, Adriana López-Arbarello, Martin Röper, Monika Rothgaenger. Vertebrate fossils from the Kimmeridgian of Brunn: the oldest fauna from the Solnhofen Archipelago (Late Jurassic, Bavaria, Germany). „Zitteliana”. 89, s. 305–329, 2017. ISBN 978-3-946705-00-0. (ang.).
- ↑ a b c Gloria Arratia. Complexities of early Teleostei and the evolution of particular morphological structures through time. „Copeia”. 103 (4), s. 999–1025, 2015. DOI: 10.1643/CG-14-184. (ang.).