Antoni Radomski
Data urodzenia |
ok. 1817 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość |
polska |
Rodzice |
Mateusz |
Małżeństwo |
Anna z d. Terlecka |
Dzieci |
Honorata, Bronisława, Maria, Helena, Ludmiła, Adam, Władysława (Maria), Feliks |
Antoni Mateusz Radomski[a] (ur. ok. 1817, zm. 23 sierpnia 1871 w Sanoku) – polski urzędnik.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Antoni Mateusz Radomski urodził się około 1817[1][2]. Był synem Mateusza[3]. Pochodził z Brzozowa[2]. Posiadał pochodzenie szlacheckie[2]. Został zarządcą majętności[2]. Zamieszkiwał w Boberce[2].
Jako mandatariusz z Nowosielec w lutym 1846 uczestniczył na ziemi sanockiej w przygotowaniach konspiracyjnych celem wzniecenia walk w ramach powstania krakowskiego, przygotowanego na 21/22 lutego 1846, po czym znalazł się na przygotowanej przez cyrkuł sanocki liście uczestników konspiracji[4][5]. Uczestnicy konspiracji byli więzieni w Sanoku (śledztwo prowadził przybyły ze Lwowa radca Leonidas Janowicz, osławiony bezpardonowym traktowaniem osadzonych i ich krewnych, którego odwołał mianowany komendantem Sanoka pułkownik Leopold Kolowrath-Krakowsky, ówczesny komendant 3 pułku huzarów z Sáros-Patak)[6][7]. Latem 1846 rozpoczęto przewożenie więźniów do Lwowa[7]. Antoni Radomski został skazany na karę 12 lat ciężkiego więzienia[8][9][2]. Wraz z innymi skazanymi uczestnikami sprzysiężenia na Sanocczyźnie został wywieziony na Hradczy Kopiec (Spielberg), osadzony tam 1 lipca 1847, po czym 24 marca 1848 został zwolniony na mocy amnestii, którą objęto konspiratorów[10][11][2]. Polacy, na czele z Julianem Goslarem, odjeżdżający z dworca kolejowego w pobliskim Brnie byli żegnani entuzjastycznie przez Czechów[12].
Od około 1856 był pisarzem gminnym (tj. sekretarzem) w urzędzie gminy miejskiej w Brzozowie[13]. Następnie, od około 1857 był pisarzem gminnym w urzędzie gminy miejskiej w Sanoku[14][15][16][17][18][19], zaś od około 1861 był jednocześnie kasjerem miejskim[20][21][22][23][24]. Od około 1867 do końca życia był wyłącznie kasjerem miejskim w urzędzie gminy miejskiej w Sanoku (od około 1869 określanym jako urząd miejski tj. magistrat miasta Sanoka)[25][26][27][28]. Po ustanowieniu autonomii galicyjskiej w 1867 i wyborze rady miejskiej w Sanoku został wybrany sekretarzem[29].
Zmarł 23 sierpnia 1871 w Sanoku w wieku 54 lat[1]. Został pochowany na cmentarzu w Sanoku w pogrzebie odprawionym przez ks. proboszcza Franciszka Salezego Czaszyńskiego 25 sierpnia 1871[1].
Przez 28 lat był żonaty z Anną z domu Terlecką[1] (ur. prawd. 1825[b], zm. 7 kwietnia 1907 w Sanoku w wieku ok. 80 lat[30][31]; jej nagrobek został uznany za obiekt zabytkowy na cmentarzu w Sanoku[32]). Udało ustalić się ośmioro ich dzieci: Honoratę (ur. ok. 1845[1], do końca życia w stanie wolnym, zm. 10 maja 1923 w Sanoku w wieku 78 lat[33]), Bronisławę (ur. ok. 1848[1], do końca życia w stanie wolnym, zm. 28 grudnia 1874[34]), Marię (ur. ok. 1854[1], do końca życia w stanie wolnym, zm. 8 kwietnia 1921[35]), Helenę (ur. ok. 1856[1], do końca życia w stanie wolnym, zm. 8 lutego 1926 w Sanoku w wieku 72 lat[36]), Ludmiłę (ur. ok. 1857[1], do końca życia w stanie wolnym, zm. 8 maja 1911 w Sanoku w wieku 53 lat[37][38]), Adama (ur. ok. 1860, zm. 1869[39]), Władysławę Marię[3] wzgl. Marię Władysławę (ur. 1862[3], do końca życia w stanie wolnym, zm. 14 sierpnia 1911 w Sanoku w wieku 47 lat[40][41]), Feliksa Jana Nepomucena (1865-1929, aptekarz w Nowym Sączu[42][1][43][44]). W latach 60. mieszkał z rodziną w Sanoku w domu pod numerem konskrypcyjnym 283[39][3], do końca życia zamieszkiwał w Sanoku w domu pod numerem 11[1], zaś w połowie lat 70. dom Radomskich był pod numerem 12[34]. W późniejszych latach jego żona i córki mieszkały w Sanoku w domu nr 226[30][37][35][40][33][36].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Bułharyn, Kajetan Dominikowski, Julian Goslar, Adolf Kern, Teofil Wojciech Ostaszewski, Hieronim Romer, Henryk Korybut Woroniecki – inni konspiratorzy na Sanocczyźnie w 1846
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Anton Radomski”.
