Archiwum Państwowe w Warszawie

Archiwum Państwowe w Warszawie
	; Wejście do siedziby Archiwum Państwowego przy ul. Krzywe Koło 7
Dyrektor	Magdalena Wiercińska
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	ul. Krzywe Koło 7
	Położenie na mapie Warszawy Archiwum Państwowe w Warszawie
	Położenie na mapie Polski Archiwum Państwowe w Warszawie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Archiwum Państwowe w Warszawie
	52°12′02″N 21°00′40″E/52,200556 21,011111
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Archiwum Państwowe w Warszawie – instytucja państwowa, której funkcją jest gromadzenie, przechowywanie opracowywanie i udostępnianie materiałów archiwalnych z obszaru m.st. Warszawy i Mazowsza.

Siedziba główna Archiwum mieści się w trzech połączonych kamienicach na warszawskim Starym Mieście. Jego zasięg działania obejmuje część województwa mazowieckiego, a także województw warmińsko-mazurskiego i łódzkiego.

Historia

Najstarszy zachowany oryginalny dokument pochodzi z 1376 roku. Pierwsze wzmianki o istnieniu archiwum w Warszawskim Ratuszu, pochodzą z 1643 roku, umieszczone w przewodniku „Gościniec albo krótkie opisanie Warszawy”. W kwietniu 1792 roku zostało powołane Archiwum Generalne Miasta Warszawy, którym kierował archiwista Hipolit Lemański. Działalność archiwum została przerwana po konfederacji targowickiej. W 1810 roku najstarsze akta miejskie przekazano do Archiwum Ogólnego Krajowego w Warszawie. W 1817 roku pozostałe akta przekazano do nowego ratusza w pałacu Jabłonowskich. W 1863 roku powstańcy styczniowi podpalili ratusz, w którym spaleniu uległo część nowszych akt. W latach 1864–1869 podczas odbudowy ratusza, akta tymczasowo przechowywano w pałacu Namiestnikowskim, po czym powróciły do pomieszczenia w ratuszu. W 1917 roku w ramach nowego regulaminu Magistratu, powołano Archiwum Główne Magistratu m.st. Warszawy^[2].

W 1925 roku powstała komisja archiwalna, mająca na celu reformowanie archiwum. W 1935 roku kierownikiem archiwum został mjr Adam W. Englert, którego staraniem w 1938 roku archiwum otrzymało nową siedzibę w budynku dawnego arsenału przy ul. Długiej. Po powstaniu warszawskim, Niemcy zniszczyli zasoby archiwalne w arsenale^[2].

W kwietniu 1945 roku, postanowiono reaktywować Archiwum Miejskie, a początkowo jego siedziba znajdowała się przy Marszałkowskiej 6. W czerwcu 1951 roku, archiwum zostało włączone w struktury archiwów państwowych, jako Wojewódzkie Archiwum Państwowe. W 1955 roku archiwum otrzymało nową siedzibę na Starówce. Zajmuje trzy połączone kamienice pod adresami: ul. Krzywe Koło 7 i 9 oraz ul. Nowomiejskiej 12^[3]. W 1975 roku po reformie administracyjnej zmieniono nazwę na Archiwum Państwowe m.st. Warszawy. 7 października 2013 roku ponownie zmieniono nazwę na Archiwum Państwowe w Warszawie^[2]

Oddziały zamiejscowe Archiwum

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Grodzisku Mazowieckim

Adres:: ul. Poniatowskiego 14; 05-825 Grodzisk Mazowiecki

Historia

Oddział w Grodzisku Mazowieckim został powołany 1 grudnia 2000 roku^[4].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział III udostępniania zasobu archiwalnego, Sekcja w Łowiczu

Adres:: ul. 3 Maja 1; 99-400 Łowicz

Historia

Archiwum Państwowe w Łowiczu, zostało powołane rozporządzeniem Ministra Oświaty z 21 lipca 1950 roku, jako ekspozytura Archiwum Państwowego w Łodzi. Teren działania archiwum obejmował powiat łowicki, a od 1956 roku także powiat kutnowski. W 1975 roku zlikwidowano archiwum powiatowe, a w 1976 roku utworzono w Łowiczu ekspozyturę Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Skierniewicach, którą w trzy lata później przekształcono w oddział terenowy. 1 kwietnia 1985 roku archiwum stało się Oddziałem w Łowiczu Archiwum Państwowego m.st. Warszawy^[5].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Mławie

