Ambystoma dumerilii

	Ambystoma dumerilii
	(Dugès, 1870)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy ogoniaste
Podrząd	Salamandroidea
Rodzina	ambystomowate
Rodzaj	Ambystoma
Gatunek	Ambystoma dumerilii
Synonimy
	Siredon dumerilii Dugès, 1870; Amblystoma dumerili (Dugès, 1870); Bathysiredon dumerilii (Dugès, 1870); Ambystoma queretarense (Maldonado-Koerdell, 1948); Bathysiredon dumerilii dumerilii (Dugès, 1870); Bathysiredon dumerilii queretarensis Maldonado-Koerdell, 1948;
	Siredon dumerilii Dugès, 1870; Amblystoma dumerili (Dugès, 1870); Bathysiredon dumerilii (Dugès, 1870); Ambystoma queretarense (Maldonado-Koerdell, 1948); Bathysiredon dumerilii dumerilii (Dugès, 1870); Bathysiredon dumerilii queretarensis Maldonado-Koerdell, 1948;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ambystoma dumerilii – gatunek płaza ogoniastego z rodziny ambystomowatych (Ambystomatidae). Występuje endemicznie w meksykańskim jeziorze Pátzcuaro. Stanowi przykład neotenii, a do przeobrażenia dochodzi jedynie w warunkach laboratoryjnych. Dorasta do 12,8–28,2 cm długości i cechuje się jednorodną brązowawą barwą. Gatunek krytycznie zagrożony (CR) w związku z bardzo niewielkim zasięgiem występowania, malejącą populacją i degradacją jego środowiska naturalnego.

Wygląd

Gatunek ten stanowi przykład neotenii^[4]. Długość ciała wynosi od 12,8 do 28,2 cm^[4]. Płaz ten cechuje się płaską, szeroką głową, ma również płetwy grzbietowe^[4]. Mocno włókniste skrzela obecne przez całe życie, a palce u stóp spięte są błoną pławną^[4]. Ciało ma jednorodną brązowawą barwę^[4].

Zasięg i siedlisko

Endemit, występuje jedynie w jeziorze Pátzcuaro w północno-zachodniej części meksykańskiego stanu Michoacán na wysokości bezwzględnej 1920 m n.p.m.^[3] Obszar występowania wynosi 6 km²^[3]. Pojawiają się również niepotwierdzone, mało prawdopodobne doniesienia o występowaniu tego płaza w pobliżu miasta San Juan del Río w stanie Querétaro^[4].

Odżywianie

Gatunek odżywia się poprzez zasysanie ofiary^[4]. W warunkach laboratoryjnych karmiony jest wątrobą wołową^[4]. A. dumerilii jest żywicielem Argulus ambystoma – pasożytniczego skorupiaka należącego do gromady tarczenic^[4].

Rozmnażanie i rozwój

Rozród zaobserwowano zimą i wiosną, a składanie jaj pobudzane jest przez wzrastające temperatury powietrza^[4]. Jaja dojrzewają podczas pory deszczowej^[4]. W naturze nie zaobserwowano przeobrażenia^[4]. W warunkach laboratoryjnych natomiast około 1/3 osobników przeobraża się, zazwyczaj podczas okresu godowego^[4]. Należy zauważyć, że żaden z przeobrażonych osobników nie żył dłużej niż 5 miesięcy, co może sugerować, że nie jest to proces obserwowany w naturze^[4]. Zaobserwowano również metamorfozę hybryd A. dumerilii i spokrewnionych gatunków takich jak ambystoma meksykańska (Ambystoma mexicanum) i ambystoma tygrysia (A. tigrinum)^[4].

Status

Gatunek krytycznie zagrożony (CR) w związku z bardzo niewielkim zasięgiem występowania, malejącą populacją, a także degradacją jego środowiska naturalnego^[3]. Gatunek ten jest również odławiany przez miejscową ludność Purepecha (wśród której znany jest pod nazwą Achoque), jako że jego konsumpcja rzekomo pomaga w leczeniu chorób układu oddechowego^[3]. Płaz ten jest chroniony przez rząd Meksyku, znajduje się również w załączniku II konwencji waszyngtońskiej (CITES)^[3]^[4]. Prowadzone jest również rozmnażanie w niewoli^[3]^[4]. W 2018 roku poinformowano o znalezieniu zdrowej populacji liczącej 300 osobników przetrzymywanej przez dominikanki w Bazylice Basílica de Nuestra Señora de la Salud w Pátzcuaro, gdzie osobniki wykorzystywane były do tworzenia syropu na kaszel^[4].

Przypisy

↑ Ambystoma dumerilii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Ambystoma dumerilii (Dugès, 1870), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-26] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Ambystoma dumerilii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [dostęp 2024-07-26] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Ambystoma dumerilii, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA [dostęp 2021-10-05] .

[itis-1] Ambystoma dumerilii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[asw-2] Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Ambystoma dumerilii (Dugès, 1870), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-26] (ang.).

[iucn-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Ambystoma dumerilii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [dostęp 2024-07-26] (ang.).

[:0-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Ambystoma dumerilii, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA [dostęp 2021-10-05] .

[1]

[2]

[3]

[4]