- ↑ Rok urodzenia podany w inskrypcji nagrobnej Anny Radomskiej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Sanok: Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 248 (poz. 96).
- ↑ a b c d e f g Jerzy Radimsky. Wykaz polskich więźniów politycznych w Szpilbergu 1839-1848. „Sobótka”. Tom VI, s. 181, 1951.
- ↑ a b c d Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 29 (poz. 171).
- ↑ Sanockie w 1846 ↓, s. 14.
- ↑ Pamiętnik więźnia ↓, s. 138.
- ↑ Militärschematismus des österreichischen Kaiserthums. Wiedeń: 1847, s. 54, 328.
- ↑ a b Z tajnego archiwum ↓, s. 12.
- ↑ Pamiętnik więźnia ↓, s. 138, 288.
- ↑ Sanockie w 1846 ↓, s. 15-16.
- ↑ Pamiętnik więźnia ↓, s. 138, 143, 288.
- ↑ Sanockie w 1846 ↓, s. 16.
- ↑ Z tajnego archiwum ↓, s. 13.
- ↑ Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1857. Lwów: 1857, s. 39.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858. Lwów: 1858, s. 25.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1859. Lwów: 1859, s. 31.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1860. Lwów: 1860, s. 30.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1861. Lwów: 1861, s. 23.
- ↑ Tomasz Opas: W czasach zaborów i niewoli. Zagadnienia ustrojowe. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 337. ISBN 83-86077-57-3.
- ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 372. ISBN 83-86077-57-3.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1862. Lwów: 1862, s. 34.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1863. Lwów: 1863, s. 34.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1864. Lwów: 1864, s. 36.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1865. Lwów: 1865, s. 37.
- ↑ Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1866. Lwów: 1866, s. 37.
- ↑ Galizisches Provinzial-Handbuch für das Jahr 1868. Lwów: 1868, s. 68.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1869. Lwów: 1869, s. 61.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: 1870, s. 65.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: 1871, s. 55.
- ↑ Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 374. ISBN 83-86077-57-3.
- ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 42 (poz. 48).
- ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. poz. 756.
- ↑ Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2020-06-02].
- ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 278 (poz. 66).
- ↑ a b Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 331 (poz. 132).
- ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 259 (poz. 57).
- ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 305 (poz. 15).
- ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 116 (poz. 73).
- ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. poz. 1091.
- ↑ a b Księga zmarłych 1855–1878 Sanok. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 211 (poz. 96).
- ↑ a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 119 (poz. 111).
- ↑ Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. poz. 1123.
- ↑ Księga chrztów 1861–1870. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 70 (poz. 82).
- ↑ Historia aptekarstwa w Nowym Sączu. Historia apteki „Pod Opatrznością”. W: Maciej Bilek: Dzieje aptek w powiecie nowosądeckim do 1951 roku. Nowy Sącz: Prezydent Miasta Nowego Sącza i Polskie Towarzystwo Historyczne. Oddział w Nowym Sączu, 2010, s. 38-40, seria: Biblioteka „Rocznik Sądeckiego”. ISBN 978-83-908899-6-2.
- ↑ Łukasz Połomski: Pod Opatrznością na Piekle - historia kamienicy przy Lwowskiej 27. sadeckisztetl.com. [dostęp 2021-10-01].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ferdynand Władysław Czaplicki: „Pamiętnik więźnia stanu”, „Rzeź w Horożanie” 1846–1848. Kraków: Marceli Lumilski, 1872, s. 1-297.
- Stanisław Schnür-Pepłowski: Z tajnego archiwum (kartka z dziejów Galicyi). Lwów: Spółka Wydawnicza, 1896, s. 1-110.
- Józef Białynia Chołodecki: Sanockie w r. 1846 (wspomnienie w sześćdziesiątą rocznicę wypadków). Lwów: 1906, s. 1-22.
- Galicyjscy urzędnicy
- Ludzie związani z Brzozowem
- Ludzie związani z Nowosielcami (powiat sanocki)
- Pochowani na Cmentarzu Centralnym w Sanoku
- Polacy – więźniowie polityczni w zaborze austriackim
- Uczestnicy spisków powstania krakowskiego
- Urodzeni w XIX wieku
- Urzędnicy związani z Sanokiem (zabór austriacki)
- Zmarli w 1871