Arakel z Tebryzu

Arakel z Tebryzu

Arakel Dawriżecy

Wartabed
Kraj działania	Armenia
Data i miejsce urodzenia	ok. 1590 Tebriz
Data i miejsce śmierci	1670 Eczmiadzyn
Miejsce pochówku	?↗
mnich klasztoru w Eczmiadzynie, kronikarz
Okres sprawowania
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Apostolski Kościół Ormiański

Arakel z Tebryzu (Arakel Dawriżecy), ur. ok. 1590 w Tebryzie (dzisiejszy Tebriz w północno-zachodnim Iranie) - zm. 1670 w Eczmiadzynie, ormiański mnich i kronikarz. Autor Księgi dziejów, zaliczanej do najwybitniejszych dzieł okresu późnego średniowiecza w Armenii.

Życiorys

Arakel związany był z klasztorem w Eczmiadzynie, gdzie pobierał nauki i osiągnął godność wardapeta. Wiele podróżował, wypełniając zadania powierzone mu przez stolicę patriarszą. Wykazywał się szerokimi zainteresowaniami i niespotykanym wykształceniem.

W 1651 r. z polecenia katolikosa Filipposa Achbakacego, przystąpił niechętnie do pracy nad Księgą dziejów. Dzieło to miało opisać dramatyczne wydarzenia, jakie wstrząsnęły Armenią w pierwszej połowie XVII wieku (najazd szacha perskiego Abbasa I Wielkiego i związane z nim rzezie Ormian i Gruzinów, klęskę głodu, brutalnie prowadzone akcje przesiedleńcze, a także zmagania Turków i Persów o dominację nad tym obszarem), zawiera jednak również rodowód władców osmańskich, opis kamieni szlachetnych, relację z pożaru Konstantynopola i relacje o Ormianach zamieszkujących Polskę. Arakel pracował nad Księgą dziejów do 1662 r. (z przerwą w latach 1655–1658). Przedstawiając klęski, jakie spadły na Ormian i Gruzinów w opisywanym przez siebie okresie, Arakel czerpał z własnych doświadczeń, relacji naocznych świadków, a także zachowanych zapisków pochodzących z owych czasów, dzięki czemu udało mu się stworzyć dokładny, wiarygodny i przejmujący obraz zaistniałych wydarzeń.

Bibliografia

• Chanlarian N.A., "Arakel z Tebryzu i jego 'Księga dziejów'", [w:] Arakel z Tebryzu, "Księga dziejów", Warszawa 1981.
• Hensel W., "Wstęp do wydania polskiego", [w:] Arakel z Tebryzu, "Księga dziejów", Warszawa 1981.