Adres:: ul. Narutowicza 3; 06-500 Mława

Historia

Oddział w Mławie został powołany 21 lipca 1950 roku, jako oddział powiatowy Archiwum Akt Nowych w Warszawie, obejmujący powiaty ciechanowski, mławski i przasnyski. W 1952 roku zmieniono nazwę na Powiatowe Archiwum Państwowe w Mławie. 1956 roku dołączono powiat żuromiński, a w 1966 roku powiat makowsko-mazowiecki. W 1976 roku oddział przekształcono w Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, oddział w Mławie. W 1997 roku przejęto zasoby po zlikwidowanym oddziale działdowskiego APW. Obecnie teren działalności archiwum obejmuje powiaty ciechanowski, działdowski, mławski, płoński i żuromiński^[6].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Otwocku

Adres:: ul. Górna 7; 05-400 Otwock

Historia

Oddział w Otwocku został powołany 10 listopada 1954 roku, którego zasięg obejmował powiaty garwoliński, mińsko-mazowiecki, otwocki i od 1956 roku powiat rycki. W 1956 roku archiwum uzyskało własny budynek. W 1976 roku zmieniono nazwę na Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, Oddział w Otwocku^[7].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Pułtusku

Adres:: ul. Zaułek 22; 06-100 Pułtusk

Historia

Powiatowe Archiwum Państwowe w Pułtusku zostało powołane 30 maja 1970 roku, które swym zasięgiem objęło powiaty pułtuski, makowski i wyszkowski. Uroczyste otwarcie archiwum nastąpiło 11 maja 1973 roku, którego tymczasowa siedziba była przy ul. Zaułek 2. Po reformie podziału administracyjnego, archiwum zostało przekształcone w Oddział Archiwum Państwowego m.st. Warszawy, które objęło obszar województwa ostrołęckiego i teren miasta i gminy Pułtusk. W 1986 roku otwarto nową siedzibę archiwum w zaadaptowanym kościele poewangelickim, przy ul. Zaułek 22^[8].

Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku

Adres:: ul. Stefana Okrzei 1; 05-822 Milanówek

Archiwum Państwowe w Warszawie dysponowało także ekspozyturą w Nidzicy. Mieściła się przy ul. Jagiełły 2a. 8 marca 2017 roku ekspozytura w Nidzicy została zlikwidowana, jej dokumentacja przekazana do oddziału w Milanówku^[9].

Przypisy

↑ Magdalena Wiercińska nowym dyrektorem AP w Warszawie. archiwa.gov.pl. [dostęp 2023-03-01].
↑ ^a ^b ^c Historia archiwum.
↑ O Archiwum. [w:] Archiwum Państwowe w Warszawie [on-line]. warszawa.ap.gov.pl, 27 maja 2015. [dostęp 2018-07-09].
↑ Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Grodzisku Mazowieckim.
↑ Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Łowiczu.
↑ Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Mławie.
↑ Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Otwocku.
↑ Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Pułtusku.
↑ Archiwum Państwowe w Warszawie, likwidacja ekspozytury w Nidzicy.

Linki zewnętrzne

[1] Magdalena Wiercińska nowym dyrektorem AP w Warszawie. archiwa.gov.pl. [dostęp 2023-03-01].

[archiwum-2] Historia archiwum.

[3] O Archiwum. [w:] Archiwum Państwowe w Warszawie [on-line]. warszawa.ap.gov.pl, 27 maja 2015. [dostęp 2018-07-09].

[4] Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Grodzisku Mazowieckim.

[5] Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Łowiczu.

[6] Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Mławie.

[7] Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Otwocku.

[8] Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Pułtusku.

[9] Archiwum Państwowe w Warszawie, likwidacja ekspozytury w Nidzicy.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Archiwa główne	Archiwum Główne Akt Dawnych Archiwum Akt Nowych Narodowe Archiwum Cyfrowe
Archiwa regionalne	Białystok Bydgoszcz Częstochowa Gdańsk Gorzów Wielkopolski Kalisz Katowice Kielce Koszalin Kraków Leszno Lublin Łódź Malbork Olsztyn Opole Piotrków Trybunalski Płock Poznań Przemyśl Radom Rzeszów Siedlce Suwałki Szczecin Toruń Warszawa Wrocław Zamość Zielona Góra