As-Sira al-Hilalijja

As-Sira al-Hilalijja (arab. السيرة الهلالية), także Al-Hilali – XIV-wieczny epos arabski oparty na tradycji przekazu ustnego, opowiadający historię plemion Banu Hilal, które przemieściły się z Arabii do Afryki Północnej w X wieku.

W 2003 roku epos został uznany za arcydzieło ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Banu Hilal

Plemię Beduinów Banu Hilal zamieszkiwało początkowo obszary Nadżdu na Półwyspie Arabskim^[1]. W X wieku plemię przemieściło się najpierw do Egiptu a później do środkowej części Afryki Północnej^[1]. Banu Hilal udali się na tereny ówczesnej Ifrikijji na polecenie Fatymidów, by poskromić Zirydów, którzy uniezależnili się od Fatymidów^[2].

Po pokonaniu Zirydów, plemię sprawowało władzę nad terenami w środkowej części Afryki Północnej (tereny obecnych Algierii, Tunezji i Libii) od połowy XI do połowy XII wieku^[1]. Migracja Banu Hilal – ok. 200000 osób – uważana jest przez historyków jako przełomowy moment w arabizacji tej części Afryki^[3].

Plemię zostało rozbite przez Almohadów w dwóch bitwach w 1153 i 1160, nieliczni mieli przeżyć^[1]. Wiele współczesnych społeczności Beduinów na terenie Algierii, Tunezji, Libii, Tunezji, Sudanu, Egiptu i Czadu wywodzi swoje pochodzenie od Banu Hilal – co może wyjaśniać znajomość i popularność historii Banu Hilal^[1]. Historię Banu Hilal po raz pierwszy spisał Ibn Chaldun w XV wieku w swoim dziele Mukaddima^[1].

Epos

Na przestrzeni wieków z wielu fragmentarycznych opowieści, funkcjonujących w tradycji ustnej świata arabskiego, wykształcił się spójny epos^[1]. Do czasów obecnych przetrwała jedynie ustna tradycja opowieści historii Banu Hilal na terenie Egiptu^[1], gdzie epos wykonywany jest przy akompaniamencie instrumentów perkusyjnych lub trójstrunowych skrzypiec (rabab) w kawiarniach lub przy okazji uroczystości rodzinnych^[4]. Występy trwają nawet 50–100 godzin^[4]. Tradycja wykonywania eposu przekazywana jest z pokolenia na pokolenie w kręgu rodzinnym^[4]. Nauka zawodu trwa dziesięć lat^[4].

W 2003 roku epos został uznany za Arcydzieło Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Joseph Edmund Lowry, Devin J. Stewart: Essays in Arabic Literary Biography: 1350–1850. Otto Harrassowitz Verlag, 2009, s. 78. ISBN 978-3-447-05933-6. [dostęp 2014-01-25]. (ang.).
↑ Kwame Anthony Appiah, Henry Louis Gates, Jr.: Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience. Oxford University Press, 2005, s. 361. ISBN 978-0-19-517055-9. [dostęp 2014-02-01]. (ang.).
↑ Kwame Anthony Appiah, Henry Louis Gates, Jr.: Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience. Oxford University Press, 2005, s. 360. ISBN 978-0-19-517055-9. [dostęp 2014-02-01]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e UNESCO ICH: Al-Sirah Al-Hilaliyyah epic. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Al-Ahram Weekly online: The tale of a tale. 9–15 September 2004. [dostęp 2017-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-05)]. (ang.).

[Lowry78-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Joseph Edmund Lowry, Devin J. Stewart: Essays in Arabic Literary Biography: 1350–1850. Otto Harrassowitz Verlag, 2009, s. 78. ISBN 978-3-447-05933-6. [dostęp 2014-01-25]. (ang.).

[Kwame361-2] Kwame Anthony Appiah, Henry Louis Gates, Jr.: Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience. Oxford University Press, 2005, s. 361. ISBN 978-0-19-517055-9. [dostęp 2014-02-01]. (ang.).

[Kwame360-3] Kwame Anthony Appiah, Henry Louis Gates, Jr.: Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience. Oxford University Press, 2005, s. 360. ISBN 978-0-19-517055-9. [dostęp 2014-02-01]. (ang.).

[egipt1-4] UNESCO ICH: Al-Sirah Al-Hilaliyyah epic. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]